6. อภยสุตฺตวณฺณนา

[237] ฉฏฺเฐ อญฺญาณาย อทสฺสนายาติ อญฺญาณตฺถาย อทสฺสนตฺถายฯ ตคฺฆ ภควา นีวรณาติ เอกํเสน ภควา นีวรณาฯ กายกิลมโถติ กายทรโถฯ จิตฺตกิลมโถติ จิตฺตทรโถฯ โสปิ เม ปฏิปฺปสฺสทฺโธติ ตสฺส กิร สตฺถุ สนฺติเก สีตลํ อุตุสปฺปายฏฺฐานํ ปวิสิตฺวา นิสินฺนสฺส กายทรโถ ปฏิปสฺสมฺภิ, ตสฺมิํ ปฏิปสฺสทฺเธ ตทนฺวเยเนว จิตฺตทรโถปิฯ อปิจ มคฺเคเนวสฺส เอตํ อุภยมฺปิ ปสฺสทฺธนฺติ เวทิตพฺพํฯ

7. อานาปานวคฺโค

1. อฏฺฐิกมหปฺผลสุตฺตาทิวณฺณนา

[238] สตฺตมาทีสุ อฏฺฐิกสญฺญาติ อฏฺฐิกํ อฏฺฐิกนฺติ ภาเวนฺตสฺส อุปฺปนฺนสญฺญาฯ ตํ ปเนตํ ภาวยโต ยาว นิมิตฺตํ น อุปฺปชฺชติ, ตาว ฉวิปิ จมฺมมฺปิ อุปฏฺฐาติฯ นิมิตฺเต ปน อุปฺปนฺเน ฉวิจมฺมานิ เนว อุปฏฺฐหนฺติ, สงฺขวณฺโณ สุทฺธอฏฺฐิกสงฺฆาโฏว อุปฏฺฐาติ หตฺถิกฺขนฺธคตํ ธมฺมิกติสฺสราชานํ โอโลเกนฺตสฺส สามเณรสฺส วิย, ปฏิมคฺเค หสมานํ อิตฺถิํ โอโลเกนฺตสฺส เจติยปพฺพตวาสิโน ติสฺสตฺเถรสฺส วิย จาติฯ วตฺถูนิ วิสุทฺธิมคฺเค (วิสุทฺธิ. 1.15) วิตฺถาริตานิฯ สติ วา อุปาทิเสเสติ คหณเสเส อุปาทานเสเส วิชฺชมานมฺหิฯ

2-10. ปุฬวกสุตฺตาทิวณฺณนา

[239-247] ปุฬวกสญฺญาติ ปุฬวํ ปุฬวนฺติ ภาเวนฺตสฺส อุปฺปนฺนสญฺญาฯ วินีลกสญฺญาทีสุปิ เอเสว นโยฯ วินิจฺฉยกถา ปเนตฺถ สทฺธิํ ภาวนานเยน วิสุทฺธิมคฺเค (วิสุทฺธิ. 1.102) วุตฺตาฯ เมตฺตาทโย ติกจตุกฺกชฺฌานวเสน เวทิตพฺพา, อุเปกฺขา จตุตฺถชฺฌานวเสเนวฯ

8. นิโรธวคฺโค

1-10. อสุภสุตฺตาทิวณฺณนา

[248-257] อสุภสญฺญาติ อสุเภ ปฐมชฺฌานสญฺญาฯ มรณสญฺญาติ ‘‘อวสฺสํ มริตพฺพํ, มรณปฏิพทฺธํ เม ชีวิต’’นฺติ อภิณฺหํ ปจฺจเวกฺขนฺตสฺส อุปฺปนฺนสญฺญา ฯ อาหาเร ปฏิกูลสญฺญาติ โอทนกุมฺมาสาทิมฺหิ อชฺโฌหรณีเย ปฏิกูลสญฺญาฯ สพฺพโลเก อนภิรติสญฺญาติ สกลโลกสฺมิํ อนภิรติํ อุปฺปาเทนฺตสฺส อุปฺปนฺนสญฺญาฯ ปหานสญฺญาวิราคสญฺญาติ ทฺเว ปุพฺพภาคาฯ นิโรธสญฺญา มิสฺสกาฯ เอวเมตานิ อฏฺฐิกสญฺญาทีนิ วีสติ กมฺมฏฺฐานานิ นิทฺทิฏฺฐานิฯ เตสํ นวสุ อปฺปนา โหนฺติ, เอกาทส อุปจารชฺฌานิกาฯ เสสา ปเนตฺถ วินิจฺฉยกถา วิสุทฺธิมคฺเค (วิสุทฺธิ. 1.294) อาคตาวฯ คงฺคาเปยฺยาลาทโย มคฺคสํยุตฺเต วุตฺตนเยเนว เวทิตพฺพาฯ

โพชฺฌงฺคสํยุตฺตวณฺณนา นิฏฺฐิตาฯ

3. สติปฏฺฐานสํยุตฺตํ

1. อมฺพปาลิวคฺโค