เมนู

9. วิปลฺลาสสุตฺตวณฺณนา

[49] นวเม สญฺญาวิปลฺลาสาติ สญฺญาย วิปลฺลตฺถภาวา, จตสฺโส วิปรีตสญฺญาโยติ อตฺโถฯ เสสปททฺวเยปิ เอเสว นโยฯ อนิจฺเจ, ภิกฺขเว, นิจฺจนฺติ สญฺญาวิปลฺลาโสติ อนิจฺเจ วตฺถุสฺมิํ ‘‘นิจฺจํ อิท’’นฺติ เอวํ คเหตฺวา อุปฺปชฺชนกสญฺญา, สญฺญาวิปลฺลาโสติ อตฺโถฯ อิมินา นเยน สพฺพปเทสุ อตฺโถ เวทิตพฺโพฯ

อนตฺตนิ จ อตฺตาติ อนตฺตนิ ‘‘อตฺตา’’ติ เอวํสญฺญิโนติ อตฺโถฯ มิจฺฉาทิฏฺฐิหตาติ น เกวลํ สญฺญิโนว, สญฺญาย วิย อุปฺปชฺชมานาย มิจฺฉาทิฏฺฐิยาปิ หตาฯ ขิตฺตจิตฺตาติ เต สญฺญาทิฏฺฐิโย วิย อุปฺปชฺชมาเนน ขิตฺเตน จิตฺเตน สมนฺนาคตาฯ วิสญฺญิโนติ เทสนามตฺตเมตํ, วิปรีตสญฺญาจิตฺตทิฏฺฐิโนติ อตฺโถฯ เต โยคยุตฺตา มารสฺสาติ เต มารสฺส โยเค ยุตฺตา นาม โหนฺติฯ อโยคกฺเขมิโนติ จตูหิ โยเคหิ เขมํ นิพฺพานํ อปฺปตฺตาฯ สตฺตาติ ปุคฺคลาฯ พุทฺธาติ จตุสจฺจพุทฺธาฯ อิมํ ธมฺมนฺติ จตุสจฺจธมฺมํฯ สจิตฺตํ ปจฺจลทฺธาติ สกํ จิตฺตํ ปฏิลภิตฺวาฯ อนิจฺจโต ทกฺขุนฺติ อนิจฺจภาเวน อทฺทสํสุฯ อสุภตทฺทสุนฺติ อสุภํ อสุภโตเยว อทฺทสํสุฯ สมฺมาทิฏฺฐิสมาทานาติ คหิตสมฺมาทสฺสนาฯ สพฺพํ ทุกฺขํ อุปจฺจคุนฺติ สกลํ วฏฺฏทุกฺขํ สมติกฺกนฺตาฯ

10. อุปกฺกิเลสสุตฺตวณฺณนา

[50] ทสเม อุปกฺกิเลสาติ วิโรจิตุํ อทตฺวา อุปกฺกิลิฏฺฐภาวกรเณน อุปกฺกิเลสาฯ มหิกาติ หิมํฯ ธูโม รโชติ ธูโม จ รโช จฯ ราหูติ ปุริมา ตโย อสมฺปตฺตอุปกฺกิเลสา, ราหุ ปน สมฺปตฺตอุปกฺกิเลสวเสน กถิโตติ เวทิตพฺโพฯ สมณพฺราหฺมณา น ตปนฺติ น ภาสนฺติ น วิโรจนฺตีติ คุณปฺปตาเปน น ตปนฺติ, คุโณภาเสน น ภาสนฺติ, คุณวิโรจเนน น วิโรจนฺติฯ สุราเมรยปานา อปฺปฏิวิรตาติ ปญฺจวิธาย สุราย จตุพฺพิธสฺส เมรยสฺส จ ปานโต อวิรตาฯ

อวิชฺชานิวุตาติ อวิชฺชาย นิวาริตา ปิหิตาฯ ปิยรูปาภินนฺทิโนติ ปิยรูปํ สาตรูปํ อภินนฺทมานา ตุสฺสมานาฯ สาทิยนฺตีติ คณฺหนฺติฯ อวิทฺทสูติ อนฺธพาลาฯ สเนตฺติกาติ ตณฺหาโยตฺเตเนว สโยตฺตาฯ กฏสินฺติ อตฺตภาวํฯ โฆรนฺติ กกฺขฬํฯ อิมสฺมิํ สุตฺเตปิ คาถาสุปิ วฏฺฏเมว กถิตนฺติฯ

โรหิตสฺสวคฺโค ปญฺจโมฯ

ปฐมปณฺณาสกํ นิฏฺฐิตํฯ

2. ทุติยปณฺณาสกํ