เมนู

พระสุตตันตปิฎก มัชฌิมนิกาย มูลปัณณาสก์ [5. จูฬยมกวรรค] 3. มหาเวทัลลสูตร

อินทรีย์ 5

[455] "ท่านผู้มีอายุ อินทรีย์ 5 ประการนี้ คือ (1) จักขุนทรีย์
(2) โสตินทรีย์ (3) ฆานินทรีย์ (4) ชิวหินทรีย์ (5) กายินทรีย์ มีอารมณ์ต่างกัน
มีที่เที่ยวไปต่างกัน ไม่รับรู้อารมณ์อันเป็นที่เที่ยวไปของกันและกัน เมื่ออินทรีย์ 5
ประการนี้มีอารมณ์ต่างกัน มีที่เที่ยวไปต่างกัน ไม่รับรู้อารมณ์อันเป็นที่เที่ยวไปของ
กันและกัน จะมีอะไรเป็นที่อาศัย และธรรมอะไรรับรู้อารมณ์อันเป็นที่เที่ยวไปแห่ง
อินทรีย์ 5 ประการนั้น"
"ท่านผู้มีอายุ อินทรีย์ 5 ประการนี้ คือ (1) จักขุนทรีย์ (2) โสตินทรีย์
(3) ฆานินทรีย์ (4) ชิวหินทรีย์ (5) กายินทรีย์ มีอารมณ์ต่างกัน มีที่เที่ยวไปต่างกัน
ไม่รับรู้อารมณ์อันเป็นที่เที่ยวไปของกันและกัน เมื่ออินทรีย์เหล่านี้มีอารมณ์ต่างกัน
มีที่เที่ยวไปต่างกัน ไม่รับรู้อารมณ์อันเป็นที่เที่ยวไปของกันและกัน มีใจเป็นที่อาศัย
และใจย่อมรับรู้อารมณ์อันเป็นที่เที่ยวไปแห่งอินทรีย์เหล่านั้น"
[456] "ท่านผู้มีอายุ อินทรีย์ 5 ประการนี้ คือ (1) จักขุนทรีย์
(2) โสตินทรีย์ (3) ฆานินทรีย์ (4) ชิวหินทรีย์ (5) กายินทรีย์ อินทรีย์ 5
ประการนี้อาศัยอะไรดำรงอยู่"
"ท่านผู้มีอายุ อินทรีย์ 5 ประการนี้ คือ (1) จักขุนทรีย์ (2) โสตินทรีย์
(3) ฆานินทรีย์ (4) ชิวหินทรีย์ (5) กายินทรีย์ อินทรีย์ 5 ประการนี้อาศัยอายุ1
ดำรงอยู่"
"อายุอาศัยอะไรดำรงอยู่"
"อายุอาศัยไออุ่น2ดำรงอยู่"
"ไออุ่นอาศัยอะไรดำรงอยู่"
"ไออุ่นอาศัยอายุดำรงอยู่"
"ผมรู้ทั่วถึงภาษิตของท่านพระสารีบุตรในบัดนี้เองอย่างนี้ว่า 'อายุอาศัยไออุ่น
ดำรงอยู่และไออุ่นอาศัยอายุดำรงอยู่' แต่ผมจะพึงเข้าใจความแห่งภาษิตนี้ได้อย่างไร"

เชิงอรรถ :
1 อายุ ในที่นี้หมายถึงรูปชีวิตินทรีย์ (ม.มู.อ. 2/456/257-259)
2 ไออุ่น หมายถึงเตโชธาตุที่เกิดจากกรรม (ม.มู.อ. 2/456/257-259)

{ที่มา : โปรแกรมพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เล่ม : 12 หน้า :494 }