ปุญฺญานํ สมฺปทา ปุญฺญสมฺปทา ฯ ตสฺมาติ การณวจนํฯ ธีราติ ธิติมนฺโตฯ ปสํสนฺตีติ วณฺณยนฺติฯ ปณฺฑิตาติ ปญฺญาสมฺปนฺนาฯ กตปุญฺญตนฺติ กตปุญฺญภาวํฯ
อยํ ปน อตฺถวณฺณนา – อิติ ภควา สุวณฺณตาทิํ พุทฺธภูมิปริโยสานํ ปุญฺญสมฺปทานุภาเวน อธิคนฺตพฺพมตฺถํ วณฺณยิตฺวา อิทานิ ตเมวตฺถํ สมฺปิณฺเฑตฺวา ทสฺเสนฺโต เตเนวตฺเถน ยถาวุตฺตปฺปการาย ปุญฺญสมฺปทาย มหตฺถิกตฺตํ ถุนนฺโต อาห – เอวํ มหโต อตฺถสฺส อาวหเนน มหตฺถิกา เอสา, ยทิทํ มยา ‘‘ยสฺส ทาเนน สีเลนา’’ติอาทินา นเยน เทสิตา ปุญฺญสมฺปทา, ตสฺมา มาทิสา สตฺตานํ หิตสุขาวหาย ธมฺมเทสนาย อกิลาสุตาย ยถาภูตคุเณน จ ธีรา ปณฺฑิตา ‘‘อสาธารณมญฺเญสํ, อโจราหรโณ นิธี’’ติอาทีหิ อิธ วุตฺเตหิ จ, อวุตฺเตหิ จ ‘‘มา, ภิกฺขเว, ปุญฺญานํ ภายิตฺถ, สุขสฺเสตํ, ภิกฺขเว, อธิวจนํ, ยทิทํ ปุญฺญานี’’ติอาทีหิ (อ. นิ. 7.62; อิติวุ. 22; เนตฺติ. 121) วจเนหิ อเนกาการโวการํ กตปุญฺญตํ ปสํสนฺติ, น ปกฺขปาเตนาติฯ
เทสนาปริโยสาเน โส อุปาสโก พหุชเนน สทฺธิํ โสตาปตฺติผเล ปติฏฺฐาสิ, รญฺโญ จ ปเสนทิโกสลสฺส สนฺติกํ คนฺตฺวา เอตมตฺถํ อาโรเจสิ, ราชา อติวิย ตุฏฺโฐ หุตฺวา ‘‘สาธุ, คหปติ, สาธุ โข ตฺวํ , คหปติ, มาทิเสหิปิ อนาหรณียํ นิธิํ นิเธสี’’ติ สํราเธตฺวา มหติํ ปูชมกาสีติฯ
ปรมตฺถโชติกาย ขุทฺทกปาฐ-อฏฺฐกถาย
นิธิกณฺฑสุตฺตวณฺณนา นิฏฺฐิตาฯ
9. เมตฺตสุตฺตวณฺณนา
นิกฺเขปปฺปโยชนํ
อิทานิ นิธิกณฺฑานนฺตรํ นิกฺขิตฺตสฺส เมตฺตสุตฺตสฺส วณฺณนากฺกโม อนุปฺปตฺโตฯ ตสฺส อิธ นิกฺเขปปฺปโยชนํ วตฺวา ตโต ปรํ –
‘‘เยน วุตฺตํ ยทา ยตฺถ, ยสฺมา เจเตส ทีปนา;
นิทานํ โสธยิตฺวาสฺส, กริสฺสามตฺถวณฺณนํ’’ฯ