เมนู

3. ปธานสุตฺตวณฺณนา

[13] ตติเย สมฺมปฺปธานานีติ สุนฺทรปธานานิ อุตฺตมวีริยานิฯ สมฺมปฺปธานาติ ปริปุณฺณวีริยาฯ มารเธยฺยาภิภูตาติ เตภูมกวฏฺฏสงฺขาตํ มารเธยฺยํ อภิภวิตฺวา สมติกฺกมิตฺวา ฐิตาฯ เต อสิตาติ เต ขีณาสวา อนิสฺสิตา นามฯ ชาติมรณภยสฺสาติ ชาติญฺจ มรณญฺจ ปฏิจฺจ อุปฺปชฺชนกภยสฺส, ชาติมรณสงฺขาตสฺเสว วา ภยสฺสฯ ปารคูติ ปารงฺคตาฯ เต ตุสิตาติ เต ขีณาสวา ตุฏฺฐา นามฯ เชตฺวา มารํ สวาหินินฺติ สเสนกํ มารํ ชินิตฺวา ฐิตาฯ เต อเนชาติ เต ขีณาสวา ตณฺหาสงฺขาตาย เอชาย อเนชา นิจฺจลา นามฯ นมุจิพลนฺติ มารพลํฯ อุปาติวตฺตาติ อติกฺกนฺตาฯ เต สุขิตาติ เต ขีณาสวา โลกุตฺตรสุเขน สุขิตา นามฯ เตเนวาห –

‘‘สุขิตา วต อรหนฺโต, ตณฺหา เนสํ น วิชฺชติ;

อสฺมิมาโน สมุจฺฉินฺโน, โมหชาลํ ปทาลิต’’นฺติฯ (สํ. นิ. 3.76);

4. สํวรสุตฺตวณฺณนา

[14] จตุตฺเถ ปธานานีติ วีริยานิฯ สํวรปฺปธานนฺติ จกฺขาทีนิ สํวรนฺตสฺส อุปฺปนฺนวีริยํ ปหานปฺปธานนฺติ กามวิตกฺกาทโย ปชหนฺตสฺส อุปฺปนฺนวีริยํฯ ภาวนาปฺปธานนฺติ สมฺโพชฺฌงฺเค ภาเวนฺตสฺส อุปฺปนฺนวีริยํฯ อนุรกฺขณาปฺปธานนฺติ สมาธินิมิตฺตํ อนุรกฺขนฺตสฺส อุปฺปนฺนวีริยํฯ

วิเวกนิสฺสิตนฺติอาทีสุ วิเวโก, วิราโค, นิโรโธติ ตีณิปิ นิพฺพานสฺส นามานิฯ นิพฺพานํ หิ อุปธิวิเวกตฺตา วิเวโก, ตํ อาคมฺม ราคาทโย วิรชฺชนฺตีติ วิราโค, นิรุชฺฌนฺตีติ นิโรโธฯ ตสฺมา วิเวกนิสฺสิตนฺติอาทีสุ อารมฺมณวเสน วา อธิคนฺตพฺพวเสน วา นิพฺพานนิสฺสิตนฺติ อตฺโถฯ

โวสฺสคฺคปริณามินฺติ เอตฺถ ทฺเว โวสฺสคฺคา – ปริจฺจาคโวสฺสคฺโค จ ปกฺขนฺทนโวสฺสคฺโค จฯ ตตฺถ วิปสฺสนา ตทงฺควเสน กิเลเส จ ขนฺเธ จ ราคํ ปริจฺจชตีติ ปริจฺจาคโวสฺสคฺโคฯ มคฺโค อารมฺมณวเสน นิพฺพานํ ปกฺขนฺทตีติ ปกฺขนฺทนโวสฺสคฺโค