นครวาสิโน หิ ยุตฺตกถา โหนฺติ , ปิติมตฺตํ ปิตาติ, มาติมตฺตํ มาตาติ, ภาติมตฺตํ ภาตาติ วทนฺติฯ เอวรูปี กถา พหุโน ชนสฺส กนฺตา โหตีติ พหุชนกนฺตาฯ กนฺตภาเวเนว พหุโน ชนสฺส มนาปา จิตฺตวุทฺธิกราติ พหุชนมนาปาฯ

9. อนฺธสุตฺตวณฺณนา

[29] นวเม จกฺขุ น โหตีติ ปญฺญาจกฺขุ น โหติฯ ผาติํ กเรยฺยาติ ผีตํ วฑฺฒิตํ กเรยฺยฯ สาวชฺชานวชฺเชติ สโทสนิทฺโทเสฯ หีนปฺปณีเตติ อธมุตฺตเมฯ กณฺหสุกฺกสปฺปฏิภาเคติ กณฺหสุกฺกาเยว อญฺญมญฺญํ ปฏิพาหนโต ปฏิปกฺขวเสน สปฺปฏิภาคาติ วุจฺจนฺติฯ อยํ ปเนตฺถ สงฺเขโป – กุสเล ธมฺเม ‘‘กุสลา ธมฺมา’’ติ ชาเนยฺย, อกุสเล ธมฺเม ‘‘อกุสลา ธมฺมา’’ติ ชาเนยฺยฯ สาวชฺชาทีสุปิ เอเสว นโยฯ กณฺหสุกฺกสปฺปฏิภาเคสุ ปน กณฺหธมฺเม ‘‘สุกฺกสปฺปฏิภาคา’’ติ ชาเนยฺย, สุกฺกธมฺเม ‘‘กณฺหสปฺปฏิภาคา’’ติ เยน ปญฺญาจกฺขุนา ชาเนยฺย, ตถารูปมฺปิสฺส จกฺขุ น โหตีติฯ อิมินา นเยน เสสวาเรสุปิ อตฺโถ เวทิตพฺโพฯ

น เจว โภคา ตถารูปาติ ตถาชาติกา โภคาปิสฺส น โหนฺติฯ น จ ปุญฺญานิ กุพฺพตีติ ปุญฺญานิ จ น กโรติฯ เอตฺตาวตา โภคุปฺปาทนจกฺขุโน จ ปุญฺญกรณจกฺขุโน จ อภาโว วุตฺโตฯ อุภยตฺถ กลิคฺคาโหติ อิธโลเก จ ปรโลเก จาติ อุภยสฺมิมฺปิ อปรทฺธคฺคาโห, ปราชยคฺคาโห โหตีติ อตฺโถฯ อถ วา อุภยตฺถ กลิคฺคาโหติ อุภเยสมฺปิ ทิฏฺฐธมฺมิกสมฺปรายิกานํ อตฺถานํ กลิคฺคาโห, ปราชยคฺคาโหติ อตฺโถฯ ธมฺมาธมฺเมนาติ ทสกุสลกมฺมปถธมฺเมนปิ ทสอกุสลกมฺมปถอธมฺเมนปิฯ สโฐติ เกราฏิโกฯ โภคานิ ปริเยสตีติ โภเค คเวสติฯ เถยฺเยน กูฏกมฺเมน, มุสาวาเทน จูภยนฺติ เถยฺยาทีสุ อุภเยน ปริเยสตีติ อตฺโถฯ กถํ? เถยฺเยน กูฏกมฺเมน จ ปริเยสติ, เถยฺเยน มุสาวาเทน จ ปริเยสติ , กูฏกมฺเมน มุสาวาเทน จ ปริเยสติฯ สงฺฆาตุนฺติ สงฺฆริตุํฯ ธมฺมลทฺเธหีติ ทสกุสลกมฺมปถธมฺมํ อโกเปตฺวา ลทฺเธหิฯ