พระวินัยปิฎก มหาวรรค [7. กฐินขันธกะ] 187. กฐินานุชานนา
เรื่องวิธีกรานกฐินและญัตติทุติยกรรมวาจาสำหรับกรานกฐิน
ภิกษุทั้งหลาย สงฆ์พึงกรานกฐินอย่างนี้ คือ ภิกษุผู้ฉลาดสามารถพึงประกาศ
ให้สงฆ์ทราบด้วยญัตติทุติยกรรมวาจาว่า
[307] ท่านผู้เจริญ ขอสงฆ์จงฟังข้าพเจ้า ผ้ากฐินนี้เกิดแล้วแก่สงฆ์ ถ้าสงฆ์
พร้อมกันแล้ว พึงให้กรานกฐินแก่ภิกษุชื่อนี้เพื่อกรานกฐิน นี่เป็นญัตติ
ท่านผู้เจริญ ขอสงฆ์จงฟังข้าพเจ้า ผ้ากฐินนี้เกิดแล้วแก่สงฆ์ ถ้าสงฆ์พร้อม
กันแล้ว พึงให้กรานกฐินแก่ภิกษุชื่อนี้เพื่อกรานกฐิน ท่านรูปใดเห็นด้วยกับการให้
ผ้ากฐินนี้แก่ภิกษุชื่อนี้เพื่อกรานกฐิน ท่านรูปนั้นพึงนิ่ง ท่านรูปใดไม่เห็นด้วย ท่าน
รูปนั้นพึงทักท้วง
ผ้ากฐินนี้อันสงฆ์ให้แล้วแก่ภิกษุชื่อนี้เพื่อกรานกฐิน สงฆ์เห็นด้วย เพราะเหตุนั้น
จึงนิ่ง ข้าพเจ้าขอถือความนิ่งนั้นเป็นมติอย่างนี้
เรื่องกฐินไม่เป็นอันกราน
[308] ภิกษุทั้งหลาย กฐินย่อมเป็นอันกรานอย่างนี้ ไม่เป็นอันกรานอย่างนี้
ภิกษุทั้งหลาย ก็กฐินย่อมไม่เป็นอันกรานอย่างไร กฐินย่อมไม่เป็นอันกราน
อย่างนี้ คือ
1. กฐินไม่เป็นอันกรานด้วยอาการเพียงมีรอยขีด
2. กฐินไม่เป็นอันกรานด้วยอาการเพียงซักผ้า
3. กฐินไม่เป็นอันกรานด้วยอาการเพียงกะผ้า
4. กฐินไม่เป็นอันกรานด้วยอาการเพียงตัดผ้า
5. กฐินไม่เป็นอันกรานด้วยอาการเพียงเนาผ้า
6. กฐินไม่เป็นอันกรานด้วยอาการเพียงเย็บผ้า
7. กฐินไม่เป็นอันกรานด้วยอาการเพียงทำลูกดุม
8. กฐินไม่เป็นอันกรานด้วยอาการเพียงทำรังดุม
พระวินัยปิฎก มหาวรรค [7. กฐินขันธกะ] 187. กฐินานุชานนา
9. กฐินไม่เป็นอันกรานด้วยอาการเพียงติดผ้าอนุวาต1
10. กฐินไม่เป็นอันกรานด้วยอาการเพียงติดผ้าอนุวาตด้านหน้า
11. กฐินไม่เป็นอันกรานด้วยอาการเพียงดามผ้า
12. กฐินไม่เป็นอันกรานด้วยอาการเพียงย้อมผ้าเป็นสีหม่น
13. กฐินไม่เป็นอันกรานด้วยผ้าที่ทำนิมิตได้มา
14. กฐินไม่เป็นอันกรานด้วยผ้าที่พูดเลียบเคียงได้มา
15. กฐินไม่เป็นอันกรานด้วยผ้าที่ยืมเขามา
16. กฐินไม่เป็นอันกรานด้วยผ้าที่เก็บไว้ค้างคืน
17. กฐินไม่เป็นอันกรานด้วยผ้าที่เป็นนิสสัคคีย์
18. กฐินไม่เป็นอันกรานด้วยผ้าที่ไม่ทำพินทุ2
19. กฐินไม่เป็นอันกรานเว้นจากสังฆาฏิ
20. กฐินไม่เป็นอันกรานเว้นจากอุตตราสงค์
21. กฐินไม่เป็นอันกรานเว้นจากอันตรวาสก
22. กฐินไม่เป็นอันกรานเว้นจากจีวรมีขันธ์3 5 หรือเกิน 5 ซึ่งตัดดีแล้ว
ทำให้มีมณฑลเสร็จในวันนั้น
23. กฐินไม่เป็นอันกรานเพราะเว้นจากบุคคลกราน
24. กฐินไม่เป็นอันกรานโดยชอบ ถ้าภิกษุผู้อยู่นอกสีมาอนุโมทนากฐินนั้น
ภิกษุทั้งหลาย กฐินชื่อว่าไม่เป็นอันภิกษุกรานอย่างนี้แล
เชิงอรรถ :
1 อนุวาต คือผ้าขอบจีวรทั้งด้านยาวทั้งด้านกว้าง (วิ.อ. 3/345/217)
2 ทำพินทุ คือการทำจุดเป็นวงกลมอย่างใหญ่เท่าแววตานกยูง อย่างเล็กเท่าหลังตัวเลือด ที่มุมจีวรด้วยสีเขียว
สีตมหรือสีดำคล้ำ เพื่อทำให้จีวรเสียหรือทำตำหนิ (วิ.อ. 2/368-369/410) ดู วิ.มหา. (แปล) 2/368-
369/491
3 จีวรมีขันธ์ 5 คือจีวรที่ตัดเย็บปรากฏกระทง(ผ้าท่อนหนึ่ง ๆ มีลักษณะเหมือนกระทงนา มีรูปสี่เหลี่ยม)ใหญ่
กระทงเล็ก โดยมีเส้นคั่นดุจคันนา ยืนระหว่างกระทงจีวร แบ่งเป็น 5 กระทง (ดู วิ.อ. 3/308,345/197,
217)
