พระสุตตันตปิฎก มัชฌิมนิกาย มูลปัณณาสก์ [5. จูฬยมกวรรค] 3. มหาเวทัลลสูตร
ปัจจัยแห่งเจโตวิมุตติ
[458] "ท่านผู้มีอายุ ปัจจัยแห่งการเข้าเจโตวิมุตติ ซึ่งไม่มีทุกข์ ไม่มีสุขมีเท่าไร"
"ท่านผู้มีอายุ ปัจจัยแห่งการเข้าเจโตวิมุตติ ซึ่งไม่มีทุกข์ ไม่มีสุขมี 4 ประการ
คือ (1) เพราะละสุขได้ (2) เพราะละทุกข์ได้ (3) เพราะโสมนัสดับไปก่อน
(4) เพราะโทมนัสดับไปก่อนแล้ว ภิกษุในพระธรรมวินัยนี้จึงบรรลุจตุตถฌาน ซึ่งไม่มี
ทุกข์ ไม่มีสุข มีสติบริสุทธิ์เพราะอุเบกขาอยู่
ปัจจัยแห่งการเข้าเจโตวิมุตติ ซึ่งไม่มีทุกข์ ไม่มีสุขมี 4 ประการนี้แล"
"ปัจจัยแห่งการเข้าเจโตวิมุตติ ซึ่งไม่มีนิมิต1 มีเท่าไร"
"ปัจจัยแห่งการเข้าเจโตวิมุตติ ซึ่งไม่มีนิมิตมี 2 ประการ คือ
1. การไม่มนสิการถึงนิมิตทั้งปวง2
2. การมนสิการถึงนิพพานธาตุ ซึ่งไม่มีนิมิต3
ปัจจัยแห่งการเข้าเจโตวิมุตติ ซึ่งไม่มีนิมิตมี 2 ประการนี้แล"
"ปัจจัยแห่งการตั้งอยู่แห่งเจโตวิมุตติ ซึ่งไม่มีนิมิต มีเท่าไร"
"ปัจจัยแห่งการตั้งอยู่แห่งเจโตวิมุตติ ซึ่งไม่มีนิมิตมี 3 ประการ คือ
1. ไม่มนสิการถึงนิมิตทั้งปวง
2. มนสิการถึงนิพพานธาตุ ซึ่งไม่มีนิมิต
3. อภิสังขาร4ในเบื้องต้น
ปัจจัยแห่งการตั้งอยู่แห่งเจโตวิมุตติ ซึ่งไม่มีนิมิตมี 3 ประการนี้แล"