สพฺพโส รูปสญฺญานนฺติ อิทํ กสฺมา คณฺหิ, กิํ ปฐมชฺฌานาทิสมงฺคิโน รูปาทิปฏิสํเวทนา โหตีติ? น โหติ, ยาว ปน กสิณรูปํ อารมฺมณํ โหติ, ตาว รูปํ สมติกฺกนฺตํ นาม น โหติฯ อสมติกฺกนฺตตฺตา ปจฺจโย ภวิตุํ สกฺขิสฺสติฯ สมติกฺกนฺตตฺตา ปน ตํ นตฺถิ นาม โหติ, นตฺถิตาย ปจฺจโย ภวิตุํ น สกฺโกตีติ ทสฺเสตุํ อิทเมว คณฺหิฯ

ชฏิลวาสิกาติ ชฏิลนครวาสินีฯ น จาภินโตติอาทีสุ ราควเสน น อภินโต, โทสวเสน น อปนโตฯ สสงฺขาเรน สปฺปโยเคน กิเลเส นิคฺคณฺหิตฺวา วาเรตฺวา ฐิโต, กิเลสานํ ปน ฉินฺนนฺเต อุปฺปนฺโนติ น สสงฺขารนิคฺคยฺหวาริตคโตฯ วิมุตฺตตฺตา ฐิโตติ กิเลเสหิ วิมุตฺตตฺตาเยว ฐิโตฯ ฐิตตฺตา สนฺตุสิโตติ ฐิตตฺตาเยว สนฺตุฏฺโฐ นาม ชาโตฯ สนฺตุสิตตฺตา โน ปริตสฺสตีติ สนฺตุฏฺฐตฺตาเยว ปริตาสํ นาปชฺชติฯ อยํ, ภนฺเต อานนฺท, สมาธิ กิํ ผโลติ อิมินา อยํ เถรี ตาลผลญฺเญว คเหตฺวา ‘‘อิทํ ผลํ กิํ ผลํ นามา’’ติ ปุจฺฉมานา วิย อรหตฺตผลสมาธิํ คเหตฺวา ‘‘อยํ, ภนฺเต อานนฺท, สมาธิ กิํ ผโล วุตฺโต ภควตา’’ติ ปุจฺฉติฯ อญฺญาผโล วุตฺโตติ อญฺญา วุจฺจติ อรหตฺตํ, อรหตฺตผลสมาธิ นาเมโส วุตฺโต ภควตาติ อตฺโถฯ เอวํสญฺญีปีติ อิมาย อรหตฺตผลสญฺญาย สญฺญีปิ ตทายตนํ โน ปฏิสํเวเทตีติ เอวํ อิมสฺมิํ สุตฺเต อรหตฺตผลสมาธิ กถิโตติฯ

7. โลกายติกสุตฺตวณฺณนา

[38] สตฺตเม โลกายติกาติ โลกายตวาทกาฯ สตตนฺติ สทาฯ สมิตนฺติ นิรนฺตรํฯ ติฏฺฐเตตนฺติ ติฏฺฐตุ เอตํ, มา เอตํ ปฏฺฐเปถ, โก โว เอเตน อตฺโถฯ ธมฺมํ โว พฺราหฺมณา เทเสสฺสามีติ อหํ โว จตุสจฺจธมฺมํ เทเสสฺสามิฯ

ทฬฺหธมฺโมติ ทฬฺหธนุํ คเหตฺวา ฐิโตฯ ธนุคฺคโหติ อิสฺสาโสฯ ทฬฺหธนุ นาม ทฺวิสหสฺสถามํ วุจฺจติฯ