พระวินัยปืฎก จูฬวรรค [5. ขุททกวัตถุ ขันธกะ] ขุททกวัตถุ
พระผู้มีพระภาครับสั่งว่า ภิกษุทั้งหลาย ภิกษุไม่พึงหาบของ รูปใดหาบ ต้อง
อาบัติทุกกฏ ภิกษุทั้งหลาย เราอนุญาตให้คอน หาม เทิน แบก กระเดียด หิ้ว
เรื่องไม้ชำระฟัน 1
[282] สมัยนั้น ภิกษุทั้งหลายไม่เคี้ยวไม้ชำระฟัน ปากมีกลิ่นเหม็น
ภิกษุทั้งหลายจึงนำเรื่องนี้ไปกราบทูลพระผู้มีพระภาคให้ทรงทราบ
พระผู้มีพระภาครับสั่งว่า ภิกษุทั้งหลาย การไม่เคี้ยวไม้ชำระฟันมีโทษ 5
ประการนี้ โทษ 5 ประการคือ
1. ตาฝ้าฟาง 2. ปากมีกลิ่นเหม็น
3. ประสาทลิ้นรับรสได้ไม่ดี 4. น้ำดีและเสมหะหุ้มห่ออาหาร
5. เบื่ออาหาร
ภิกษุทั้งหลาย การไม่เคี้ยวไม้ชำระฟันมีโทษ 5 ประการนี้แล
ภิกษุทั้งหลาย การเคี้ยวไม้ชำระฟันมีประโยชน์ 5 ประการ คือ
1. ตาสว่าง 2. ปากไม่มีกลิ่นเหม็น
3. ประสาทลิ้นรับรสได้ดี 4. น้ำดีและเสมหะไม่หุ้มห่ออาหาร
5. เจริญอาหาร
ภิกษุทั้งหลาย การเคี้ยวไม้ชำระฟันมีประโยชน์ 5 ประการนี้แล ภิกษุทั้งหลาย
เราอนุญาตไม้ชำระฟัน
สมัยนั้น พวกภิกษุฉัพพัคคีย์เคี้ยวไม้ชำระฟันขนาดยาว ใช้ไม้เหล่านั้นแหละ
ตีสามเณร
ภิกษุทั้งหลายจึงนำเรื่องนี้ไปกราบทูลพระผู้มีพระภาคให้ทรงทราบ
เชิงอรรถ :
1 องฺ.ปญฺจก. (แปล) 22/208/351