7. จตุมหาราชสุตฺตวณฺณนา

[37] สตฺตเม อมจฺจา ปาริสชฺชาติ ปริจาริกเทวตาฯ อิมํ โลกํ อนุวิจรนฺตีติ อฏฺฐมีทิวเส กิร สกฺโก เทวราชา จตฺตาโร มหาราชาโน อาณาเปติ – ‘‘ตาตา, อชฺช อฏฺฐมีทิวเส มนุสฺสโลกํ อนุวิจริตฺวา ปุญฺญานิ กโรนฺตานํ นามโคตฺตํ อุคฺคณฺหิตฺวา อาคจฺฉถา’’ติฯ เต คนฺตฺวา อตฺตโน ปริจารเก เปเสนฺติ – ‘‘คจฺฉถ, ตาตา, มนุสฺสโลกํ วิจริตฺวา ปุญฺญการกานํ นามโคตฺตานิ สุวณฺณปฏฺเฏ ลิขิตฺวา อาเนถา’’ติฯ เต ตถา กโรนฺติฯ เตน วุตฺตํ – ‘‘อิมํ โลกํ อนุวิจรนฺตี’’ติฯ กจฺจิ พหูติอาทิ เตสํ อุปปริกฺขาการทสฺสนตฺถํ วุตฺตํฯ เอวํ อุปปริกฺขนฺตา หิ เต อนุวิจรนฺติฯ ตตฺถ อุโปสถํ อุปวสนฺตีติ มาสสฺส อฏฺฐวาเร อุโปสถงฺคานิ อธิฏฺฐหนฺติฯ ปฏิชาคโรนฺตีติ ปฏิชาครอุโปสถกมฺมํ นาม กโรนฺติฯ ตํ กโรนฺตา เอกสฺมิํ อทฺธมาเส จตุนฺนํ อุโปสถทิวสานํ ปจฺจุคฺคมนานุคฺคมนวเสน กโรนฺติฯ ปญฺจมีอุโปสถํ ปจฺจุคฺคจฺฉนฺตา จตุตฺถิยํ อุโปสถิกา โหนฺติ, อนุคจฺฉนฺตา ฉฏฺฐิยํฯ อฏฺฐมีอุโปสถํ ปจฺจุคฺคจฺฉนฺตา สตฺตมิยํ, อนุคจฺฉนฺตา นวมิยํฯ จาตุทฺทสิํ ปจฺจุคฺคจฺฉนฺตา เตรสิยํ, ปนฺนรสีอุโปสถํ อนุคจฺฉนฺตา ปาฏิปเท อุโปสถิกา โหนฺติฯ ปุญฺญานิ กโรนฺตีติ สรณคมนนิจฺจสีลปุปฺผปูชาธมฺมสฺสวนปทีปสหสฺสอาโรปนวิหารกรณาทีนิ นานปฺปการานิ ปุญฺญานิ กโรนฺติฯ เต เอวํ อนุวิจริตฺวา ปุญฺญกมฺมการกานํ นามโคตฺตานิ โสวณฺณมเย ปฏฺเฏ ลิขิตฺวา อาหริตฺวา จตุนฺนํ มหาราชานํ เทนฺติฯ ปุตฺตา อิมํ โลกํ อนุวิจรนฺตีติ จตูหิ มหาราเชหิ ปุริมนเยเนว ปหิตตฺตา อนุวิจรนฺติฯ ตทหูติ ตํทิวสํฯ อุโปสเถติ อุโปสถทิวเสฯ

สเจ, ภิกฺขเว, อปฺปกา โหนฺตีติ จตุนฺนํ มหาราชานํ อมจฺจา ปาริสชฺชา ตา ตา คามนิคมราชธานิโย อุปสงฺกมนฺติ, ตโต ตํ อุปนิสฺสาย อธิวตฺถา เทวตา ‘‘มหาราชานํ อมจฺจา อาคตา’’ติ ปณฺณาการํ คเหตฺวา เตสํ สนฺติกํ คจฺฉนฺติฯ