เมนู

ตสฺสตฺโถ – อจฺฉมฺภิตฏฺเฐน อุสภสทิสตาย อุสภํ อุตฺตมฏฺเฐน ปวรํ วีริยสมฺปตฺติยา วีรํ มหนฺตานํ สีลกฺขนฺธาทีนํ เอสิตตฺตา มเหสิํ ติณฺณํ มารานํ วิชิตตฺตา วิชิตาวินํ นฺหาตกิเลสตาย นฺหาตกํ จตุสจฺจพุทฺธตาย พุทฺธํ ตํ เอวรูปํ อหํ พฺราหฺมณํ วทามีติ อตฺโถฯ

เทสนาวสาเน พหู โสตาปตฺติผลาทีนิ ปาปุณิํสูติฯ

องฺคุลิมาลตฺเถรวตฺถุ เอกูนจตฺตาลีสํฯ

40. เทวหิตพฺราหฺมณวตฺถุ

ปุพฺเพนิวาสนฺติ อิมํ ธมฺมเทสนํ สตฺถา เชตวเน วิหรนฺโต เทวหิตพฺราหฺมณสฺส ปญฺหํ อารพฺภ กเถสิฯ

เอกสฺมิญฺหิ สมเย ภควา วาตโรเคน อาพาธิโก หุตฺวา อุปวาณตฺเถรํ อุณฺโหทกตฺถาย เทวหิตพฺราหฺมณสฺส สนฺติกํ ปหิณิฯ โส คนฺตฺวา สตฺถุ อาพาธิกภาวํ อาจิกฺขิตฺวา อุณฺโหทกํ ยาจิ, ตํ สุตฺวา พฺราหฺมโณ ตุฏฺฐมานโส หุตฺวา ‘‘ลาภา วต เม, ยํ มม สนฺติกํ สมฺมาสมฺพุทฺโธ อุณฺโหทกสฺสตฺถาย สาวกํ ปหิณี’’ติ อุณฺโหทกสฺส กาชํ ปุริเสน คาหาเปตฺวา ผาณิตสฺส จ ปุฏํ อุปวาณตฺเถรสฺส ปาทาสิฯ เถโร ตํ คาหาเปตฺวา วิหารํ คนฺตฺวา สตฺถารํ อุณฺโหทเกน นฺหาเปตฺวา อุณฺโหทเกน ผาณิตํ อาโลเฬตฺวา ภควโต ปาทาสิ, ตสฺส ตงฺขเณเยว โส อาพาโธ ปฏิปสฺสมฺภิฯ พฺราหฺมโณ จินฺเตสิ – ‘‘กสฺส นุ โข เทยฺยธมฺโม ทินฺโน มหปฺผโล โหติ, สตฺถารํ ปุจฺฉิสฺสามี’’ติ โส สตฺถุ สนฺติกํ คนฺตฺวา ตมตฺถํ ปุจฺฉนฺโต อิมํ คาถมาห –

‘‘กตฺถ ทชฺชา เทยฺยธมฺมํ, กตฺถ ทินฺนํ มหปฺผลํ;

กถญฺหิ ยชมานสฺส, กถํ อิชฺฌติ ทกฺขิณา’’ติฯ (สํ. นิ. 1.199);

อถสฺส สตฺถา ‘‘เอวรูปสฺส พฺราหฺมณสฺส ทินฺนํ มหปฺผลํ โหตี’’ติ วตฺวา พฺราหฺมณํ ปกาเสนฺโต อิมํ คาถมาห –

[423]