เมนู

นิพฺเพธิกปญฺญตาย สํวตฺตนฺตีติฯ ‘‘กตมา นิพฺเพธิกปญฺญา? อิเธกจฺโจ สพฺพสงฺขาเรสุ อุพฺเพคพหุโล โหติ อุตฺตาสพหุโล อุกฺกณฺฐนพหุโล อรติพหุโล อนภิรติพหุโล พหิมุโข น รมติ สพฺพสงฺขาเรสุ, อนิพฺพิทฺธปุพฺพํ อปฺปทาลิตปุพฺพํ โลภกฺขนฺธํ นิพฺพิชฺฌติ ปทาเลตีติ นิพฺเพธิกปญฺญา, อนิพฺพิทฺธปุพฺพํ อปฺปทาลิตปุพฺพํ โทสกฺขนฺธํ, โมหกฺขนฺธํ, โกธํ, อุปนาหํ…เป.… สพฺเพ ภวคามิกมฺเม นิพฺพิชฺฌติ ปทาเลตีติ นิพฺเพธิกปญฺญา, นิพฺเพธิกปญฺญตาย สํวตฺตนฺตีติ อยํ นิพฺเพธิกปญฺญา’’ฯ

เอวํ ปฏิสมฺภิทามคฺเค วุตฺตนเยเนเวตฺถ อตฺโถ เวทิตพฺโพฯ เกวลญฺหิ ตตฺถ พหุวจนํ, อิธ เอกวจนนฺติ อยเมว วิเสโสฯ เสสํ ตาทิสเมวาติฯ อิมา จ ปน โสฬส มหาปญฺญา โลกิยโลกุตฺตรมิสฺสกาว กถิตาฯ

กายคตาสติวคฺควณฺณนาฯ

20. อมตวคฺควณฺณนา

[600-611] อมตํ เต, ภิกฺขเว, น ปริภุญฺชนฺตีติ มรณวิรหิตํ นิพฺพานํ น ปริภุญฺชนฺตีติ อตฺโถฯ นนุ จ นิพฺพานํ โลกุตฺตรํ, กายคตาสติ โลกิยา, กถํ ตํ ปริภุญฺชนฺตา อมตํ ปริภุญฺชนฺตีติ? ตํ ภาเวตฺวา อธิคนฺตพฺพโตฯ กายคตญฺหิ สติํ ภาเวนฺโต อมตมธิคจฺฉติ, อภาเวนฺโต นาธิคจฺฉติฯ ตสฺมา เอวํ วุตฺตํฯ เอเตนุปาเยน สพฺพตฺถ อตฺโถ เวทิตพฺโพฯ อปิ เจตฺถ วิรทฺธนฺติ วิราธิตํ นาธิคตํฯ อารทฺธนฺติ ปริปุณฺณํฯ ปมาทิํสูติ ปมชฺชนฺติฯ ปมุฏฺฐนฺติ สมฺมุฏฺฐํ วิสฺสริตํ นฏฺฐํ วาฯ อาเสวิตนฺติ อาทิโต เสวิตํฯ ภาวิตนฺติ วฑฺฒิตํฯ พหุลีกตนฺติ ปุนปฺปุนํ กตํฯ อนภิญฺญาตนฺติ ญาตอภิญฺญาย อชานิตํฯ อปริญฺญาตนฺติ ญาตปริญฺญาวเสเนว อปริญฺญาตํฯ อสจฺฉิกตนฺติ อปจฺจกฺขกตํฯ เสสํ สพฺพตฺถ อุตฺตานตฺถเมวาติฯ

อมตวคฺควณฺณนาฯ

มโนรถปูรณิยา องฺคุตฺตรนิกาย-อฏฺฐกถาย สหสฺสสุตฺตนฺตปริมาณสฺส

เอกกนิปาตสฺส สํวณฺณนา นิฏฺฐิตาฯ