3. สารนฺททสุตฺตวณฺณนา

[143] ตติเย กามาธิมุตฺตานนฺติ วตฺถุกามกิเลสกาเมสุ อธิมุตฺตานํฯ ธมฺมานุธมฺมปฺปฏิปนฺโนติ นวโลกุตฺตรธมฺมตฺถาย สหสีลกํ ปุพฺพภาคปฺปฏิปทํ ปฏิปนฺโน ปฏิปตฺติปูรโก ปุคฺคโล ทุลฺลโภ โลกสฺมิํฯ

4. ติกณฺฑกีสุตฺตวณฺณนา

[144] จตุตฺเถ อปฺปฏิกูเลติ อปฺปฏิกูลารมฺมเณฯ ปฏิกูลสญฺญีติ ปฏิกูลนฺติ เอวํสญฺญีฯ เอส นโย สพฺพตฺถฯ กถํ ปนายํ เอวํ วิหรตีติ? อิฏฺฐสฺมิํ วตฺถุสฺมิํ ปน อสุภาย วา ผรติ, อนิจฺจโต วา อุปสํหรติฯ เอวํ ตาว อปฺปฏิกูเล ปฏิกูลสญฺญี วิหรติฯ อนิฏฺฐสฺมิํ วตฺถุสฺมิํ เมตฺตาย วา ผรติ, ธาตุโต วา อุปสํหรติฯ เอวํ ปฏิกูเล อปฺปฏิกูลสญฺญี วิหรติฯ อุภยสฺมิํ ปน ปุริมนยสฺส จ ปจฺฉิมนยสฺส จ วเสน ตติยจตุตฺถวารา วุตฺตา, ฉฬงฺคุเปกฺขาวเสน ปญฺจโมฯ ฉฬงฺคุเปกฺขา เจสา ขีณาสวสฺส อุเปกฺขาสทิสา, น ปน ขีณาสวุเปกฺขาฯ ตตฺถ อุเปกฺขโก วิหเรยฺยาติ มชฺฌตฺตภาเว ฐิโต วิหเรยฺยฯ กฺวจนีติ กิสฺมิญฺจิ อารมฺมเณฯ กตฺถจีติ กิสฺมิญฺจิ ปเทเสฯ กิญฺจนติ โกจิ อปฺปมตฺตโกปิฯ อิติ อิมสฺมิํ สุตฺเต ปญฺจสุ ฐาเนสุ วิปสฺสนาว กถิตาฯ ตํ อารทฺธวิปสฺสโก ภิกฺขุ กาตุํ สกฺโกติ, ญาณวา ปญฺญุตฺตโร พหุสฺสุตสมโณปิ กาตุํ สกฺโกติฯ โสตาปนฺนสกทาคามิอนาคามิโน กาตุํ สกฺโกนฺติเยว, ขีณาสเว วตฺตพฺพเมว นตฺถีติฯ ปญฺจมํ อุตฺตานเมวฯ

6. มิตฺตสุตฺตวณฺณนา

[146] ฉฏฺเฐ กมฺมนฺตํ กาเรตีติ เขตฺตาทิกมฺมนฺตํ กาเรติฯ อธิกรณํ อาทิยตีติ จตฺตาริ อธิกรณานิ อาทิยติฯ ปาโมกฺเขสุ ภิกฺขูสูติ ทิสาปาโมกฺเขสุ ภิกฺขูสุฯ ปฏิวิรุทฺโธ โหตีติ ปจฺจนีกคฺคาหิตาย วิรุทฺโธ โหติฯ อนวตฺถจาริกนฺติ อนวตฺถานจาริกํฯ