ตสฺสตฺโถ – วิญฺญู ปณฺฑิตปุริโส มุหุตฺตมปิ เจ อญฺญํ ปณฺฑิตํ ปยิรุปาสติ, โส ตสฺส สนฺติเก อุคฺคณฺหนฺโต ปริปุจฺฉนฺโต ขิปฺปเมว ปริยตฺติธมฺมํ วิชานาติฯ ตโต กมฺมฏฺฐานํ กถาเปตฺวา ปฏิปตฺติยํ ฆเฏนฺโต วายมนฺโต ยถา นาม อนุปหตชิวฺหาปสาโท ปุริโส รสวิชานนตฺถํ ชิวฺหคฺเค ฐเปตฺวา เอว โลณิกาทิเภทํ รสํ วิชานาติ, เอวํ ปณฺฑิโต ขิปฺปเมว โลกุตฺตรธมฺมมฺปิ วิชานาตีติฯ

เทสนาวสาเน พหู ภิกฺขู อรหตฺตํ ปาปุณิํสูติฯ

ติํสมตฺตปาเวยฺยกภิกฺขุวตฺถุ ฉฏฺฐํฯ

7. สุปฺปพุทฺธกุฏฺฐิวตฺถุ

จรนฺติ พาลา ทุมฺเมธาติ อิมํ ธมฺมเทสนํ สตฺถา เวฬุวเน วิหรนฺโต สุปฺปพุทฺธกุฏฺฐิํ อารพฺภ กเถสิฯ สุปฺปพุทฺธกุฏฺฐิวตฺถุ อุทาเน (อุทา. 43) อาคตเมวฯ

ตทา หิ สุปฺปพุทฺธกุฏฺฐิ ปริสปริยนฺเต นิสินฺโน ภควโต ธมฺมเทสนํ สุตฺวา โสตาปตฺติผลํ ปตฺวา อตฺตนา ปฏิลทฺธคุณํ สตฺถุ อาโรเจตุกาโม ปริสมชฺเฌ โอคาหิตุํ อวิสหนฺโต มหาชนสฺส สตฺถารํ วนฺทิตฺวา อนุคนฺตฺวา นิวตฺตนกาเล วิหารํ อคมาสิฯ ตสฺมิํ ขเณ สกฺโก เทวราชา ‘‘อยํ สุปฺปพุทฺธกุฏฺฐิ อตฺตโน สตฺถุ สาสเน ปฏิลทฺธคุณํ ปากฏํ กาตุกาโม’’ติ ญตฺวา ‘‘วีมํสิสฺสามิ น’’นฺติ คนฺตฺวา อากาเส ฐิโตว เอตทโวจ – ‘‘สุปฺปพุทฺธ, ตฺวํ มนุสฺสทลิทฺโท มนุสฺสวราโก, อหํ เต อปริยนฺตํ ธนํ ทสฺสามิ, ‘พุทฺโธ น พุทฺโธ, ธมฺโม น ธมฺโม, สงฺโฆ น สงฺโฆ, อลํ เม พุทฺเธน, อลํ เม ธมฺเมน, อลํ เม สงฺเฆนา’ติ วเทหี’’ติฯ อถ นํ โส อาห – ‘‘โกสิ ตฺว’’นฺติ? ‘‘อหํ สกฺโก’’ติฯ อนฺธพาล, อหิริก ตฺวํ มยา สทฺธิํ กเถตุํ น ยุตฺตรูโป, ตฺวํ มํ ‘‘ทุคฺคโต ทลิทฺโท กปโณ’’ติ วเทสิ, เนวาหํ ทุคฺคโต, น ทลิทฺโท, สุขปฺปตฺโต อหมสฺมิ มหทฺธโน –

‘‘สทฺธาธนํ สีลธนํ, หิรี โอตฺตปฺปิยํ ธนํ;

สุตธนญฺจ จาโค จ, ปญฺญา เว สตฺตมํ ธนํฯ