เมนู

7. ปุตฺตสุตฺตวณฺณนา

[87] สตฺตเม สมณมจโลติ สมณอจโล, มกาโร ปทสนฺธิกโร, นิจฺจลสมโณติ อตฺโถฯ อิมินา สตฺตวิธมฺปิ เสขํ ทสฺเสติฯ โส หิ สาสเน มูลชาตาย สทฺธาย ปติฏฺฐิตตฺตา อจโล นามฯ สมณปุณฺฑรีโกติ ปุณฺฑรีกสทิโส สมโณฯ ปุณฺฑรีกํ นาม อูนสตปตฺตํ สโรรุหํฯ อิมินา สุกฺขวิปสฺสกขีณาสวํ ทสฺเสติฯ โส หิ ฌานาภิญฺญานํ อภาเวน อปริปุณฺณคุณตฺตา สมณปุณฺฑรีโก นาม โหติฯ สมณปทุโมติ ปทุมสทิโส สมโณฯ ปทุมํ นาม ปริปุณฺณสตปตฺตํ สโรรุหํฯ อิมินา อุภโตภาควิมุตฺตํ ขีณาสวํ ทสฺเสติฯ โส หิ ฌานาภิญฺญานํ ภาเวน ปริปุณฺณคุณตฺตา สมณปทุโม นาม โหติ สมเณสุ สมณสุขุมาโลติ สพฺเพสุปิ เอเตสุ สมเณสุ สุขุมาลสมโณ มุทุจิตฺตสรีโร กายิกเจตสิกทุกฺขรหิโต เอกนฺตสุขีฯ เอเตน อตฺตานญฺเจว อตฺตสทิเส จ ทสฺเสติฯ

เอวํ มาติกํ นิกฺขิปิตฺวา อิทานิ ปฏิปาฏิยา วิภชนฺโต กถญฺจ, ภิกฺขเวติอาทิมาหฯ ตตฺถ เสโขติ สตฺตวิโธปิ เสโขฯ ปาฏิปโทติ ปฏิปนฺนโกฯ อนุตฺตรํ โยคกฺเขมํ ปตฺถยมาโน วิหรตีติ อรหตฺตํ ปตฺถยนฺโต วิหรติฯ มุทฺธาวสิตฺตสฺสาติ มุทฺธนิ อวสิตฺตสฺส, กตาภิเสกสฺสาติ อตฺโถฯ อาภิเสโกติ อภิเสกํ กาตุํ ยุตฺโตฯ อนภิสิตฺโตติ น ตาว อภิสิตฺโตฯ มจลปฺปตฺโตติ รญฺโญ ขตฺติยสฺส มุทฺธาวสิตฺตสฺส ปุตฺตภาเวน เจว ปุตฺเตสุ เชฏฺฐกภาเวน จ น ตาว อภิสิตฺตภาเวน จ อภิเสกปฺปตฺติอตฺถาย อจลปฺปตฺโต นิจฺจลปตฺโตฯ มกาโร นิปาตมตฺตํฯ กาเยน ผุสิตฺวาติ นามกาเยน ผุสิตฺวาฯ

