ปญฺญา หิ กตฺถจิ ปญฺญาตฺเวว วุจฺจติ ‘‘สุสฺสูสา ลภเต ปญฺญ’’นฺติ เอวมาทีสุ (สํ. นิ. 1.246; สุ. นิ. 188)ฯ กตฺถจิ ธมฺโมติ ‘‘สจฺจํ ธมฺโม ธิติ จาโค’’ติ เอวมาทีสุฯ กตฺถจิ ทโมติ ‘‘ยทิ สจฺจา ทมา จาคา, ขนฺตฺยา ภิยฺโย น วิชฺชตี’’ติอาทีสุฯ

เอวํ ทานาทีนิ ญตฺวา อิทานิ เอวํ อิมิสฺสา คาถาย สมฺปิณฺเฑตฺวา อตฺโถ เวทิตพฺโพ – ยสฺส อิตฺถิยา วา ปุริสสฺส วา ทาเนน สีเลน สํยเมน ทเมน จาติ อิเมหิ จตูหิ ธมฺเมหิ ยถา หิรญฺเญน สุวณฺเณน มุตฺตาย มณินา วา ธนมโย นิธิ เตสํ สุวณฺณาทีนํ เอกตฺถ ปกฺขิปเนน นิธียติ, เอวํ ปุญฺญมโย นิธิ เตสํ ทานาทีนํ เอกจิตฺตสนฺตาเน เจติยาทิมฺหิ วา วตฺถุมฺหิ สุฏฺฐุ กรเณน สุนิหิโต โหตีติฯ

สตฺตมคาถาวณฺณนา

เอวํ ภควา ‘‘ยสฺส ทาเนนา’’ติ อิมาย คาถาย ปุญฺญสมฺปทาย ปรมตฺถโต นิธิภาวํ ทสฺเสตฺวา อิทานิ ยตฺถ นิหิโต, โส นิธิ สุนิหิโต โหติ, ตํ วตฺถุํ ทสฺเสนฺโต อาห –

[7] ‘‘เจติยมฺหิ จ สงฺเฆ วา, ปุคฺคเล อติถีสุ วาฯ

มาตริ ปิตริ จาปิ, อโถ เชฏฺฐมฺหิ ภาตรี’’ติฯ

ตตฺถ จยิตพฺพนฺติ เจติยํ, ปูเชตพฺพนฺติ วุตฺตํ โหติ, จิตตฺตา วา เจติยํฯ ตํ ปเนตํ เจติยํ ติวิธํ โหติ ปริโภคเจติยํ , อุทฺทิสฺสกเจติยํ, ธาตุกเจติยนฺติฯ ตตฺถ โพธิรุกฺโข ปริโภคเจติยํ, พุทฺธปฏิมา อุทฺทิสฺสกเจติยํ, ธาตุคพฺภถูปา สธาตุกา ธาตุกเจติยํฯ สงฺโฆติ พุทฺธปฺปมุขาทีสุ โย โกจิฯ ปุคฺคโลติ คหฏฺฐปพฺพชิเตสุ โย โกจิฯ นตฺถิ อสฺส ติถิ, ยมฺหิ วา ตมฺหิ ทิวเส อาคจฺฉตีติ อติถิฯ ตงฺขเณ อาคตปาหุนกสฺเสตํ อธิวจนํฯ เสสํ วุตฺตนยเมวฯ

เอวํ เจติยาทีนิ ญตฺวา อิทานิ เอวํ อิมิสฺสา คาถาย สมฺปิณฺเฑตฺวา อตฺโถ เวทิตพฺโพ – โย โส นิธิ ‘‘สุนิหิโต โหตี’’ติ วุตฺโต, โส อิเมสุ วตฺถูสุ สุนิหิโต โหติฯ กสฺมา? ทีฆรตฺตํ อิฏฺฐผลานุปฺปทานสมตฺถตายฯ ตถา หิ อปฺปกมฺปิ เจติยมฺหิ ทตฺวา ทีฆรตฺตํ อิฏฺฐผลลาภิโน โหนฺติฯ ยถาห –