พระวินัยปิฎก มหาวิภังค์ [5.ปาจิตติยกัณฑ์] 9.รตนวรรค 3.วิกาลคามปเวสนสิกขาบท นิทานวัตถุ
เรื่องการรบ (7) อันนกถา เรื่องข้าว (8) ปานกถา เรื่องนํ้า (9) วัตถกถา เรื่องผ้า
(10) สยนกถา เรื่องที่นอน (11) มาลากถา เรื่องพวงดอกไม้ (12) คันธกถา
เรื่องของหอม (13) ญาติกถา เรื่องญาติ (14) ยานกถา เรื่องยาน (15) คามกถา
เรื่องหมู่บ้าน (16) นิคมกถา เรื่องนิคม (17) นครกถา เรื่องเมือง (18) ชนปทกถา
เรื่องชนบท (19) อิตถีกถา เรื่องสตรี (20) ปุริสกถา เรื่องบุรุษ (21) สูรกถา
เรื่องคนกล้าหาญ (22) วิสิขากถา เรื่องตรอก (23) กุมภัฏฐานกถา เรื่องท่านํ้า
(24) ปุพพเปตกถา เรื่องคนที่ล่วงลับไปแล้ว (25) นานัตตกถา เรื่องเบ็ดเตล็ด
(26) โลกักขายิก เรื่องการคาดเกี่ยวกับโลก (27) สมุททักขายิก เรื่องการคาดเดา
เกี่ยวกับทะเล (28) อิติภวาภวกถา เรื่องความเจริญและความเสื่อม เหมือนพวก
คฤหัสถ์ที่ยังบริโภคกามเล่า
ภิกษุทั้งหลายได้ยินชาวบ้านตำหนิ ประณาม โพนทะนา บรรดาภิกษุผู้มักน้อย
ฯลฯ พากันตำหนิ ประณาม โพนทะนาว่า ไฉนพวกภิกษุฉัพพัคคีย์จึงเข้าหมู่บ้าน
เวลาวิกาล นั่งในที่ชุมนุม สนทนาดิรัจฉานกถาต่าง ๆ คือ เรื่องพระราชา ฯลฯ เรื่อง
ความเจริญและความเสื่อมเล่า ครั้นภิกษุทั้งหลายตำหนิพวกภิกษุฉัพพัคคีย์โดย
ประการต่าง ๆ แล้วจึงนำเรื่องนี้ไปกราบทูลพระผู้มีพระภาคให้ทรงทราบ
ทรงประชุมสงฆ์บัญญัติสิกขาบท
ลำดับนั้น พระผู้มีพระภาครับสั่งให้ประชุมสงฆ์เพราะเรื่องนี้เป็นต้นเหตุ ทรง
สอบถามพวกภิกษุฉัพพัคคีย์ว่า ภิกษุทั้งหลาย ทราบว่า พวกเธอเข้าบ้านในเวลา
วิกาล นั่งในที่ชุมนุม สนทนาดิรัจฉานกถาต่าง ๆ คือ (1) ราชกถา เรื่องพระราชา
ฯลฯ (28) อิติภวาภวกถา เรื่องความเจริญและความเสื่อม จริงหรือ พวกภิกษุ
ฉัพพัคคีย์ทูลรับว่า จริง พระพุทธเจ้าข้า พระผู้มีพระภาคพุทธเจ้าทรงตำหนิว่า
ฯลฯ โมฆบุรุษทั้งหลาย ไฉนพวกเธอจึงเข้าหมู่บ้านในเวลาวิกาลแล้ว นั่งในที่ชุมนุม
สนทนาดิรัจฉานกถาต่าง ๆ คือ (1) ราชกถา เรื่องพระราชา ฯลฯ (28) อิติภวาภว
กถา เรื่องความเจริญและความเสื่อมเล่า โมฆบุรุษทั้งหลาย การกระทำอย่างนี้ มิได้
ทำคนที่ยังไม่เลื่อมใสให้เลื่อมใส หรือทำคนที่เลื่อมใสอยู่แล้วให้เลื่อมใสยิ่งขึ้นได้เลย
ฯลฯ แล้วจึงรับสั่งให้ภิกษุทั้งหลายยกสิกขาบทนี้ขึ้นแสดงดังนี้