ยาจิโตว พหุลํ จีวรํ ปริภุญฺชตีติ ‘‘อิทํ, ภนฺเต, ปริภุญฺชถา’’ติ เอวํ ทายเกหิ ยาจมาเนเหว อุปนีตํ จีวรํ พหุํ ปริภุญฺชติ, กิญฺจิเทว อยาจิตํ, พากุลตฺเถโร วิยฯ ปิณฺฑปาตํ ขทิรวนมคฺเค สีวลิตฺเถโร วิยฯ เสนาสนํ อฏฺฐกนาครสุตฺเต (ม. นิ. 2.17 อาทโย; อ. นิ. 11.16 อาทโย) อานนฺทตฺเถโร วิยฯ คิลานปจฺจยํ ปิลินฺทวจฺฉเถโร วิยฯ ตฺยสฺสาติ เต อสฺสฯ มนาเปเนวาติ มนํ อลฺลียนเกนฯ สมุทาจรนฺตีติ กตฺตพฺพกิจฺจานิ กโรนฺติ ปวตฺตนฺติ วาฯ อุปหารํ อุปหรนฺตีติ กายิกเจตสิกอุปหารํ อุปหรนฺติ อุปนียนฺติฯ สนฺนิปาติกานีติ ติณฺณมฺปิ สนฺนิปาเตน นิพฺพตฺตานิฯ อุตุปริณามชานีติ อุตุปริณามโต อติสีตอติอุณฺหอุตุโต ชาตานิฯ วิสมปริหารชานีติ อจฺจาสนอติฏฺฐานาทิกา วิสมปริหารโต ชาตานิฯ โอปกฺกมิกานีติ วธพนฺธนาทิอุปกฺกเมน นิพฺพตฺตานิฯ กมฺมวิปากชานีติ วินาปิ อิเมหิ การเณหิ เกวลํ ปุพฺเพ กตกมฺมวิปากวเสเนว ชาตานิฯ จตุนฺนํ ฌานานนฺติ เอตฺถ ขีณาสวานมฺปิ พุทฺธานมฺปิ กิริยชฺฌานาเนว อธิปฺเปตานิฯ เสสํ อุตฺตานตฺถเมวาติฯ

8. สํโยชนสุตฺตวณฺณนา

[88] อฏฺฐเม สาสเน ลทฺธปฺปติฏฺฐตฺตา โสตาปนฺโนว สมณมจโลติ วุตฺโต, นาติพหุคุณตฺตา น พหุปตฺตํ วิย สโรรุหํ สกทาคามี สมณปุณฺฑรีโกติ, ตโต พหุตรคุณตฺตา สตปตฺตํ วิย สโรรุหํ อนาคามี สมณปทุโมติ, ถทฺธภาวกรานํ กิเลสานํ สพฺพโส สมุจฺฉินฺนตฺตา มุทุภาวปฺปตฺโต ขีณาสโว สมณสุขุมาโลติฯ

9. สมฺมาทิฏฺฐิสุตฺตวณฺณนา

[89] นวเม สมฺมาทิฏฺฐิโกติอาทีหิ อฏฺฐงฺคิกมคฺควเสน ปฐมสุตฺเต วิย สตฺต เสขา คหิตาฯ ทุติยวาเร ทสงฺคิกมคฺควเสน วา อรหตฺตผลญาณอรหตฺตผลวิมุตฺตีหิ สทฺธิํ, อฏฺฐงฺคิกมคฺควเสน วา สุกฺขวิปสฺสกขีณาสโว กถิโต, ตติยวาเร อุภโตภาควิมุตฺโต, จตุตฺถวาเร ตถาคโต จ ตถาคตสทิสขีณาสโว จาติฯ อิติ อิทํ สุตฺตํ ปฐมสุตฺเต กถิตปุคฺคลานํ วเสเนว กถิตํ, เทสนามตฺตเมว ปเนตฺถ นานนฺติฯ

10. ขนฺธสุตฺตวณฺณนา

[90] ทสเม ปฐมวาเร อรหตฺตตฺถาย ปโยคํ อนารภิตฺวา ฐิโต ปมาทวิหารี เสขปุคฺคโล กถิโตฯ ทุติยวาเร อนุปฺปาทิตชฺฌาโน อารทฺธวิปสฺสโก อปฺปมาทวิหารี เสขปุคฺคโล กถิโตฯ ตติยวาเร อารทฺธวิปสฺสโก อปฺปมาทวิหารี อฏฺฐวิโมกฺขลาภี เสขปุคฺคโล กถิโต, จตุตฺถวาเร ปรมสุขุมาลขีณาสโวติฯ

มจลวคฺโค จตุตฺโถฯ

(10) 5. อสุรวคฺโค

1. อสุรสุตฺตวณฺณนา

[91] ปญฺจมสฺส ปฐเม อสุโรติ อสุรสทิโส พีภจฺโฉฯ เทโวติ เทวสทิโส คุณวเสน อภิรูโป ปาสาทิโกฯ