พระสุตตันตปิฎก สังยุตตนิกาย ขันธวารวรรค [13. ฌานสังยุต]
55. สาตัจจมูลกสัปปายการีสูตร
[715] ...
1. บุคคลผู้ได้ฌานบางคนในโลกนี้ เป็นผู้ทำโดยเคารพในสมาธิ แต่ไม่ทำ
สัปปายะในสมาธิ ฯลฯ
สักกัจจมูลกสาตัจจการีสุตตาทิทุกะที่ 53-54 จบ
55. สาตัจจมูลกสัปปายการีสูตร
ว่าด้วยความเพียรต่อเนื่องและผู้ทำสัปปายะในสมาธิอันเป็นมูล
[716] เรื่องเกิดขึ้นที่กรุงสาวัตถี
พระผู้มีพระภาคตรัสว่า ภิกษุทั้งหลาย บุคคลผู้ได้ฌาน 4 จำพวกนี้
บุคคลผู้ได้ฌาน 4 จำพวก ไหนบ้าง คือ
1. บุคคลผู้ได้ฌานบางคนในโลกนี้ เป็นผู้ทำความเพียรต่อเนื่องในสมาธิ
แต่ไม่ทำสัปปายะในสมาธิ
2. บุคคลผู้ได้ฌานบางคนในโลกนี้ เป็นผู้ทำสัปปายะในสมาธิ แต่ไม่
ทำความเพียรต่อเนื่องในสมาธิ
3. บุคคลผู้ได้ฌานบางคนในโลกนี้ เป็นผู้ไม่ทำความเพียรต่อเนื่องในสมาธิ
และไม่ทำสัปปายะในสมาธิ
4. บุคคลผู้ได้ฌานบางคนในโลกนี้ เป็นผู้ทำความเพียรต่อเนื่องในสมาธิ
และทำสัปปายะในสมาธิ
ในบุคคล 4 จำพวกนั้น บุคคลผู้ได้ฌานที่ทำความเพียรต่อเนื่องในสมาธิ
และทำสัปปายะในสมาธิ เป็นผู้เลิศ ประเสริฐ เป็นประธาน สูงสุด และยิ่งใหญ่ที่สุด
ภิกษุทั้งหลาย นมสดจากแม่โค นมส้มจากนมสด เนยข้นจากนมส้ม เนยใส
จากเนยข้น ยอดเนยใสจากเนยใส ยอดเนยใสชาวโลกถือว่าเป็นเลิศในบรรดานมสด
พระสุตตันตปิฎก สังยุตตนิกาย ขันธวารวรรค [13. ฌานสังยุต] รวมพระสูตรที่มีในสังยุต
เป็นต้นนั้น แม้ฉันใด บุคคลผู้ได้ฌานที่ทำความเพียรต่อเนื่องในสมาธิ และทำ
สัปปายะในสมาธิ ก็ฉันนั้นเหมือนกัน เป็นผู้เลิศ ประเสริฐ เป็นประธาน สูงสุด
และยิ่งใหญ่ที่สุด
พระผู้มีพระภาคได้ตรัสพระดำรัสนี้แล้ว ภิกษุเหล่านั้นมีใจยินดี ต่างชื่นชม
พระภาษิตของพระผู้มีพระภาคแล้วแล
สาตัจจมูลกสัปปายการีสูตรที่ 55 จบ
(พึงขยายความพระสูตรทั้ง 55 นี้ให้พิสดาร)
ฌานสังยุต จบ
รวมพระสูตรที่มีในสังยุตนี้ คือ
1. สมาธิมูลกสมาปัตติสูตร 2. สมาธิมูลกฐิติสูตร
3. สมาธิมูลกวุฏฐานสูตร 4. สมาธิมูลกกัลลิตสูตร
5. สมาธิมูลกอารัมมณสูตร 6. สมาธิมูลกโคจรสูตร
7. สมาธิมูลกอภินีหารสูตร 8. สมาธิมูลกสักกัจจการีสูตร
9. สมาธิมูลกสาตัจจการีสูตร 10. สมาธิมูลกสัปปายการีสูตร
11. สมาปัตติมูลกฐิติสูตร 12. สมาปัตติมูลกวุฏฐานสูตร
13. สมาปัตติมูลกกัลลิตสูตร 14. สมาปัตติมูลกอารัมมณสูตร
15. สมาปัตติมูลกโคจรสูตร 16. สมาปัตติมูลกอภินีหารสูตร
17. สมาปัตติมูลกสักกัจจสูตร 18. สมาปัตติมูลกสาตัจจสูตร
19. สมาปัตติมูลกสัปปายการีสูตร
20-27. ฐิติมูลกวุฏฐานสุตตาทิอัฏฐกะ
28-34. วุฏฐานมูลกกัลลิตสุตตาทิสัตตกะ
35-40. กัลลิตมูลกอารัมมณสุตตาทิฉักกะ
41-45. อารัมมณมูลกโคจรสุตตาทิปัญจกะ
46-49. โคจรมูลกอภินีหารสุตตาทิจตุกกะ
