พระวินัยปิฎก ปริวาร [คาถาสังคณิกะ] 4. อสาธารณาทิ
อสาธารณสิกขาบทของภิกษุณี
สิกขาบทของภิกษุณีที่ไม่ทั่วไปกับภิกษุ มี 130 สิกขาบท
เธอจงฟังสิกขาบทเหล่านั้น ตามลำดับต่อไป
ปาราชิก 4 สังฆาทิเสสที่ทำให้ถูกขับออกจากหมู่ 10
นิสสัคคีย์ 12 ขุททกะ 96 ปาฏิเทสนียะ 8
สิกขาบทของภิกษุณีที่ไม่ทั่วไปกับภิกษุนี้ รวม 130 สิกขาบท
สิกขาบทที่ไม่ทั่วไปแก่สองฝ่าย
สิกขาบทของทั้ง 2 ฝ่ายที่ไม่ทั่วไป มี 176 สิกขาบท
เธอจงฟังสิกขาบทเหล่านั้น ตามลำดับต่อไป
ปาราชิก 4 สังฆาทิเสส 16 อนิยต 2 นิสสัคคีย์ 24
ขุททกะ 118 ปาฏิเทสนียะ 12
สิกขาบทของทั้ง 2 ฝ่ายที่ไม่ทั่วไปนี้ รวม 176 สิกขาบท
สิกขาบทของทั้งสองฝ่ายที่ศึกษาร่วมกัน
สิกขาบทของทั้ง 2 ฝ่ายที่ศึกษาร่วมกัน มี 174 สิกขาบท
เธอจงฟังสิกขาบทเหล่านั้น ตามลำดับต่อไป
ปาราชิก 4 สังฆาทิเสส 7 นิสสัคคีย์ 18
ขุททกะ 70 ถ้วน เสขิยะ 75
สิกขาบทของทั้ง 2 ฝ่ายที่ศึกษาร่วมกันนี้ รวม 174 สิกขาบท
อาบัติที่ระงับไม่ได้
บุคคลผู้เป็นปาราชิก 8 จำพวก เข้าใกล้ได้ยาก
เปรียบเหมือนต้นตาลเหลือแต่พื้นที่ บุคคลผู้เป็นปาราชิกเหล่านั้น
ย่อมเป็นผู้ไม่งอกงาม เปรียบเหมือนใบไม้เหี่ยวเหลือง แผ่นศิลาหนา
คนถูกตัดศีรษะ ต้นตาลยอดด้วน ฉะนั้น
พระวินัยปิฎก ปริวาร [คาถาสังคณิกะ] 5. ปาราชิกาทิอาปัตติ
อาบัติที่ระงับได้
สังฆาทิเสส 23 อนิยต 2 นิสสัคคีย์ 42
ปาจิตตีย์ 188 ปาฏิเทสนียะ 12
เสขิยะ 75 ระงับด้วยสมถะ 3 คือ
(1) สัมมุขาวินัย (2) ปฏิญญาตกรณะ (3) ติณวัตถารกะ
ส่วนที่ทรงจำแนก
อุโบสถ 2 ปวารณา 2 กรรม 4
อันพระชินเจ้าทรงแสดงแล้ว
อุทเทส 5 และอุทเทส 4
ย่อมไม่มีโดยประการอื่น และกองอาบัติ มี 7
อธิกรณ์
อธิกรณ์ 4 ระงับด้วยสมถะ 7 คือ ระงับด้วยสมถะ 2
สมถะ 4 สมถะ 3 แต่กิจจาธิกรณ์ ระงับด้วยสมถะ 1
5. ปาราชิกาทิอาปัตติ
ว่าด้วยอาบัติปาราชิก เป็นต้น
วิเคราะห์ปาราชิก
[339] พระผู้มีพระภาคตรัสว่า
เธอจงฟังอาบัติที่เราเรียกว่าปาราชิก ตามลำดับ
บุคคลเป็นผู้เคลื่อน ผิด พลาด และเหินห่างจากสัทธรรมทั้งหลาย
อนึ่ง แม้สังวาสก็ไม่มีในบุคคลนั้น
เพราะเหตุนั้น เราจึงเรียกอาบัตินั้นว่า อาบัติปาราชิก
