พระสุตตันตปิฎก ทีฆนิกาย ปาฎิกวรรค [11. ทสุตตรสูตร] ธรรม 4 ประการ
(ข) ธรรม 4 ประการที่ควรเจริญ คืออะไร
คือ สติปัฏฐาน1 4 ได้แก่
ภิกษุในพระธรรมวินัยนี้
1. พิจารณาเห็นกายในกายอยู่ มีความเพียร มีสัมปชัญญะ มีสติ
กำจัดอภิชฌาและโทมนัสในโลกได้
2. พิจารณาเห็นเวทนาในเวทนาทั้งหลาย ...
3. พิจารณาเห็นจิตในจิต ...
4. พิจารณาเห็นธรรมในธรรมทั้งหลายอยู่ มีความเพียร มี
สัมปชัญญะ มีสติ กำจัดอภิชฌาและโทมนัสในโลกได้
นี้ คือธรรม 4 ประการที่ควรเจริญ
(ค) ธรรม 4 ประการที่ควรกำหนดรู้ คืออะไร
คือ อาหาร2 4 ได้แก่
1. กวฬิงการาหาร (อาหารคือคำข้าว) ทั้งหยาบและละเอียด
2. ผัสสาหาร (อาหารคือผัสสะ)
3. มโนสัญเจตนาหาร (อาหารคือมโนสัญเจตนา)
4. วิญญาณาหาร (อาหารคือวิญญาณ)
นี้ คือธรรม 4 ประการที่ควรกำหนดรู้
(ฆ) ธรรม 4 ประการที่ควรละ คืออะไร
คือ โอฆะ3 (ห้วงน้ำคือกิเลส) 4 ได้แก่
1. กาโมฆะ (โอฆะคือกาม)
2. ภโวฆะ (โอฆะคือภพ)
3. ทิฏโฐฆะ (โอฆะคือทิฏฐิ)
4. อวิชโชฆะ (โอฆะคืออวิชชา)
นี้ คือธรรม 4 ประการที่ควรละ