เมนู

‘‘ราชโต วา อุปสคฺคํ, อพฺภกฺขานํ ว ทารุณํ;

ปริกฺขยํ ว ญาตีนํ, โภคานํ ว ปภงฺคุรํฯ

[140]

‘‘อถ วาสฺส อคารานิ, อคฺคิ ฑหติ ปาวโก;

กายสฺส เภทา ทุปฺปญฺโญ, นิรยํ โสปปชฺชตี’’ติฯ

ตตฺถ อทณฺเฑสูติ กายทณฺฑาทิรหิเตสุ ขีณาสเวสุฯ อปฺปทุฏฺเฐสูติ ปเรสุ วา อตฺตนิ วา นิรปราเธสุฯ ทสนฺนมญฺญตรํ ฐานนฺติ ทสสุ ทุกฺขการเณสุ อญฺญตรํ การณํฯ เวทนนฺติ สีสโรคาทิเภทํ ผรุสํ เวทนํฯ ชานินฺติ กิจฺฉาธิคตสฺส ธนสฺส ชานิํฯ เภทนนฺติ หตฺถจฺเฉทาทิกํ สรีรเภทนํฯ ครุกนฺติ ปกฺขหตเอกจกฺขุกปีฐสปฺปิกุณีภาวกุฏฺฐโรคาทิเภทํ ครุกาพาธํ วาฯ จิตฺตกฺเขปนฺติ อุมฺมาทํฯ อุปสคฺคนฺติ ยสวิโลปเสนาปติฏฺฐานาทิอจฺฉินฺทนาทิกํ ราชโต อุปสคฺคํ วาฯ อพฺภกฺขานนฺติ อทิฏฺฐอสุตอจินฺติตปุพฺพํ ‘‘อิทํ สนฺธิจฺเฉทาทิกมฺมํ, อิทํ วา ราชาปราธิตกมฺมํ ตยา กต’’นฺติ เอวรูปํ ทารุณํ อพฺภกฺขานํ วาฯ ปริกฺขยํ ว ญาตีนนฺติ อตฺตโน อวสฺสโย ภวิตุํ สมตฺถานํ ญาตีนํ ปริกฺขยํ วาฯ ปภงฺคุรนฺติ ปภงฺคุภาวํ ปูติภาวํฯ ยํ หิสฺส เคเห ธญฺญํ, ตํ ปูติภาวํ อาปชฺชติ, สุวณฺณํ องฺคารภาวํ, มุตฺตา กปฺปาสฏฺฐิภาวํ, กหาปณํ กปาลขณฺฑาทิภาวํ, ทฺวิปทจตุปฺปทา กาณกุณาทิภาวนฺติ อตฺโถฯ อคฺคิ ฑหตีติ เอกสํวจฺฉเร ทฺวตฺติกฺขตฺตุํ อญฺญสฺมิํ ฑาหเก อวิชฺชมาเนปิ อสนิอคฺคิ วา ปติตฺวา ฑหติ, อตฺตโนว ธมฺมตาย อุฏฺฐิโต ปาวโก วา ฑหติเยวฯ นิรยนฺติ ทิฏฺเฐว ธมฺเม อิเมสํ ทสนฺนํ ฐานานํ อญฺญตรํ ปตฺวาปิ เอกํเสน สมฺปราเย ปตฺตพฺพํ ทสฺเสตุํ ‘‘นิรยํ โสปปชฺชตี’’ติ วุตฺตํฯ

เทสนาวสาเน พหู โสตาปตฺติผลาทีนิ ปาปุณิํสูติฯ

มหาโมคฺคลฺลานตฺเถรวตฺถุ สตฺตมํฯ

8. พหุภณฺฑิกภิกฺขุวตฺถุ

นคฺคจริยาติ อิมํ ธมฺมเทสนํ สตฺถา เชตวเน วิหรนฺโต พหุภณฺฑิกํ ภิกฺขุํ อารพฺภ กเถสิฯ