6. กาฬีสุตฺตวณฺณนา

[26] ฉฏฺเฐ กุมาริปญฺเหสูติ กุมารีนํ มารธีตานํ ปุจฺฉาสุฯ อตฺถสฺส ปตฺติํ หทยสฺส สนฺตินฺติ ทฺวีหิปิ ปเทหิ อรหตฺตเมว กถิตํฯ เสนนฺติ ราคาทิกิเลสเสนํฯ ปิยสาตรูปนฺติ ปิยชาติเกสุ จ สาตชาติเกสุ จ วตฺถูสุ อุปฺปชฺชนโต เอวํลทฺธนามํฯ เอโกหํ ฌายํ สุขมนุโพธินฺติ เอวํ กิเลสเสนํ ชินิตฺวา อหํ เอกโกว ฌายนฺโต สุขํ อนุพุชฺฌิํ สจฺฉิอกาสิํฯ สกฺขินฺติ สกฺขิภาวปฺปตฺตํ ธมฺมสกฺขิํฯ น สมฺปชฺชติ เกนจิ เมติ มยฺหํ เกนจิ สทฺธิํ มิตฺตธมฺโม นาม นตฺถิฯ ปถวีกสิณสมาปตฺติปรมา โข, ภคินิ, เอเก สมณพฺราหฺมณา อตฺโถติ อภินิพฺพตฺเตสุนฺติ ปถวีกสิณสมาปตฺติปรโม อุตฺตโม อตฺโถติ คเหตฺวา อภินิพฺพตฺเตสุํฯ ยาวตา โข, ภคินิ, ปถวีกสิณสมาปตฺติปรมตาติ ยตฺตกา ปถวีกสิณสมาปตฺติยา อุตฺตมโกฏิฯ ตทภิญฺญาสิ ภควาติ ตํ ภควา อภิญฺญาปญฺญาย อภิญฺญาสิฯ อสฺสาทมทฺทสาติ สมุทยสจฺจํ อทฺทสฯ อาทีนวมทฺทสาติ ทุกฺขสจฺจํ อทฺทสฯ นิสฺสรณมทฺทสาติ นิโรธสจฺจํ อทฺทสฯ มคฺคามคฺคญาณทสฺสนมทฺทสาติ มคฺคสจฺจํ อทฺทสฯ อตฺถสฺส ปตฺตีติ เอเตสํ จตุนฺนํ สจฺจานํ ทิฏฺฐตฺตา อรหตฺตสงฺขาตสฺส อตฺถสฺส ปตฺติ, สพฺพทรถปริฬาหวูปสนฺตตาย หทยสฺส สนฺตีติฯ

7. ปฐมมหาปญฺหสุตฺตวณฺณนา

[27] สตฺตเม อภิชานาถาติ อภิชานิตฺวา ปจฺจกฺขํ กตฺวา วิหรถฯ อภิญฺญายาติ อภิชานิตฺวาฯ อิธาติ อิมายฯ ธมฺมเทสนาย วา ธมฺมเทสนนฺติ ยทิทํ สมณสฺส โคตมสฺส ธมฺมเทสนาย สทฺธิํ อมฺหากํ ธมฺมเทสนํ, อมฺหากํ วา ธมฺมเทสนาย สทฺธิํ สมณสฺส โคตมสฺส ธมฺมเทสนํ อารพฺภ นานากรณํ วุจฺเจถ, ตํ กิํ นามาติ วทนฺติฯ ทุติยปเทปิ เอเสว นโยฯ อิติ เต มชฺเฌ ภินฺนสุวณฺณํ วิย สาสเนน สทฺธิํ อตฺตโน ลทฺธิํ วจนมตฺเตน สมธุรํ ฐปยิํสุฯ เนว อภินนฺทิํสูติ ‘‘เอวเมต’’นฺติ น สมฺปฏิจฺฉิํสุฯ นปฺปฏิกฺโกสิํสูติ ‘‘น อิทํ เอว’’นฺติ นปฺปฏิเสเธสุํฯ กสฺมา? เต กิร ‘‘ติตฺถิยา นาม อนฺธสทิสา ชานิตฺวา วา อชานิตฺวา วา กเถยฺยุ’’นฺติ นาภินนฺทิํสุฯ