พระสุตตันตปิฎก อังคุตตรนิกาย จตุกกนิบาต [4.จตุตถปัณณาสก์]
2.ปฏิปทาวรรค 8. สารีปุตตสูตร

ท่านโมคคัลลานะ ปฏิปทา 4 ประการนี้
ปฏิปทา 4 ประการ อะไรบ้าง คือ
1. ทุกขาปฏิปทา ทันธาภิญญา 2. ทุกขาปฏิปทา ขิปปาภิญญา
3. สุขาปฏิปทา ทันธาภิญญา 4. สุขาปฏิปทา ขิปปาภิญญา
ผู้มีอายุ ปฏิปทา 4 ประการนี้แล
บรรดาปฏิปทา 4 ประการนี้ เพราะอาศัยปฏิปทาข้อไหน จิตของท่านจึง
หลุดพ้นจากอาสวะ ไม่ถือมั่นด้วยอุปาทาน
ท่านพระมหาโมคคัลลานะตอบว่า ท่านสารีบุตร ปฏิปทา 4 ประการนี้
ปฏิปทา 4 ประการ อะไรบ้าง คือ
1. ทุกขาปฏิปทา ทันธาภิญญา 2. ทุกขาปฏิปทา ขิปปาภิญญา
3. สุขาปฏิปทา ทันธาภิญญา 4. สุขาปฏิปทา ขิปปาภิญญา
ผู้มีอายุ ปฏิปทา 4 ประการนี้แล
บรรดาปฏิปทา 4 ประการนี้ เพราะอาศัยทุกขาปฏิปทา ขิปปาภิญญา1 จิต
ของผมจึงหลุดพ้นจากอาสวะ ไม่ถือมั่นด้วยอุปาทาน

มหาโมคคัลลานสูตรที่ 7 จบ

8. สารีปุตตสูตร
ว่าด้วยปฏิปทาที่เป็นเหตุให้จิตของพระสารีบุตรหลุดพ้น

[168] ครั้งนั้นแล ท่านพระมหาโมคคัลลานะเข้าไปหาท่านพระสารีบุตรถึง
ที่อยู่ ได้สนทนาปราศรัยพอเป็นที่บันเทิงใจ พอเป็นที่ระลึกถึงกันแล้ว จึงนั่ง ณ
ที่สมควร ได้ถามท่านพระสารีบุตรว่า
ท่านสารีบุตร ปฏิปทา 4 ประการนี้
ปฏิปทา 4 ประการ อะไรบ้าง คือ

เชิงอรรถ :
1 หมายถึงการบรรลุอรหัตตมรรคของท่านพระมหาโมคคัลลานะ เป็นทุกขาปฏิปทา ขิปปาภิญญา
(องฺ.จตุกฺก. อ. 2/167/390)

{ที่มา : โปรแกรมพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เล่ม : 21 หน้า :234 }

พระสุตตันตปิฎก อังคุตตรนิกาย จตุกกนิบาต [4.จตุตถปัณณาสก์]
2.ปฏิปทาวรรค 9.สสังขารสูตร

1. ทุกขาปฏิปทา ทันธาภิญญา 2. ทุกขาปฏิปทา ขิปปาภิญญา
3. สุขาปฏิปทา ทันธาภิญญา 4. สุขาปฏิปทา ขิปปาภิญญา
ผู้มีอายุ ปฏิปทา 4 ประการนี้แล
บรรดาปฏิปทา 4 ประการนี้ เพราะอาศัยปฏิปทาข้อไหน จิตของท่านจึง
หลุดพ้นจากอาสวะ ไม่ถือมั่นด้วยอุปาทาน
ท่านพระสารีบุตรตอบว่า ท่านโมคคัลลานะ ปฏิปทา 4 ประการนี้
ปฏิปทา 4 ประการ อะไรบ้าง คือ
1. ทุกขาปฏิปทา ทันธาภิญญา 2. ทุกขาปฏิปทา ขิปปาภิญญา
3. สุขาปฏิปทา ทันธาภิญญา 4. สุขาปฏิปทา ขิปปาภิญญา
ผู้มีอายุ ปฏิปทา 4 ประการนี้แล
บรรดาปฏิปทา 4 ประการนี้ เพราะอาศัยสุขาปฏิปทา ขิปปาภิญญา1 จิต
ของผมจึงหลุดพ้นจากอาสวะ ไม่ถือมั่นด้วยอุปาทาน

สารีปุตตสูตรที่ 8 จบ

9. สสังขารสูตร
ว่าด้วยผู้เป็นสสังขารปรินิพพายีในปัจจุบัน

[169] ภิกษุทั้งหลาย บุคคล 4 จำพวกนี้ มีปรากฏอยู่ในโลก
บุคคล 4 จำพวกไหนบ้าง คือ
1. บุคคลบางคนในโลกนี้ เป็นสสังขารปรินิพพายี2ในปัจจุบัน
2. บุคคลบางคนในโลกนี้เป็นสสังขารปรินิพพายีหลังจากตายแล้ว

เชิงอรรถ :
1 หมายถึงการบรรลุอรหัตตมรรคของท่านพระสารีบุตร เป็นสุขาปฏิปทา ขิปปาภิญญา (องฺ.จตุกฺก.อ.
2/268/390)
2 สสังขารปรินิพพายี หมายถึงพระอนาคามี ผู้บำเพ็ญวิปัสสนากัมมัฏฐานล้วน ๆ จนกิเลสสิ้นไปชื่อว่า
ปรินิพพานโดยต้องใช้ความเพียรมาก (องฺ.จตุกฺก.อ. 2/169/390)

{ที่มา : โปรแกรมพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เล่ม : 21 หน้า :235 }