2. สีลสุตฺตวณฺณนา

[12] ทุติเย สมฺปนฺนสีลาติ ปริปุณฺณสีลาฯ สมฺปนฺนปาติโมกฺขาติ ปริปุณฺณปาติโมกฺขาฯ ปาติโมกฺขสํวรสํวุตาติ ปาติโมกฺขสํวรสีเลน สํวุตา ปิหิตา อุเปตา หุตฺวา วิหรถฯ อาจารโคจรสมฺปนฺนาติ อาจาเรน จ โคจเรน จ สมฺปนฺนา สมุปาคตา ภวถฯ อณุมตฺเตสุ วชฺเชสูติ อณุปฺปมาเณสุ โทเสสุฯ ภยทสฺสาวิโนติ ตานิ อณุมตฺตานิ วชฺชานิ ภยโต ทสฺสนสีลาฯ สมาทาย สิกฺขถ สิกฺขาปเทสูติ สพฺพสิกฺขาโกฏฺฐาเสสุ สมาทาตพฺพํ สมาทาย คเหตฺวา สิกฺขถฯ ‘‘สมฺปนฺนสีลานํ…เป.… สิกฺขาปเทสู’’ติ เอตฺตเกน ธมฺมกฺขาเนน สิกฺขตฺตเย สมาทาเปตฺวา เจว ปฏิลทฺธคุเณสุ จ วณฺณํ กเถตฺวา อิทานิ อุตฺตริ กาตพฺพํ ทสฺเสนฺโต กิมสฺสาติอาทิมาหฯ ตตฺถ กิมสฺสาติ กิํ ภเวยฺยฯ

ยตํ จเรติ ยถา จรนฺโต ยโต โหติ สํยโต, เอวํ จเรยฺยฯ เอส นโย สพฺพตฺถฯ อจฺเฉติ นิสีเทยฺยฯ ยตเมนํ ปสารเยติ ยํ องฺคปจฺจงฺคํ ปสาเรยฺย, ตํ ยตํ สํยตเมว กตฺวา ปสาเรยฺยฯ อุทฺธนฺติ อุปริฯ ติริยนฺติ มชฺฌํฯ อปาจีนนฺติ อโธฯ เอตฺตาวตา อตีตา ปจฺจุปฺปนฺนา อนาคตา จ ปญฺจกฺขนฺธา กถิตาฯ ยาวตาติ ปริจฺเฉทวจนํฯ ชคโต คตีติ โลกสฺส นิปฺผตฺติฯ สมเวกฺขิตา จ ธมฺมานํ, ขนฺธานํ อุทยพฺพยนฺติ เอเตสํ สพฺพโลเก อตีตาทิเภทานํ ปญฺจกฺขนฺธธมฺมานํ อุทยญฺจ วยญฺจ สมเวกฺขิตาฯ ‘‘ปญฺจกฺขนฺธานํ อุทยํ ปสฺสนฺโต ปญฺจวีสติ ลกฺขณานิ ปสฺสติ, วยํ ปสฺสนฺโต ปญฺจวีสติ ลกฺขณานิ ปสฺสตี’’ติ วุตฺเตหิ สมปญฺญาสาย ลกฺขเณหิ สมฺมา อเวกฺขิตา โหติฯ เจโตสมถสามีจินฺติ จิตฺตสมถสฺส อนุจฺฉวิกํ ปฏิปทํฯ สิกฺขมานนฺติ ปฏิปชฺชมานํ, ปูรยมานนฺติ อตฺโถฯ ปหิตตฺโตติ เปสิตตฺโตฯ อาหูติ กถยนฺติฯ เสสเมตฺถ อุตฺตานเมวฯ อิมสฺมิํ ปน สุตฺเต สีลํ มิสฺสกํ กเถตฺวา คาถาสุ ขีณาสโว กถิโตฯ