เมนู

3. สพฺพหุลกุมารกวตฺถุ

สุขกามานิ ภูตานีติ อิมํ ธมฺมเทสนํ สตฺถา เชตวเน วิหรนฺโต สมฺพหุเล กุมารเก อารพฺภ กเถสิฯ

เอกสฺมิญฺหิ สมเย สตฺถา สาวตฺถิยํ ปิณฺฑาย ปวิสนฺโต อนฺตรามคฺเค สมฺพหุเล กุมารเก เอกํ ฆรสปฺปชาติกํ อหิํ ทณฺฑเกน ปหรนฺเต ทิสฺวา ‘‘กุมารกา กิํ กโรถา’’ติ ปุจฺฉิตฺวา ‘‘อหิํ, ภนฺเต, ทณฺฑเกน ปหรามา’’ติ วุตฺเต ‘‘กิํ การณา’’ติ ปุน ปุจฺฉิตฺวา ‘‘ฑํสนภเยน, ภนฺเต’’ติ วุตฺเต ‘‘ตุมฺเห ‘อตฺตโน สุขํ กริสฺสามา’ติ อิมํ ปหรนฺตา นิพฺพตฺตนิพฺพตฺตฏฺฐาเน สุขลาภิโน น ภวิสฺสถฯ อตฺตโน สุขํ ปตฺเถนฺเตน หิ ปรํ ปหริตุํ น วฏฺฏตี’’ติ วตฺวา อนุสนฺธิํ ฆเฏตฺวา ธมฺมํ เทเสนฺโต อิมา คาถา อภาสิ –

[131]

‘‘สุขกามานิ ภูตานิ, โย ทณฺเฑน วิหิํสติ;

อตฺตโน สุขเมสาโน, เปจฺจ โส น ลภเต สุขํฯ

[132]

‘‘สุขกามานิ ภูตานิ, โย ทณฺเฑน น หิํสติ;

อตฺตโน สุขเมสาโน, เปจฺจ โส ลภเต สุข’’นฺติฯ

ตตฺถ โย ทณฺเฑนาติ โย ปุคฺคโล ทณฺเฑน วา เลฑฺฑุอาทีหิ วา วิเหเฐติฯ เปจฺจ โส น ลภเต สุขนฺติ โส ปุคฺคโล ปรโลเก มนุสฺสสุขํ วา ทิพฺพสุขํ วา ปรมตฺถภูตํ วา นิพฺพานสุขํ น ลภติฯ ทุติยคาถาย เปจฺจ โส ลภเตติ โส ปุคฺคโล ปรโลเก วุตฺตปฺปการํ ติวิธมฺปิ สุขํ ลภตีติ อตฺโถฯ

เทสนาวสาเน ปญฺจสตาปิ เต กุมารกา โสตาปตฺติผเล ปติฏฺฐหิํสูติฯ

สมฺพหุลกุมารกวตฺถุ ตติยํฯ

4. โกณฺฑธานตฺเถรวตฺถุ

มาโวจ ผรุสํ กญฺจีติ อิมํ ธมฺมเทสนํ สตฺถา เชตวเน วิหรนฺโต โกณฺฑธานตฺเถรํ อารพฺภ กเถสิฯ