พระวินัยปิฎก ปริวาร [อุปาลิปัญจกะ] 9. อุพพาหิกวรรค
3. รู้พระวินัย 4. รู้ข้ออนุโลมพระวินัย
5. ฉลาดในฐานะอันควรและฐานะอันไม่ควร
อุบาลี ภิกษุผู้ประกอบด้วยองค์ 5 นี้แล นับว่าฉลาดโดยแท้

องค์ของภิกษุผู้โง่เขลา อีกนัยหนึ่ง
อุบาลี ภิกษุผู้ประกอบด้วยองค์ 5 แม้อื่นอีก นับว่าโง่เขลาโดยแท้ องค์ 5 คือ
1. ไม่รู้พระธรรม 2. ไม่รู้ข้ออนุโลมพระธรรม
3. ไม่รู้พระวินัย 4. ไม่รู้ข้ออนุโลมพระวินัย
5. ไม่ฉลาดในคำต้นและคำหลัง
อุบาลี ภิกษุผู้ประกอบด้วยองค์ 5 นี้แล นับว่าโง่เขลาโดยแท้

องค์ของภิกษุผู้ฉลาด
อุบาลี ภิกษุผู้ประกอบด้วยองค์ 5 นับว่าฉลาดโดยแท้ องค์ 5 คือ
1. รู้พระธรรม 2. รู้ข้ออนุโลมพระธรรม
3. รู้พระวินัย 4. รู้ข้ออนุโลมพระวินัย
5. ฉลาดในคำต้นและคำหลัง
อุบาลี ภิกษุผู้ประกอบด้วยองค์ 5 นี้แล นับว่าฉลาดโดยแท้

องค์ของภิกษุผู้โง่เขลา อีกนัยหนึ่ง
อุบาลี ภิกษุผู้ประกอบด้วยองค์ 5 แม้อื่นอีก นับว่าโง่เขลาโดยแท้ องค์ 5 คือ

1. ไม่รู้วัตถุ 2. ไม่รู้นิทาน
3. ไม่รู้พระบัญญัติ 4. ไม่รู้บทที่ตกหล่นในภายหลัง
5. ไม่รู้ถ้อยคำอันเกี่ยวเนื่องกันได้

อุบาลี ภิกษุผู้ประกอบด้วยองค์ 5 นี้แล นับว่าโง่เขลาโดยแท้

{ที่มา : โปรแกรมพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เล่ม : 8 หน้า :644 }

พระวินัยปิฎก ปริวาร [อุปาลิปัญจกะ] 9. อุพพาหิกวรรค
องค์ของภิกษุผู้ฉลาด
อุบาลี ภิกษุผู้ประกอบด้วยองค์ 5 นับว่าฉลาดโดยแท้ องค์ 5 คือ

1. รู้วัตถุ 2. รู้นิทาน
3. รู้พระบัญญัติ 4. รู้บทที่ตกหล่นในภายหลัง
5. รู้ถ้อยคำอันเกี่ยวเนื่องกันได้

อุบาลี ภิกษุผู้ประกอบด้วยองค์ 5 นี้แล นับว่าฉลาดโดยแท้

องค์ของภิกษุผู้โง่เขลา อีกนัยหนึ่ง
อุบาลี ภิกษุผู้ประกอบด้วยองค์ 5 แม้อื่นอีก นับว่าโง่เขลาโดยแท้ องค์ 5 คือ

1. ไม่รู้อาบัติ 2. ไม่รู้สมุฏฐานแห่งอาบัติ
3. ไม่รู้ประโยคแห่งอาบัติ 4. ไม่รู้ความระงับอาบัติ
5. ไม่ฉลาดในการวินิจฉัยอาบัติ

อุบาลี ภิกษุผู้ประกอบด้วยองค์ 5 นี้แล นับว่าโง่เขลาโดยแท้

องค์ของภิกษุผู้ฉลาด
อุบาลี ภิกษุผู้ประกอบด้วยองค์ 5 นับว่าฉลาดโดยแท้ องค์ 5 คือ

1. รู้อาบัติ 2. รู้สมุฏฐานแห่งอาบัติ
3. รู้ประโยคแห่งอาบัติ 4. รู้ความระงับอาบัติ
5. ฉลาดในการวินิจฉัยอาบัติ

อุบาลี ภิกษุผู้ประกอบด้วยองค์ 5 นี้แล นับว่าฉลาดโดยแท้

องค์ของภิกษุผู้โง่เขลา อีกนัยหนึ่ง
อุบาลี ภิกษุผู้ประกอบด้วยองค์ 5 แม้อื่นอีก นับว่าโง่เขลาโดยแท้ องค์ 5 คือ
1. ไม่รู้อธิกรณ์ 2. ไม่รู้สมุฏฐานแห่งอธิกรณ์

{ที่มา : โปรแกรมพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เล่ม : 8 หน้า :645 }