พระสุตตันตปิฎก สังยุตตนิกาย มหาวารวรรค [1. มัคคสังยุต]
4. ปฏิปัตติวรรค 5. ปฐมสามัญญสูตร

บัณฑิตละธรรมดำ1แล้วพึงเจริญธรรมขาว2
ออกจากที่มีน้ำ มาสู่ที่ไม่มีน้ำ3
ละกามทั้งหลายแล้วเป็นผู้หมดความกังวล
พึงปรารถนาความยินดียิ่งในวิเวก4ที่ยินดีได้ยากยิ่ง
บัณฑิตพึงชำระตนให้ผ่องแผ้ว
จากเครื่องเศร้าหมองแห่งจิตทั้งหลาย
บัณฑิตเหล่าใดอบรมจิตโดยชอบ
ในองค์ธรรมเป็นเครื่องตรัสรู้ทั้งหลาย
ไม่ถือมั่น ยินดีในนิพพานเป็นที่สละความถือมั่น
บัณฑิตเหล่านั้นสิ้นอาสวะแล้ว
มีความรุ่งเรือง ดับสนิทแล้วในโลก”5

ปารังคมสูตรที่ 4 จบ

5. ปฐมสามัญญสูตร
ว่าด้วยความเป็นสมณะ สูตรที่ 1

[35] เรื่องเกิดขึ้นที่กรุงสาวัตถี
“ภิกษุทั้งหลาย เราจักแสดงสามัญญะ (ความเป็นสมณะ) และสามัญญผล (ผล
แห่งความเป็นสมณะ) แก่เธอทั้งหลาย เธอทั้งหลายจงฟัง

เชิงอรรถ :
1 ธรรมดำ หมายถึงอกุศลธรรม ได้แก่ กายทุจริตเป็นต้น (สํ.ม.อ. 3/31-40/196, ขุ.ธ.อ. 4/45-47)
2 ธรรมขาว หมายถึงกุศลธรรม ได้แก่ กายสุจริตเป็นต้น (สํ.ม.อ. 3/31-40/196, ขุ.ธ.อ. 4/45-47)
3 ที่มีน้ำ ในที่นี้หมายถึงวัฏฏะ ที่ไม่มีน้ำ ในที่นี้หมายถึงวิวัฏฏะ คือนิพพาน (สํ.ม.อ. 3/31-40/196,
องฺ. ทสก.อ. 3/117-118/375)
4 วิเวก หมายถึงวิเวก 3 มีกายวิเวกเป็นต้น (สํ.ม.อ. 3/4/185, องฺ.ทสก.อ. 3/117-118/375)
5 ดู องฺ. ทสก. (แปล) 24/117/269-270

{ที่มา : โปรแกรมพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เล่ม : 19 หน้า :34 }