เมนู

9. ปฏิสารณียสุตฺตวณฺณนา

[89] นวเม ธมฺมิกญฺจ คิหิปฏิสฺสวนฺติ ‘‘อิมํ เตมาสํ อิเธว วสิตพฺพ’’นฺติ วุตฺโต ‘‘เอวํ โหตู’’ติอาทินา นเยน ปฏิสฺสวํฯ น สจฺจาเปตีติ วุตฺตํ น สจฺจํ กโรติ วิสํวาเทติฯ

10. สมฺมาวตฺตนสุตฺตวณฺณนา

[90] ทสเม ปจฺเจกฏฺฐาเนติ อธิปติฏฺฐาเน เชฏฺฐกฏฺฐาเนฯ ตญฺหิ เชฏฺฐกํ กตฺวา กิญฺจิ สงฺฆกมฺมํ กาตุํ น ลภติฯ น จ เตน มูเลน วุฏฺฐาเปตพฺโพติ ตํ มูลํ กตฺวา อพฺภานกมฺมํ กาตุํ น ลภติฯ เสสํ สพฺพตฺถ อุตฺตานเมวาติฯ

สติวคฺโค นวโมฯ

(10) 5. สามญฺญวคฺโค

[91] อิโต ปรํ อถ โข โพชฺฌา อุปาสิกาติอาทีสุ โพชฺฌา อุปาสิกา, สิริมา อุปาสิกา, ปทุมา อุปาสิกา, สุตนา อุปาสิกา, มนุชา อุปาสิกา, อุตฺตรา อุปาสิกา, มุตฺตา อุปาสิกา, เขมา อุปาสิกา, รุจี อุปาสิกา, จุนฺที ราชกุมารี, พิมฺพี อุปาสิกา, สุมนา ราชกุมารี, มลฺลิกา เทวี , ติสฺสา อุปาสิกา, ติสฺสามาตา อุปาสิกา, โสณา อุปาสิกา, โสณาย มาตา อุปาสิกา, กาณา อุปาสิกา, กาณมาตา อุปาสิกา, อุตฺตรา นนฺทมาตา, วิสาขา มิคารมาตา, ขุชฺชุตฺตรา อุปาสิกา, สามาวตี อุปาสิกา, สุปฺปวาสา โกลิยธีตา, สุปฺปิยา อุปาสิกา, นกุลมาตา คหปตานีติ อิมาสํ เอตฺตกานํ อฏฺฐงฺคสมนฺนาคตํ อุโปสถกมฺมเมว กถิตํฯ อิจฺฉนฺเตน วิตฺถาเรตฺวา กเถตพฺพํฯ เสสํ สพฺพตฺถ อุตฺตานตฺถเมวาติฯ

มโนรถปูรณิยา องฺคุตฺตรนิกาย-อฏฺฐกถาย

อฏฺฐกนิปาตสฺส สํวณฺณนา นิฏฺฐิตาฯ

ฯ นโม ตสฺส ภควโต อรหโต สมฺมาสมฺพุทฺธสฺสฯ

องฺคุตฺตรนิกาเย

นวกนิปาต-อฏฺฐกถา

1. ปฐมปณฺณาสกํ

1. สมฺโพธิวคฺโค

1. สมฺโพธิสุตฺตวณฺณนา

[1] นวกนิปาตสฺส ปฐเม สมฺโพธิปกฺขิกานนฺติ จตุมคฺคสงฺขาตสฺส สมฺโพธิสฺส ปกฺเข ภวานํ, อุปการกานนฺติ อตฺโถฯ ปาฬิยํ อาคเต นว ธมฺเม สนฺธาเยวํ ปุจฺฉติฯ กา อุปนิสาติ โก อุปนิสฺสยปจฺจโยฯ อภิสลฺเลขนฺตีติ อภิสลฺเลขิกาฯ สมถวิปสฺสนาจิตฺตสฺส วิวรเณ สปฺปายา อุปการกาติ เจโตวิวรณสปฺปายาฯ อปฺปิจฺฉตํ อารพฺภ ปวตฺตา กถา อปฺปิจฺฉกถาฯ เสเสสุปิ เอเสว นโยฯ

อสุภา ภาเวตพฺพา ราคสฺส ปหานายาติ อยมตฺโถ สาลิลายโกปมาย วิภาเวตพฺโพ – เอโก หิ ปุริโส อสิตํ คเหตฺวา โกฏิโต ปฏฺฐาย สาลิกฺเขตฺเต สาลิโย ลายติฯ อถสฺส วติํ ภินฺทิตฺวา คาโว ปวิสิํสุฯ โส อสิตํ ฐเปตฺวา ยฏฺฐิํ อาทาย เตเนว มคฺเคน คาโว นีหริตฺวา วติํ ปากติกํ กตฺวา ปุนปิ อสิตํ อาทาย สาลิโย ลายิฯ เอตฺถ สาลิกฺเขตฺตํ วิย พุทฺธสาสนํ ทฏฺฐพฺพํ, สาลิลายโก วิย โยคาวจโร, อสิตํ วิย ปญฺญา, ลายนกาโล วิย วิปสฺสนาย กมฺมกรณกาโล, ยฏฺฐิ วิย อสุภกมฺมฏฺฐานํ, วติ วิย สํวโร, วติํ ภินฺทิตฺวา คาวีนํ ปวิสนํ วิย สหสา อปฺปฏิสงฺขาย ปมาทํ อารพฺภ ราคสฺส อุปฺปชฺชนํ, อสิตํ ฐเปตฺวา ยฏฺฐิํ อาทาย ปวิฏฺฐมคฺเคเนว คาโว นีหริตฺวา วติํ ปฏิปากติกํ กตฺวา ปุน โกฏิโต ปฏฺฐาย สาลิลายนํ วิย อสุภกมฺมฏฺฐาเนน ราคํ วิกฺขมฺเภตฺวา ปุน วิปสฺสนาย กมฺมํ อารภนกาโลฯ อิมมตฺถํ สนฺธาย วุตฺตํ – ‘‘อสุภา ภาเวตพฺพา ราคสฺส ปหานายา’’ติฯ