เมนู

5. ฉวาลาตสุตฺตวณฺณนา

[95] ปญฺจเม ฉวาลาตนฺติ สุสาเน อลาตํฯ มชฺเฌ คูถคตนฺติ มชฺฌฏฺฐาเน คูถมกฺขิตํฯ เนว คาเม กฏฺฐตฺถํ ผรตีติ กูฏโคปานสิถมฺภโสปานาทีนํ อตฺถาย อนุปเนยฺยตาย คาเม น กฏฺฐตฺถํ สาเธติ, เขตฺตกุฏิปาทํ วา มญฺจปาทํ วา กาตุํ อนุปเนยฺยตาย น อรญฺเญ กฏฺฐตฺถํ สาเธติฯ ทฺวีสุ โกฏีสุ คยฺหมานํ หตฺถํ ฑหติ, มชฺเฌ คยฺหมานํ คูเถน มกฺเขติฯ ตถูปมนฺติ ตํสริกฺขกํฯ อภิกฺกนฺตตโรติ สุนฺทรตโรฯ ปณีตตโรติ อุตฺตมตโรฯ ควา ขีรนฺติ คาวิโต ขีรํฯ ขีรมฺหา ทธีติอาทีสุ ปรํ ปรํ ปุริมโต ปุริมโต อคฺคํ, สปฺปิมณฺโฑ ปน เตสุ สพฺเพสุปิ อคฺคเมว อคฺโคติอาทีสุ คุเณหิ อคฺโค เจว เสฏฺโฐ จ ปมุโข จ อุตฺตโม จ ปวโร จาติ เวทิตพฺโพฯ ฉวาลาตูปมาย น ทุสฺสีโล ปุคฺคโล กถิโต, อปฺปสฺสุโต ปน วิสฺสฏฺฐกมฺมนฺโต โคณสทิโส ปุคฺคโล กถิโตติ เวทิตพฺโพฯ ฉฏฺเฐ สพฺพํ อุตฺตานตฺถเมวฯ

7. ขิปฺปนิสนฺติสุตฺตวณฺณนา

[97] สตฺตเม ขิปฺปนิสนฺตีติ ขิปฺปนิสามโน สีฆํ ชานิตุํ สมตฺโถฯ สุตานญฺจ ธมฺมานนฺติ สุตปฺปคุณานํ ตนฺติธมฺมานํฯ อตฺถูปปริกฺขีติ อตฺถํ อุปปริกฺขโกฯ อตฺถมญฺญาย ธมฺมมญฺญายาติ อฏฺฐกถญฺจ ปาฬิญฺจ ชานิตฺวาฯ ธมฺมานุธมฺมปฺปฏิปนฺโน โหตีติ นวโลกุตฺตรธมฺมานํ อนุรูปธมฺมภูตํ สสีลกํ ปุพฺพภาคปฺปฏิปทํ ปฏิปนฺโน โหติฯ โน จ กลฺยาณวาโจติ น สุนฺทรวจโนฯ น กลฺยาณวากฺกรโณติ น สุนฺทรวจนโฆโส โหติฯ โปริยาติอาทีหิ สทฺธิํ โน-กาโร โยเชตพฺโพเยวฯ คุณปริปุณฺณาย อปลิพุทฺธาย อโทสาย อคฬิตปทพฺยญฺชนาย อตฺถํ วิญฺญาเปตุํ สมตฺถาย วาจาย สมนฺนาคโต น โหตีติ อตฺโถฯ อิมินา อุปาเยน สพฺพตฺถ อตฺโถ เวทิตพฺโพฯ

8. อตฺตหิตสุตฺตวณฺณนา

[98-99] อฏฺฐมํ ปุคฺคลชฺฌาสยวเสนาปิ ทสพลสฺส เทสนาญาณวิลาเสนาปิ กถิตํ, นวมํ ปญฺจเวรวเสนฯ

10. โปตลิยสุตฺตวณฺณนา

[100] ทสเม กาเลนาติ ยุตฺตปฺปตฺตกาเลนฯ ขมตีติ รุจฺจติฯ ยทิทํ ตตฺถ ตตฺถ กาลญฺญุตาติ ยา เอสา ตตฺถ ตตฺถ กาลํ ชานนาฯ ตํ ตํ กาลํ ญตฺวา หิ อวณฺณารหสฺส อวณฺณกถนํ วณฺณารหสฺส จ วณฺณกถนํ ปณฺฑิตานํ ปกตีติ ทสฺเสติฯ

อสุรวคฺโค ปญฺจโมฯ

ทุติยปณฺณาสกํ นิฏฺฐิตํฯ

3. ตติยปณฺณาสกํ

(11) 1. วลาหกวคฺโค

1-2. วลาหกสุตฺตทฺวยวณฺณนา

[101-2] ตติยปณฺณาสกสฺส ปฐเม วลาหกาติ เมฆาฯ ภาสิตา โหติ โน กตฺตาติ ‘‘อิทญฺจิทญฺจ กริสฺสามี’’ติ เกวลํ ภาสติเยว, น กโรติฯ กตฺตา โหติ โน ภาสิตาติ อกเถตฺวาว ‘‘อิทญฺจิทญฺจ มยา กาตุํ วฏฺฏตี’’ติ กตฺตา โหติฯ เอวํ สพฺพตฺถ อตฺโถ เวทิตพฺโพฯ ทุติยํ อุตฺตานตฺถเมวฯ

3. กุมฺภสุตฺตวณฺณนา

[103] ตติเย กุมฺภาติ ฆฏาฯ ตุจฺโฉ ปิหิโตติ ริตฺตโก ปิหิตมุโขฯ ปูโร วิวโฏติ อุทกปุณฺโณ อปารุตมุโขฯ เสสทฺวเยปิ เอเสว นโยฯ

4. อุทกรหทสุตฺตวณฺณนา

[104] จตุตฺเถ อุตฺตาโน คมฺภีโรภาโสติอาทีสุ ปุราณปณฺณรสสมฺภินฺนวณฺโณ กาฬอุทโก คมฺภีโรภาโส นาม, อจฺฉวิปฺปสนฺนมณิวณฺณอุทโก อุตฺตาโนภาโส นามฯ

5-6. อมฺพสุตฺตวณฺณนา

[105-6] ปญฺจเม อามํ ปกฺกวณฺณีติ อามกํ หุตฺวา โอโลเกนฺตานํ ปกฺกสทิสํ ขายติฯ เอวํ สพฺพปทานิ ทฏฺฐพฺพานิฯ ฉฏฺฐํ อุตฺตานตฺถเมวฯ

7. มูสิกสุตฺตวณฺณนา

[107] สตฺตเม โย อาวาฏํ ขณติ, น จ ตตฺถ วสติ, โส คาธํ กตฺตา โน วสิตาติ วุจฺจติฯ ขนฺตาติปิ ปาโฐฯ อิมินา นเยน สพฺพปทานิ เวทิตพฺพานิฯ