พระวินัยปิฎก ภิกขุนีวิภังค์ [4. ปาจิตติยกัณฑ์] 7. คัพภินีวรรค สิกขาบทที่ 6 นิทานวัตถุ
7. คัพภินีวรรค
สิกขาบทที่ 6
ว่าด้วยการบวชให้หญิงที่มีครอบครัวมีอายุครบ 12 ปี
แต่ยังไม่ได้ศึกษาสิกขา
เรื่องภิกษุณีหลายรูป
[1095] สมัยนั้น พระผู้มีพระภาคพุทธเจ้าประทับอยู่ ณ พระเชตวัน อาราม
ของอนาถบิณฑิกเศรษฐี เขตกรุงสาวัตถี ครั้งนั้น ภิกษุณีทั้งหลายบวชให้หญิงที่มี
ครอบครัวมีอายุครบ 12 ปียังไม่ได้ศึกษาสิกขาในธรรม 6 ข้อตลอด 2 ปี หญิงที่
บวชเป็นภิกษุณีเหล่านั้นโง่เขลา ไม่ฉลาด ไม่รู้สิ่งที่ควรหรือไม่ควร
บรรดาภิกษุณีผู้มักน้อย ฯลฯ พากันตำหนิ ประณาม โพนทะนาว่า ไฉนพวก
ภิกษุณีจึงบวชให้หญิงที่มีครอบครัวมีอายุครบ 12 ปียังไม่ได้ศึกษาสิกขาในธรรม 6
ข้อตลอด 2 ปีเล่า ครั้นแล้ว ภิกษุณีเหล่านั้นได้นำเรื่องนี้ไปบอกภิกษุทั้งหลายให้
ทราบ พวกภิกษุได้นำเรื่องนี้ไปกราบทูลพระผู้มีพระภาคให้ทรงทราบ
ทรงประชุมสงฆ์บัญญัติสิกขาบท
ลำดับนั้น พระผู้มีพระภาครับสั่งให้ประชุมสงฆ์เพราะเรื่องนี้เป็นต้นเหตุ ทรง
สอบถามภิกษุทั้งหลายว่า ภิกษุทั้งหลาย ทราบว่า พวกภิกษุณีบวชให้หญิงที่มี
ครอบครัวมีอายุครบ 12 ปียังไม่ได้ศึกษาสิกขาในธรรม 6 ข้อตลอด 2 ปี จริงหรือ
ภิกษุทั้งหลายทูลรับว่า จริง พระพุทธเจ้าข้า พระผู้มีพระภาคพุทธเจ้าทรงตำหนิว่า
ฯลฯ ภิกษุทั้งหลาย ไฉนพวกภิกษุณีจึงบวชให้หญิงที่มีครอบครัวมีอายุครบ 12
ปียังไม่ได้ศึกษาสิกขาในธรรม 6 ข้อตลอด 2 ปีเล่า ภิกษุทั้งหลาย การกระทำอย่างนี้
มิได้ทำคนที่ยังไม่เลื่อมใสให้เลื่อมใส หรือทำคนที่เลื่อมใสอยู่แล้วให้เลื่อมใสยิ่งขึ้นได้
เลย ฯลฯ ครั้นทรงตำหนิแล้ว ทรงแสดงธรรมีกถา แล้วรับสั่งกับภิกษุทั้งหลายว่า
ภิกษุทั้งหลาย เราอนุญาตให้ภิกษุณีสงฆ์ให้สิกขาสมมติ ในธรรม 6 ข้อเป็นเวลา 2
ปีแก่หญิงที่มีครอบครัวมีอายุครบ 12 ปี
ภิกษุทั้งหลาย สงฆ์พึงให้สิกขาสมมติอย่างนี้
พระวินัยปิฎก ภิกขุนีวิภังค์ [4. ปาจิตติยกัณฑ์] 7. คัพภินีวรรค สิกขาบทที่ 6 นิทานวัตถุ
วิธีขอสิกขาสมมติและกรรมวาจาให้สิกขาสมมติ
หญิงที่มีครอบครัวมีอายุครบ 12 ปีนั้นพึงเข้าไปหาสงฆ์ ห่มอุตตราสงค์เฉวียง
บ่าข้างหนึ่ง กราบเท้าภิกษุณีทั้งหลายแล้วนั่งกระโหย่ง ประนมมือ กล่าวอย่างนี้ว่า
แม่เจ้า ดิฉันชื่อนี้ เป็นหญิงที่มีครอบครัวมีอายุครบ 12 ปี ของแม่เจ้าชื่อนี้ ขอ
สิกขาสมมติในธรรม 6 ข้อ เป็นเวลา 2 ปี ต่อสงฆ์
พึงขอแม้ครั้งที่ 2 พึงขอแม้ครั้งที่ 3
ภิกษุณีผู้ฉลาดสามารถพึงประกาศให้สงฆ์ทราบด้วยญัตติทุติยกรรมวาจาว่า
[1096] แม่เจ้า ขอสงฆ์จงฟังข้าพเจ้า หญิงชื่อนี้เป็นหญิงที่มีครอบครัวมี
อายุครบ 12 ปี ของแม่เจ้าชื่อนี้ ขอสิกขาสมมติในธรรม 6 ข้อ เป็นเวลา 2 ปี
ต่อสงฆ์ ถ้าสงฆ์พร้อมกันแล้วพึงให้สิกขาสมมติในธรรม 6 ข้อ เป็นเวลา 2 ปี
แก่หญิงชื่อนี้เป็นหญิงที่มีครอบครัวมีอายุครบ 12 ปี นี่เป็นญัตติ
แม่เจ้า ขอสงฆ์จงฟังข้าพเจ้า หญิงชื่อนี้เป็นหญิงที่มีครอบครัวมีอายุครบ 12
ปี ของแม่เจ้าชื่อนี้ ขอสิกขาสมมติในธรรม 6 ข้อ เป็นเวลา 2 ปี ต่อสงฆ์
สงฆ์ให้สิกขาสมมติในธรรม 6 ข้อ เป็นเวลา 2 ปีแก่หญิงชื่อนี้เป็นหญิงที่มีครอบครัว
มีอายุครบ 12 ปี แม่เจ้ารูปใดเห็นด้วยกับการให้สิกขาสมมติในธรรม 6 ข้อเป็น
เวลา 2 ปีแก่หญิงชื่อนี้เป็นหญิงที่มีครอบครัว มีอายุครบ 12 ปี แม่เจ้ารูปนั้นพึง
นิ่ง แม่เจ้ารูปใดไม่เห็นด้วย แม่เจ้ารูปนั้นพึงทักท้วง
สิกขาสมมติในธรรม 6 ข้อ เป็นเวลา 2 ปี สงฆ์ให้แล้วแก่หญิงชื่อนี้เป็น
หญิงที่มีครอบครัวมีอายุครบ 12 ปี สงฆ์เห็นด้วย เพราะฉะนั้นจึงนิ่ง ข้าพเจ้า
ขอถือความนิ่งนั้นเป็นมติอย่างนี้
ภิกษุณีผู้ฉลาดสามารถพึงบอกหญิงที่มีครอบครัว มีอายุครบ 12 ปีนั้นว่า
เธอจงกล่าวอย่างนี้ว่า
1. ดิฉันขอสมาทานงดเว้นจากการฆ่าสัตว์ โดยไม่ล่วงละเมิดตลอด
2 ปี
ฯลฯ
6. ดิฉันขอสมาทานงดเว้นจากการบริโภคอาหารในเวลาวิกาล โดย
ไม่ล่วงละเมิดตลอด 2 ปี
