เมนู

17. โกธวคฺโค

1. โรหินีขตฺติยกญฺญาวตฺถุ

โกธํ ชเหติ อิมํ ธมฺมเทสนํ สตฺถา นิคฺโรธาราเม วิหรนฺโต โรหินิํ นาม ขตฺติยกญฺญํ อารพฺภ กเถสิฯ

เอกสฺมิํ กิร สมเย อายสฺมา อนุรุทฺโธ ปญฺจสเตหิ ภิกฺขูหิ สทฺธิํ กปิลวตฺถุํ อคมาสิฯ อถสฺส ญาตกา ‘‘เถโร อาคโต’’ติ สุตฺวา เถรสฺส สนฺติกํ อคมํสุ ฐเปตฺวา โรหินิํ นาม เถรสฺส ภคินิํฯ เถโร ญาตเก ปุจฺฉิ ‘‘กหํ, โรหินี’’ติ? ‘‘เคเห, ภนฺเต’’ติฯ ‘‘กสฺมา อิธ นาคตา’’ติ? ‘‘สรีเร ตสฺสา ฉวิโรโค อุปฺปนฺโนติ ลชฺชาย นาคตา, ภนฺเต’’ติฯ เถโร ‘‘ปกฺโกสถ น’’นฺติ ปกฺโกสาเปตฺวา ปฏกญฺจุกํ ปฏิมุญฺจิตฺวา อาคตํ เอวมาห – ‘‘โรหินิ, กสฺมา นาคตาสี’’ติ? ‘‘สรีเร เม, ภนฺเต, ฉวิโรโค อุปฺปนฺโน, ตสฺมา ลชฺชาย นาคตามฺหี’’ติฯ ‘‘กิํ ปน เต ปุญฺญํ กาตุํ น วฏฺฏตี’’ติ? ‘‘กิํ กโรมิ, ภนฺเต’’ติ? ‘‘อาสนสาลํ กาเรหี’’ติฯ ‘‘กิํ คเหตฺวา’’ติ? ‘‘กิํ เต ปสาธนภณฺฑกํ นตฺถี’’ติ? ‘‘อตฺถิ, ภนฺเต’’ติฯ ‘‘กิํ มูล’’นฺติ? ‘‘ทสสหสฺสมูลํ ภวิสฺสตี’’ติฯ ‘‘เตน หิ ตํ วิสฺสชฺเชตฺวา อาสนสาลํ กาเรหี’’ติฯ ‘‘โก เม, ภนฺเต, กาเรสฺสตี’’ติ? เถโร สมีเป ฐิตญาตเก โอโลเกตฺวา ‘‘ตุมฺหากํ ภาโร โหตู’’ติ อาหฯ ‘‘ตุมฺเห ปน, ภนฺเต, กิํ กริสฺสถา’’ติ? ‘‘อหมฺปิ อิเธว ภวิสฺสามี’’ติฯ ‘‘เตน หิ เอติสฺสา ทพฺพสมฺภาเร อาหรถา’’ติฯ เต ‘‘สาธุ, ภนฺเต’’ติ อาหริํสุฯ

เถโร อาสนสาลํ สํวิทหนฺโต โรหินิํ อาห – ‘‘ทฺวิภูมิกํ อาสนสาลํ กาเรตฺวา อุปริ ปทรานํ ทินฺนกาลโต ปฏฺฐาย เหฏฺฐาสาลํ นิพทฺธํ สมฺมชฺชิตฺวา อาสนานิ ปญฺญาเปหิ, นิพทฺธํ ปานียฆเฏ อุปฏฺฐาเปหี’’ติฯ สา ‘‘สาธุ, ภนฺเต’’ติ ปสาธนภณฺฑกํ วิสฺสชฺเชตฺวา ทฺวิภูมิกอาสนสาลํ กาเรตฺวา อุปริ ปทรานํ ทินฺนกาลโต ปฏฺฐาย เหฏฺฐาสาลํ สมฺมชฺชนาทีนิ อกาสิฯ นิพทฺธํ ภิกฺขู นิสีทนฺติฯ อถสฺสา อาสนสาลํ สมฺมชฺชนฺติยาว ฉวิโรโค มิลายิฯ