(9) 4. สติวคฺโค

1-2. สติสมฺปชญฺญสุตฺตวณฺณนา

[81-82] นวมสฺส ปฐมํ เหฏฺฐา วุตฺตนยเมวฯ ทุติเย สทฺโธติ ทุวิธาย สทฺธาย สมนฺนาคโตฯ โน จุปสงฺกมิตาติ น อุปฏฺฐหติฯ โน จ ปริปุจฺฉิตาติ อตฺถานตฺถํ การณาการณํ ปริปุจฺฉิตา น โหติฯ สมนฺนาคโตติ สามิอตฺเถ ปจฺจตฺตํ, สมนฺนาคตสฺสาติ วุตฺตํ โหติฯ เอกนฺตปฏิภานา ตถาคตํ ธมฺมเทสนา โหตีติ ตถาคตสฺส เอกนฺตปฏิภานา ธมฺมเทสนา โหติ, เอกนฺเตเนว ปฏิภาติ อุปฏฺฐาตีติ อตฺโถฯ

3. มูลกสุตฺตวณฺณนา

[83] ตติเย สพฺเพ ธมฺมาติ ปญฺจกฺขนฺธาฯ ฉนฺทมูลกาติ อชฺฌาสยจฺฉนฺโท กตฺตุกมฺยตาฉนฺโท ตํ มูลํ เอเตสนฺติ ฉนฺทมูลกาฯ มนสิการโต สมฺภวนฺตีติ มนสิการสมฺภวาฯ ผสฺสโต สมุเทนฺติ ราสี ภวนฺตีติ ผสฺสสมุทยาฯ เวทนาย สโมสรนฺตีติ เวทนาสโมสรณาฯ สมาธิ เอเตสํ ปมุโขติ สมาธิปฺปมุขาฯ เชฏฺฐกฏฺเฐน สติ อธิปติ เอเตสนฺติ สตาธิปเตยฺยา, สติเชฏฺฐกาติ อตฺโถฯ ปญฺญา อุตฺตรา เอเตสนฺติ ปญฺญุตฺตราฯ วิมุตฺติ เอว สาโร เอเตสนฺติ วิมุตฺติสาราฯ เอตฺถ จ ฉนฺทมูลกาทโย จตฺตาโรปิ โลกิยา กถิตา, เสสา โลกิยโลกุตฺตรมิสฺสกาติฯ

4. โจรสุตฺตวณฺณนา

[84] จตุตฺเถ มหาโจโรติ รชฺชนฺตเร ทุพฺภิตุํ สมตฺโถ มหาโจโรฯ ปริยาปชฺชตีติ ปริยาทานํ คจฺฉติฯ น จิรฏฺฐิติโก โหตีติ อทฺธานํ ปาเลนฺโต ฐาตุํ น สกฺโกติฯ อปฺปหรนฺตสฺส ปหรตีติ อตฺตโน อเวริเน อปฺปหรนฺเต คุณสมฺปนฺเน จ มหลฺลเก จ ตรุณทารเก จ อปฺปหริตพฺพยุตฺตเก ปหรติฯ อนวเสสํ อาทิยตีติ นิสฺเสสํ คณฺหาติฯ พฺยตฺตโจรานญฺหิ อิทํ วตฺตํ – ปรสฺส ทฺวีสุ สาฏเกสุ เอโก คเหตพฺโพ, เอกสฺมิํ สนฺเต ทุพฺพลํ ทตฺวา ถิโร คเหตพฺโพฯ ปุฏภตฺตตณฺฑุลาทีสุ เอกํ โกฏฺฐาสํ ทตฺวา เอโก คเหตพฺโพติฯ อจฺจาสนฺเน กมฺมํ กโรตีติ คามนิคมราชธานีนํ อาสนฺนฏฺฐาเน โจริกกมฺมํ กโรติฯ น จ นิธานกุสโล โหตีติ ยํ ลทฺธํ, ตํ ทกฺขิเณยฺเย นิทหิตุํ เฉโก น โหติ, ปรโลกมคฺคํ น โสเธติฯ

5. สมณสุตฺตวณฺณนา

[85] ปญฺจเม ยํ สมเณนาติ ยํ คุณชาตํ สมเณน ปตฺตพฺพํฯ วุสีมตาติ พฺรหฺมจริยวาสํวุเตนฯ มุตฺโต โมเจมิ พนฺธนาติ อหํ สพฺพพนฺธเนหิ มุตฺโต หุตฺวา มหาชนมฺปิ ราคาทิพนฺธนโต โมเจมิฯ ปรมทนฺโตติ อญฺเญน เกนจิ อสิกฺขาปิโต อโจทิโต สยมฺภุญาเณน ปฏิวิชฺฌิตฺวา ปรมทมเถน ทนฺตตฺตา ปรมทนฺโต นามฯ ปรินิพฺพุโตติ กิเลสปรินิพฺพาเนน ปรินิพฺพุโตฯ

6. ยสสุตฺตวณฺณนา

[86] ฉฏฺเฐ มา จ มยา ยโสติ ยโส จ มยา สทฺธิํ มา คญฺฉิฯ อกสิรลาภีติ วิปุลลาภีฯ สีลปญฺญาณนฺติ สีลญฺเจว ญาณญฺจฯ สงฺคมฺมาติ สนฺนิปติตฺวาฯ สมาคมฺมาติ สมาคนฺตฺวาฯ สงฺคณิกวิหารนฺติ คณสงฺคณิกวิหารํฯ น หิ นูนเมติ น หิ นูน อิเมฯ ตถา หิ ปนเมติ ตถา หิ ปน อิเมฯ องฺคุลิปโตทเกหีติ องฺคุลิปโตทยฏฺฐิํ กตฺวา วิชฺฌเนนฯ สญฺชคฺฆนฺเตติ มหาหสิตํ หสนฺเตฯ สํกีฬนฺเตติ เกฬิํ กโรนฺเตฯ

7. ปตฺตนิกุชฺชนสุตฺตวณฺณนา

[87] สตฺตเม นิกฺกุชฺเชยฺยาติ เตน ทินฺนสฺส เทยฺยธมฺมสฺส อปฺปฏิคฺคหณตฺถํ ปตฺตนิกฺกุชฺชนกมฺมวาจาย นิกุชฺเชยฺย, น อโธมุขฐปเนนฯ อลาภายาติ จตุนฺนํ ปจฺจยานํ อลาภตฺถายฯ อนตฺถายาติ อุปทฺทวาย อวฑฺฒิยาฯ อุกฺกุชฺเชยฺยาติ อุกฺกุชฺชนกมฺมวาจาย อุกฺกุชฺเชยฺยฯ

8. อปฺปสาทปเวทนียสุตฺตวณฺณนา

[88] อฏฺฐเม อปฺปสาทํ ปเวเทยฺยุนฺติ อปฺปสนฺนภาวํ ชานาเปยฺยุํฯ อปฺปสาทํ ปเวเทนฺเตน ปน กิํ กาตพฺพนฺติ? นิสินฺนาสนโต น อุฏฺฐาตพฺพํ น วนฺทิตพฺพํ น ปจฺจุคฺคมนํ กาตพฺพํ, น เทยฺยธมฺโม ทาตพฺโพฯ อโคจเรติ ปญฺจวิเธ อโคจเรฯ