อนมตคฺคสฺมิญฺหิ สํสาเร ตว เอวเมว ธีตุ มรณกาเล ปคฺฆริตอสฺสุ จตุนฺนํ มหาสมุทฺทานํ อุทกโต อติเรกตร’’นฺติ วตฺวา อนมตคฺคกถํ กเถสิ ฯ โส ตนุภูตโสโก สตฺถารํ ปพฺพชฺชํ ยาจิตฺวา ลทฺธูปสมฺปโท น จิรสฺเสว อรหตฺตํ ปาปุณีติฯ

เปสการธีตาวตฺถุ สตฺตมํฯ

8. ติํสภิกฺขุวตฺถุ

หํสาทิจฺจปเถติ อิมํ ธมฺมเทสนํ สตฺถา เชตวเน วิหรนฺโต ติํส ภิกฺขู อารพฺภ กเถสิฯ

เอกสฺมิญฺหิ ทิวเส ติํสมตฺตา ทิสาวาสิกา ภิกฺขู สตฺถารํ อุปสงฺกมิํสุฯ อานนฺทตฺเถโร สตฺถุ วตฺตกรณเวลาย อาคนฺตฺวา เต ภิกฺขู ทิสฺวา ‘‘สตฺถารา อิเมหิ สทฺธิํ ปฏิสนฺถาเร กเต วตฺตํ กริสฺสามี’’ติ ทฺวารโกฏฺฐเก อฏฺฐาสิฯ สตฺถาปิ เตหิ สทฺธิํ ปฏิสนฺถารํ กตฺวา เตสํ สารณียธมฺมํ กเถสิฯ ตํ สุตฺวา เต สพฺเพปิ อรหตฺตํ ปตฺวา อุปฺปติตฺวา อากาเสน อคมิํสุฯ อานนฺทตฺเถโร เตสุ จิรายนฺเตสุ สตฺถารํ อุปสงฺกมิตฺวา, ‘‘ภนฺเต, อิทาเนว ติํสมตฺตา ภิกฺขู อาคตา, เต กุหิ’’นฺติ ปุจฺฉิฯ ‘‘คตา, อานนฺทา’’ติฯ ‘‘กตเรน มคฺเคน, ภนฺเต’’ติ? ‘‘อากาเสนานนฺทา’’ติฯ ‘‘กิํ ปน เต, ภนฺเต, ขีณาสวา’’ติ? ‘‘อามานนฺท, มม สนฺติเก ธมฺมํ สุตฺวา อรหตฺตํ ปตฺตา’’ติฯ ตสฺมิํ ปน ขเณ อากาเสน หํสา อาคมิํสุฯ สตฺถา ‘‘ยสฺส โข ปนานนฺท, จตฺตาโร อิทฺธิปาทา สุภาวิตา, โส หํสา วิย อากาเสน คจฺฉตี’’ติ วตฺวา อิมํ คาถมาห –

[175]

‘‘หํสาทิจฺจปเถ ยนฺติ, อากาเส ยนฺติ อิทฺธิยา;

นียนฺติ ธีรา โลกมฺหา, เชตฺวา มารํ สวาหินิ’’นฺติฯ

ตสฺสตฺโถ – อิเม หํสา อาทิจฺจปเถ อากาเส คจฺฉนฺติฯ เยสํ อิทฺธิปาทา สุภาวิตา, เตปิ อากาเส ยนฺติ อิทฺธิยาฯ ธีรา ปณฺฑิตา สวาหินิํ มารํ เชตฺวา อิมมฺหา วฏฺฏโลกา นียนฺติ, นิพฺพานํ ปาปุณนฺตีติ อตฺโถฯ

เทสนาวสาเน พหู โสตาปตฺติผลาทีนิ ปาปุณิํสูติฯ

ติํสภิกฺขุวตฺถุ อฏฺฐมํฯ