[37-38] สตฺตมฏฺฐเมสุปิ เอเสว นโยฯ อุปมา ปเนตฺถ อสํวุตฆรทฺวาราทิวเสน เวทิตพฺพาฯ

[39-40] นวมทสมานิ จตูหิปิ ปเทหิ โยเชตฺวา วุตฺตานิฯ อิมสฺมิมฺปิ วคฺเค วฏฺฏวิวฏฺฏเมว กถิตนฺติฯ

อทนฺตวคฺควณฺณนาฯ

5. ปณิหิตอจฺฉวคฺควณฺณนา

[41] ปญฺจมสฺส ปฐเม เสยฺยถาปีติ โอปมฺมตฺเถ นิปาโตฯ ตตฺร ภควา กตฺถจิ อตฺเถน อุปมํ ปริวาเรตฺวา ทสฺเสติ วตฺถสุตฺเต (ม. นิ. 1.70 อาทโย) วิย, ปาริจฺฉตฺตโกปม- (อ. นิ. 7.69) อคฺคิกฺขนฺโธปมาทิสุตฺเตสุ (อ. นิ. 7.72) วิย จ, กตฺถจิ อุปมาย อตฺถํ ปริวาเรตฺวา ทสฺเสติ โลณมฺพิลสุตฺเต (อ. นิ. 3.101) วิย, สุวณฺณการสุตฺตสูริโยปมาทิสุตฺเตสุ (อ. นิ. 7.66) วิย จฯ อิมสฺมิํ ปน สาลิสูโกปเม อุปมาย อตฺถํ ปริวาเรตฺวา ทสฺเสนฺโต เสยฺยถาปิ, ภิกฺขเวติอาทิมาหฯ ตตฺถ สาลิสูกนฺติ สาลิผลสฺส สูกํฯ ยวสูเกปิ เอเสว นโยฯ วา-สทฺโท วิกปฺปตฺโถฯ มิจฺฉาปณิหิตนฺติ มิจฺฉาฐปิตํฯ ยถา วิชฺฌิตุํ สกฺโกติ, น เอวํ อุทฺธคฺคํ กตฺวา ฐปิตนฺติ อตฺโถฯ เภจฺฉตีติ ภินฺทิสฺสติ, ฉวิํ ฉินฺทิสฺสตีติ อตฺโถฯ มิจฺฉาปณิหิเตน จิตฺเตนาติ มิจฺฉาฐปิเตน จิตฺเตนฯ วฏฺฏวเสน อุปฺปนฺนจิตฺตํ สนฺธาเยตํ วุตฺตํฯ อวิชฺชนฺติ อฏฺฐสุ ฐาเนสุ อญฺญาณภูตํ ฆนพหลํ มหาอวิชฺชํฯ วิชฺชํ อุปฺปาเทสฺสตีติ เอตฺถ วิชฺชนฺติ อรหตฺตมคฺคญาณํฯ นิพฺพานนฺติ ตณฺหาวานโต นิกฺขนฺตภาเวน เอวํ วุตฺตํ อมตํฯ สจฺฉิกริสฺสตีติ ปจฺจกฺขํ กริสฺสติฯ

[42] ทุติเย สมฺมาปณิหิตนฺติ ยถา ภินฺทิตุํ สกฺโกติ, เอวํ อุทฺธคฺคํ กตฺวา สุฏฺฐุ ฐปิตํฯ อกฺกนฺตนฺติ เอตฺถ ปาเทเนว อกฺกนฺตํ นาม โหติ, หตฺเถน อุปฺปีฬิตํฯ รุฬฺหิสทฺทวเสน ปน อกฺกนฺตนฺเตว วุตฺตํฯ อยญฺเหตฺถ อริยโวหาโรฯ