9. โสเรยฺยตฺเถรวตฺถุ

น ตํ มาตา ปิตา กยิราติ อิมํ ธมฺมเทสนํ สตฺถา สาวตฺถิยํ เชตวเน วิหรนฺโต โสเรยฺยตฺเถรํ อารพฺภ กเถสิฯ

วตฺถุ โสเรยฺยนคเร สมุฏฺฐิตํ, สาวตฺถิยํ นิฏฺฐาเปสิฯ สมฺมาสมฺพุทฺเธ สาวตฺถิยํ วิหรนฺเต โสเรยฺยนคเร โสเรยฺยเสฏฺฐิปุตฺโต เอเกน สหายเกน สทฺธิํ สุขยานเก นิสีทิตฺวา มหนฺเตน ปริวาเรน นฺหานตฺถาย นครา นิกฺขมิฯ ตสฺมิํ ขเณ มหากจฺจายนตฺเถโร โสเรยฺยนครํ ปิณฺฑาย ปวิสิตุกาโม หุตฺวา พหินคเร สงฺฆาฏิํ ปารุปติฯ เถรสฺส จ สุวณฺณวณฺณํ สรีรํฯ โสเรยฺยเสฏฺฐิปุตฺโต ตํ ทิสฺวา จินฺเตสิ – ‘‘อโห วต อยํ วา เถโร มม ภริยา ภเวยฺย, มม วา ภริยาย สรีรวณฺโณ เอตสฺส สรีรวณฺโณ วิย ภเวยฺยา’’ติฯ ตสฺส จินฺติตมตฺเตเยว ปุริสลิงฺคํ อนฺตรธายิ, อิตฺถิลิงฺคํ ปาตุรโหสิฯ โส ลชฺชมาโน ยานกา โอรุยฺห ปลายิฯ ปริชโน ตํ อสญฺชานนฺโต ‘‘กิเมต’’นฺติ อาหฯ สาปิ ตกฺกสิลมคฺคํ ปฏิปชฺชิฯ สหายโกปิสฺสา อิโต จิโต จ วิจริตฺวาปิ นาทฺทสฯ สพฺเพ นฺหายิตฺวา เคหํ อคมิํสุฯ ‘‘กหํ เสฏฺฐิปุตฺโต’’ติ จ วุตฺเต, ‘‘นฺหตฺวา อาคโต ภวิสฺสตีติ มญฺญิมฺหา’’ติ วทิํสุฯ อถสฺส มาตาปิตโร ตตฺถ ตตฺถ ปริเยสิตฺวา อปสฺสนฺตา โรทิตฺวา ปริเทวิตฺวา, ‘‘มโต ภวิสฺสตี’’ติ มตกภตฺตํ อทํสุฯ สา เอกํ ตกฺกสิลคามิํ สตฺถวาหํ ทิสฺวา ยานกสฺส ปจฺฉโต ปจฺฉโต อนุพนฺธิฯ

อถ นํ มนุสฺสา ทิสฺวา, ‘‘อมฺหากํ ยานกสฺส ปจฺฉโต ปจฺฉโต อนุคจฺฉติ, มยํ ‘กสฺเสสา ทาริกา’ติ ตํ น ชานามา’’ติ วทิํสุฯ สาปิ ‘‘ตุมฺเห อตฺตโน ยานกํ ปาเชถ, อหํ ปทสา คมิสฺสามี’’ติ คจฺฉนฺตี องฺคุลิมุทฺทิกํ ทตฺวา เอกสฺมิํ ยานเก โอกาสํ กาเรสิฯ มนุสฺสา จินฺตยิํสุ – ‘‘ตกฺกสิลนคเร อมฺหากํ เสฏฺฐิปุตฺตสฺส ภริยา นตฺถิ, ตสฺส อาจิกฺขิสฺสาม, มหาปณฺณากาโร โน ภวิสฺสตี’’ติฯ เต เคหํ คนฺตฺวา, ‘‘สามิ, อมฺเหหิ ตุมฺหากํ เอกํ อิตฺถิรตนํ อานีต’’นฺติ อาหํสุฯ โส ตํ สุตฺวา ตํ ปกฺโกสาเปตฺวา อตฺตโน วยานุรูปํ อภิรูปํ ปาสาทิกํ ทิสฺวา อุปฺปนฺนสิเนโห เคเห อกาสิฯ