7. ปฐมฉิคฺคฬยุคสุตฺตวณฺณนา
[1117] สตฺตเม อญฺญมญฺญขาทิกาติ อญฺญมญฺญํ ขาทนํฯ ทุพฺพลขาทิกาติ พลวนฺเตหิ มจฺฉาทีหิ ทุพฺพลานํ มจฺฉาทีนํ ขาทนํฯ
8. ทุติยฉิคฺคฬยุคสุตฺตวณฺณนา
[1118] อฏฺฐเม มหาปถวีติ จกฺกวาฬคพฺภนฺตรา มหาปถวีฯ อธิจฺจมิทํ, ภนฺเตติ อิทํ อธิจฺจุปฺปตฺติกํ สเจ ตํ ยุคํ น ปูติ ภเวยฺย, สมุทฺเท อุทกํ น สุสฺเสยฺย, โส จ กจฺฉโป น มเรยฺย, อปิ นาม ยทิจฺฉาวเสน สิยาติ อตฺโถฯ
เอวํ อธิจฺจมิทํ, ภิกฺขเวติ เอตฺถ มหาสีวตฺเถโร จตฺตาริ ยุคานิ ทสฺเสติ – ปุรตฺถิมจกฺกวาฬมุขวฏฺฏิยํ ฐิเตน ปุริเสน ปกฺขิตฺตยุคสฺส หิ ฉิคฺคเฬน ตสฺส อนฺธกจฺฉปสฺส คีวาย ปเวสนํ วิย มนุสฺสปฏิลาโภ อธิจฺจปฏิลาภีฯ ทกฺขิณจกฺกวาฬมุขวฏฺฏิยํ ฐิเตน ปกฺขิตฺตสฺส ปน ปริพฺภมนฺตสฺส ปุริมยุคํ ปตฺวา ฉิคฺคเฬน ฉิคฺคฬุปริ อารุฬฺหสฺส ฉิคฺคเฬน คีวปฺปเวสนํ วิย ตถาคตุปฺปาโท อธิจฺจตรสมฺภโวฯ ปจฺฉิมจกฺกวาฬมุขวฏฺฏิยํ ฐิเตน ปกฺขิตฺตสฺส ปน ปริพฺภมนฺตสฺส ปุริมยุคทฺวยํ ปตฺวา ฉิคฺคเฬน ฉิคฺคฬุปริ อารุฬฺหสฺส ฉิคฺคเฬน คีวปฺปเวสนํ วิย ตถาคตปฺปเวทิตสฺส ธมฺมวินยสฺส ทีปนํ อธิจฺจตรสมฺภวํฯ อุตฺตรจกฺกวาฬมุขวฏฺฏิยํ ฐิเตน ปกฺขิตฺตสฺส ปน ปริพฺภมนฺตสฺส ปุริมยุคตฺตยํ ปตฺวา ฉิคฺคเฬน ฉิคฺคฬุปริ อารุฬฺหสฺส ฉิคฺคเฬน คีวปฺปเวสนํ วิย จตุสจฺจปฏิเวโธ อติวิย อธิจฺจตรสมฺภโว เวทิตพฺโพฯ นวมาทีนิ อภิสมยสํยุตฺเต วุตฺตนยาเนวาติฯ
ปปาตวคฺโค ปญฺจโมฯ
6. อภิสมยวคฺควณฺณนา
[1121] อภิสมยวคฺโค นิทานวคฺเค อภิสมยสํยุตฺเต วิตฺถาริโตวฯ
7. ปฐมอามกธญฺญเปยฺยาลวคฺโค
3. ปญฺญาสุตฺตวณฺณนา
[1133] อามกธญฺญเปยฺยาเล อริเยน ปญฺญาจกฺขุนาติ วิปสฺสนํ อาทิํ กตฺวา โลกิยโลกุตฺตเรน ญาณจกฺขุนาฯ
4. สุราเมรยสุตฺตวณฺณนา
[1134] สุราเมรยมชฺชปฺปมาทฏฺฐานา ปฏิวิรตาติ เอตฺถ สุรา นาม ปิฏฺฐสุรา, โอทนสุรา, ปูวสุรา, กิณฺณปกฺขิตฺตา, สมฺภารสํยุตฺตาติ ปญฺจวิธาฯ เมรยํ นาม ปุปฺผาสโว, ผลาสโวติ, เอวํ วุตฺโต โย โกจิ อาสโวฯ มชฺชนฺติ ตเทว อุภยํ, ยํ วา ปนญฺญมฺปิ สุราสววินิมุตฺตํ มทนียํฯ ยาย เจตนาย ตํ ปิวนฺติ, สา ปมาทสฺส การณตฺตา ปมาทฏฺฐานํ นาม, ตโต ปฏิวิรตาติ อตฺโถฯ
6-7. มตฺเตยฺยสุตฺตาทิวณฺณนา
[1136-37] มตฺเตยฺยาติ มาตุหิตา, มาตริ สมฺมาปฏิปนฺนาติ อตฺโถฯ เปตฺเตยฺยาทีสุ ปิตุหิตา เปตฺเตยฺยาฯ
8-9. สามญฺญสุตฺตาทิวณฺณนา
[1138-39] สมณานํ หิตา สามญฺญาฯ พฺราหฺมณานํ หิตา พฺรหฺมญฺญาฯ เตสุ เตสุ สมฺมา ปฏิปนฺนานํเยเวตํ อธิวจนํฯ
10. ปจายิกสุตฺตวณฺณนา
[1140] กุเล เชฏฺฐาปจายิโนติ กุเล เชฏฺฐานํ อปจายิโน, นีจวุตฺติโนติ อตฺโถฯ
8. ทุติยอามกธญฺญเปยฺยาลวคฺโค
