3. อาสํสสุตฺตวณฺณนา

[13] ตติเย สนฺโตติ อตฺถิ อุปลพฺภนฺติฯ สํวิชฺชมานาติ ตสฺเสว เววจนํฯ โลกสฺมินฺติ สตฺตโลเกฯ นิราโสติ อนาโส อปตฺถโนฯ อาสํโสติ อาสํสมาโน ปตฺถยมาโนฯ วิคตาโสติ อปคตาโสฯ จณฺฑาลกุเลติ จณฺฑาลานํ กุเลฯ เวนกุเลติ วิลีวการกุเลฯ เนสาทกุเลติ มิคลุทฺทกานํ กุเลฯ รถการกุเลติ จมฺมการกุเลฯ ปุกฺกุสกุเลติ ปุปฺผจฺฉฑฺฑกกุเลฯ

เอตฺตาวตา กุลวิปตฺติํ ทสฺเสตฺวา อิทานิ ยสฺมา นีจกุเล ชาโตปิ เอกจฺโจ อฑฺโฒ โหติ มหทฺธโน, อยํ ปน น ตาทิโส, ตสฺมาสฺส โภควิปตฺติํ ทสฺเสตุํ ทลิทฺเทติอาทิมาหฯ ตตฺถ ทลิทฺเทติ ทาลิทฺทิเยน สมนฺนาคเตฯ อปฺปนฺนปานโภชเนติ ปริตฺตกอนฺนปานโภชเนฯ กสิรวุตฺติเกติ ทุกฺขชีวิเก, ยตฺถ วายาเมน ปโยเคน ชีวิตวุตฺติํ สาเธนฺติ, ตถารูเปติ อตฺโถฯ ยตฺถ กสิเรน ฆาสจฺฉาโท ลพฺภตีติ ยสฺมิํ กุเล ทุกฺเขน ยาคุภตฺตฆาโส จ โกปีนมตฺตํ อจฺฉาทนญฺจ ลพฺภติฯ

อิทานิ ยสฺมา เอกจฺโจ นีจกุเล ชาโตปิ อุปธิสมฺปนฺโน โหติ อตฺตภาวสมิทฺธิยํ ฐิโต , อยญฺจ น ตาทิโส, ตสฺมาสฺส สรีรวิปตฺติมฺปิ ทสฺเสตุํ โส จ โหติ ทุพฺพณฺโณติอาทิมาหฯ ตตฺถ ทุพฺพณฺโณติ ปํสุปิสาจโก วิย ฌามขาณุวณฺโณฯ ทุทฺทสิโกติ วิชาตมาตุยาปิ อมนาปทสฺสโนฯ โอโกฏิมโกติ ลกุณฺฑโกฯ กาโณติ เอกกฺขิกาโณ วา อุภยกฺขิกาโณ วาฯ กุณีติ เอกหตฺถกุณี วา อุภยหตฺถกุณี วาฯ ขญฺโชติ เอกปาทขญฺโช วา อุภยปาทขญฺโช วาฯ ปกฺขหโตติ หตปกฺโข ปีฐสปฺปีฯ ปทีเปยฺยสฺสาติ วฏฺฏิเตลกปลฺลกาทิโน ปทีปอุปกรณสฺสฯ ตสฺส น เอวํ โหตีติฯ กสฺมา น โหติ? นีจกุเล ชาตตฺตาฯ

เชฏฺโฐติ อญฺญสฺมิํ เชฏฺเฐ สติ กนิฏฺโฐ อาสํ น กโรติ, ตสฺมา เชฏฺโฐติ อาหฯ อาภิเสโกติ เชฏฺโฐปิ น อภิเสการโห อาสํ น กโรติ, ตสฺมา อาภิเสโกติ อาหฯ