เมนู

4. ปุพฺพโกฏฺฐกสุตฺตวณฺณนา

[514] จตุตฺเถ อมโตคธนฺติ อมตพฺภนฺตรํฯ อมตปรายณนฺติ อมตนิพฺพตฺติกํฯ อมตปริโยสานนฺติ อมตนิฏฺฐํฯ สาธุ สาธูติ เถรสฺส พฺยากรณํ ปสํสนฺโต สาธุการํ เทติฯ

5. ปฐมปุพฺพารามสุตฺตวณฺณนา

[515] ปญฺจเม ตทนฺวยาติ ตํ อนุคจฺฉมานา, อนุวตฺตมานาติ อตฺโถฯ ปุพฺพโกฏฺฐกํ อาทิํ กตฺวา ปฏิปาฏิยา ฉสุ สุตฺเตสุ ผลินฺทฺริยาเนว กถิตานิฯ

10. อาปณสุตฺตวณฺณนา

[520] ทสเม อิเม โข เต ธมฺมาติ อุปริ สห วิปสฺสนาย ตโย มคฺคาฯ เย เม ปุพฺเพ สุตาว อเหสุนฺติ เย ธมฺมา มยา ปุพฺเพ ‘‘อรหตฺตผลินฺทฺริยํ นาม อตฺถี’’ติ กเถนฺตานํเยว สุตา อเหสุํฯ กาเยน จ ผุสิตฺวาติ นามกาเยน จ ผุสิตฺวา ปฏิลภิตฺวาฯ ปญฺญาย จ อติวิชฺฌ ปสฺสามีติ ปจฺจเวกฺขณปญฺญาย จ อติวิชฺฌิตฺวา ปสฺสามิฯ ยา หิสฺส, ภนฺเต, สทฺธาติ อยํ กตรสทฺธา? จตูหิ อินฺทฺริเยหิ สมฺปยุตฺตา สทฺธา เหฏฺฐา กถิตาว, อยํ ปน ปจฺจเวกฺขณสทฺธาฯ สมฺปยุตฺตสทฺธา หิ มิสฺสกา, ปจฺจเวกฺขณสทฺธา โลกิยาวฯ เสสํ สพฺพตฺถ อุตฺตานเมวาติฯ

ชราวคฺโค ปญฺจโมฯ

6. สูกรขตวคฺโค

1. สาลสุตฺตวณฺณนา

[521] ฉฏฺฐวคฺคสฺส ปฐเม สูเรนาติ สูรภาเวนฯ โพธายาติ พุชฺฌนตฺถายฯ

2. มลฺลิกสุตฺตวณฺณนา

[522] ทุติเย มลฺเลสูติ เอวํนามเก ชนปเทฯ อิมสฺมิํ สุตฺเต จตฺตาริ อินฺทฺริยานิ มิสฺสกานิ, อริยญาณํ โลกุตฺตรํฯ ตมฺปิ ปน จตุกฺกินฺทฺริยนิสฺสิตํ กตฺวา มิสฺสกนฺติ ภาเชตุํ วฏฺฏติฯ

3. เสขสุตฺตวณฺณนา

[523] ตติเย น เหว โข กาเยน ผุสิตฺวา วิหรตีติ น นามกาเยน ผุสิตฺวา ปฏิลภิตฺวา วิหรติ, ผุสิตุํ ปฏิลภิตุํ น สกฺโกติฯ ปญฺญาย จ อติวิชฺฌ ปสฺสตีติ ปจฺจเวกฺขณปญฺญาย ปน ‘‘อุปริ อรหตฺตผลินฺทฺริยํ นาม อตฺถี’’ติ ปชานาติฯ อเสขภูมิยํ ผุสิตฺวา วิหรตีติ ปฏิลภิตฺวา วิหรติฯ ปญฺญายาติ ปจฺจเวกฺขณปญฺญาย ‘‘อรหตฺตผลินฺทฺริยํ นาม อตฺถี’’ติ ปชานาติฯ น กุหิญฺจิ กิสฺมิญฺจีติ ทฺเวปิ อญฺญมญฺญเววจนาเนว, กิสฺมิญฺจิ ภเว น อุปฺปชฺชิสฺสนฺตีติ อตฺโถฯ อิมสฺมิํ สุตฺเต ปญฺจินฺทฺริยานิ โลกุตฺตรานิ, ฉ โลกิกานิ วฏฺฏนิสฺสิตาเนว กถิตานิฯ

4-5. ปทสุตฺตาทิวณฺณนา

[524-525] จตุตฺเถ ยานิ กานิจิ ปทานิ โพธาย สํวตฺตนฺตีติ ยานิ กานิจิ ธมฺมปทานิ, เย เกจิ ธมฺมโกฏฺฐาสา, พุชฺฌนตฺถาย สํวตฺตนฺติฯ ปญฺจมํ อุตฺตานเมวฯ

6-7. ปติฏฺฐิตสุตฺตาทิวณฺณนา

[526-527] ฉฏฺเฐ จิตฺตํ รกฺขติ อาสเวสุ จ สาสเวสุ จ ธมฺเมสูติ เตภูมกธมฺเม อารพฺภ อาสวุปฺปตฺติํ วาเรนฺโต อาสเวสุ จ สาสเวสุ จ ธมฺเมสุ จิตฺตํ รกฺขติ นามฯ สตฺตมํ อุตฺตานเมวฯ