พระสุตตัตนตปิฎก อังคุตตรนิกาย ทุกนิบาต [3.ตติยปัณณาสก์] 1. ปุคคลวรรค

การตายของบุคคล 2 จำพวกไหนบ้าง คือ
1. พระตถาคตอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า 2. พระเจ้าจักรพรรดิ
การตายของบุคคล 2 จำพวกนี้แลเป็นเหตุให้คนจำนวนมากพลอยเดือดร้อน
ไปด้วย (3)
[56] ถูปารหบุคคล1 2 จำพวกนี้
ถูปารหบุคคล 2 จำพวกไหนบ้าง คือ
1. พระตถาคตอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า 2. พระเจ้าจักรพรรดิ
ถูปารหบุคคล 2 จำพวกนี้แล (4)
[57] พระพุทธเจ้า 2 จำพวกนี้
พระพุทธเจ้า 2 จำพวกไหนบ้าง คือ
1. พระตถาคตอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า 2. พระปัจเจกพุทธเจ้า
พระพุทธเจ้า 2 จำพวกนี้แล (5)
[58] สัตว์วิเศษ 2 จำพวกนี้ เมื่อฟ้าผ่าย่อมไม่สะดุ้ง
สัตว์วิเศษ 2 จำพวกไหนบ้าง คือ
1. ภิกษุขีณาสพ 2. ช้างอาชาไนย
สัตว์วิเศษ 2 จำพวกนี้แล เมื่อฟ้าผ่าย่อมไม่สะดุ้ง (6)
[59] สัตว์วิเศษ 2 จำพวกนี้ เมื่อฟ้าผ่าย่อมไม่สะดุ้ง
สัตว์วิเศษ 2 จำพวกไหนบ้าง คือ
1. ภิกษุขีณาสพ 2. ม้าอาชาไนย
สัตว์วิเศษ 2 จำพวกนี้แล เมื่อฟ้าผ่าย่อมไม่สะดุ้ง (7)
[60] สัตว์วิเศษ 2 จำพวกนี้ เมื่อฟ้าผ่าย่อมไม่สะดุ้ง
สัตว์วิเศษ 2 จำพวกไหนบ้าง คือ

เชิงอรรถ :
1 ถูปารหบุคคล หมายถึงบุคคลผู้ควรแก่การสร้างสถูปบรรจุพระธาตุไว้ (องฺ.ทุก.ฏีกา 2/56/57)

{ที่มา : โปรแกรมพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เล่ม : 20 หน้า :98 }

พระสุตตัตนตปิฎก อังคุตตรนิกาย ทุกนิบาต [3.ตติยปัณณาสก์] 1. ปุคคลวรรค

1. ภิกษุขีณาสพ 2. พญาราชสีห์
สัตว์วิเศษ 2 จำพวกนี้แล เมื่อฟ้าผ่าย่อมไม่สะดุ้ง (8)

เหตุที่กินนรไม่พูดภาษาคน

[61] กินนร1เห็นอำนาจประโยชน์ 2 ประการนี้จึงไม่พูดภาษาคน
อำนาจประโยชน์ 2 ประการ อะไรบ้าง คือ
1. ไม่พูดเท็จ 2. ไม่กล่าวตู่ผู้อื่นด้วยเรื่องไม่จริง
กินนรเห็นอำนาจประโยชน์ 2 ประการนี้แลจึงไม่พูดภาษาคน (9)

สิ่งที่มาตุคามไม่อิ่ม

[62] มาตุคาม(สตรี)ไม่อิ่ม ไม่ระอาต่อธรรม 2 ประการจนกระทั่งตาย
ธรรม 2 ประการ อะไรบ้าง คือ
1. การเสพเมถุนธรรม2 2. การคลอดบุตร
มาตุคามไม่อิ่ม ไม่ระอาต่อธรรม 2 ประการนี้แลจนกระทั่งตาย (10)

การอยู่ร่วมกัน 2 แบบ

[63] ภิกษุทั้งหลาย เราจักแสดงการอยู่ร่วมกันของอสัตบุรุษและการอยู่ร่วม
กันของสัตบุรุษแก่เธอทั้งหลาย เธอทั้งหลายจงฟัง จงใส่ใจให้ดี เราจักกล่าว ภิกษุ
เหล่านั้นทูลรับสนองพระดำรัสแล้ว พระผู้มีพระภาคจึงได้ตรัสเรื่องนี้ว่า
การอยู่ร่วมกันของอสัตบุรุษและอสัตบุรุษอยู่ร่วมกัน เป็นอย่างไร

เชิงอรรถ :
1 กินนร แปลว่า “คนอะไร” หมายถึงเป็นอมนุษย์ในนิยาย มี 2 ชนิด คือชนิดหนึ่งเป็นครึ่งคนครึ่งนก
ท่อนบนเป็นคน ท่อนล่างเป็นนก อีกชนิดหนึ่งมีรูปร่างเหมือนคน เมื่อจะไปไหนมาไหน ก็ใส่ปีกใส่หาง
บินไป (องฺ.ทุก.อ. 2/61/58, พจนานุกรม ฉบับราชบัณฑิตยสถาน 2525 หน้า 99-100)
2 การเสพเมถุนธรรม หมายถึงการร่วมประเวณี การร่วมสังวาส กล่าวคือ การเสพอสัทธรรมอันเป็น
ประเวณีของชาวบ้าน มีน้ำเป็นที่สุด เป็นกิจที่จะต้องทำในที่ลับ เป็นการกระทำของคนที่เป็นคู่ ๆ (วิ.มหา.
1/55/36)

{ที่มา : โปรแกรมพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เล่ม : 20 หน้า :99 }