ตตฺถ ยญฺเจ ภุญฺเชยฺยาติ ยํ ทุสฺสีโล นิสฺสีลปุคฺคโล กายาทีหิ อสญฺญโต รฏฺฐวาสีหิ สทฺธาย ทินฺนํ รฏฺฐปิณฺฑํ ‘‘สมโณมฺหี’’ติ ปฏิชานนฺโต คเหตฺวา ภุญฺเชยฺย, ตตฺโต อาทิตฺโต อคฺคิวณฺโณ อโยคุโฬว ภุตฺโต เสยฺโย สุนฺทรตโรฯ กิํ การณา? ตปฺปจฺจยา หิ เอโกว อตฺตภาโว ฌาเยยฺย, ทุสฺสีโล ปน สทฺธาเทยฺยํ ภุญฺชิตฺวา อเนกานิปิ ชาติสตานิ นิรเย ปจฺเจยฺยาติ อตฺโถฯ

เทสนาวสาเน พหู โสตาปตฺติผลาทีนิ ปาปุณิํสูติฯ

วคฺคุมุทาตีริยภิกฺขุวตฺถุ ตติยํฯ

4. เขมกเสฏฺฐิปุตฺตวตฺถุ

จตฺตาริ ฐานานีติ อิมํ ธมฺมเทสนํ สตฺถา เชตวเน วิหรนฺโต อนาถปิณฺฑิกสฺส ภาคิเนยฺยํ เขมกํ นาม เสฏฺฐิปุตฺตํ อารพฺภ กเถสิฯ

โส กิร อภิรูโป อโหสิ, เยภุยฺเยน อิตฺถิโย ตํ ทิสฺวา ราคาภิภูตา สกภาเวน สณฺฐาตุํ นาสกฺขิํสุฯ โสปิ ปรทารกมฺมาภิรโตว อโหสิฯ อถ นํ รตฺติํ ราชปุริสา คเหตฺวา รญฺโญ ทสฺเสสุํฯ ราชา มหาเสฏฺฐิสฺส ลชฺชามีติ ตํ กิญฺจิ อวตฺวา วิสฺสชฺชาเปสิฯ โส ปน เนว วิรมิ ฯ อถ นํ ทุติยมฺปิ ตติยมฺปิ ราชปุริสา คเหตฺวา รญฺโญ ทสฺเสสุํฯ ราชา วิสฺสชฺชาเปสิเยวฯ มหาเสฏฺฐิ, ตํ ปวตฺติํ สุตฺวา ตํ อาทาย สตฺถุ สนฺติกํ คนฺตฺวา ตํ ปวตฺติํ อาโรเจตฺวา, ‘‘ภนฺเต, อิมสฺส ธมฺมํ เทเสถา’’ติ อาหฯ สตฺถา ตสฺส สํเวคกถํ วตฺวา ปรทารเสวนาย โทสํ ทสฺเสนฺโต อิมา คาถา อภาสิ –

[309]

‘‘จตฺตาริ ฐานานิ นโร ปมตฺโต,

อาปชฺชติ ปรทารูปเสวี;

อปุญฺญลาภํ น นิกามเสยฺยํ,

นินฺทํ ตตียํ นิรยํ จตุตฺถํฯ

[310]