เมนู

1-2. ปฐมมารปาสสุตฺตาทิวณฺณนา

[114-115] โลกกามคุณวคฺคสฺส ปฐเม อาวาสคโตติ วสนฏฺฐานํ คโตฯ มารสฺส วสํ คโตติ ติวิธสฺสาปิ มารสฺส วสํ คโตฯ ปฏิมุกฺก’สฺส มารปาโสติ อสฺส คีวาย มารปาโส ปฏิมุกฺโก ปเวสิโตฯ ทุติยํ อุตฺตานเมวฯ

3. โลกนฺตคมนสุตฺตวณฺณนา

[116] ตติเย โลกสฺสาติ จกฺกวาฬโลกสฺสฯ โลกสฺส อนฺตนฺติ สงฺขารโลกสฺส อนฺตํฯ วิหารํ ปาวิสีติ ‘‘มยิ วิหารํ ปวิฏฺเฐ อิเม ภิกฺขู, อิมํ อุทฺเทสํ อานนฺทํ ปุจฺฉิสฺสนฺติ, โส จ เตสํ มม สพฺพญฺญุตญฺญาเณน สํสนฺทิตฺวา กเถสฺสติฯ ตโต นํ โถเมสฺสามิ, มม โถมนํ สุตฺวา ภิกฺขู อานนฺทํ อุปสงฺกมิตพฺพํ, วจนญฺจสฺส โสตพฺพํ สทฺธาตพฺพํ มญฺญิสฺสนฺติ, ตํ เนสํ ภวิสฺสติ ทีฆรตฺตํ หิตาย สุขายา’’ติ จินฺเตตฺวา สํขิตฺเตน ภาสิตสฺส วิตฺถาเรน อตฺถํ อวิภชิตฺวาว นิสินฺนาสเน อนฺตรหิโต คนฺธกุฏิยํ ปาตุรโหสิฯ เตน วุตฺตํ ‘‘อุฏฺฐายาสนา วิหารํ ปาวิสี’’ติฯ

สตฺถุ เจว สํวณฺณิโตติ สตฺถารา จ ปสตฺโถฯ วิญฺญูนนฺติ อิทมฺปิ กรณตฺเถ สามิวจนํ, ปณฺฑิเตหิ สพฺรหฺมจารีหิ จ สมฺภาวิโตติ อตฺโถฯ ปโหตีติ สกฺโกติฯ อติกฺกมฺเมว มูลํ อติกฺกมฺเมว ขนฺธนฺติ สาโร นาม มูเล วา ขนฺเธ วา ภเวยฺย, ตมฺปิ อติกฺกมิตฺวาติ อตฺโถฯ เอวํสมฺปทมิทนฺติ เอวํสมฺปตฺติกํ, อีทิสนฺติ อตฺโถฯ อติสิตฺวาติ อติกฺกมิตฺวาฯ ชานํ ชานาตีติ ชานิตพฺพเมว ชานาติฯ ปสฺสํ ปสฺสตีติ ปสฺสิตพฺพเมว ปสฺสติฯ ยถา วา เอกจฺโจ วิปรีตํ คณฺหนฺโต ชานนฺโตปิ น ชานาติ, ปสฺสนฺโตปิ น ปสฺสติ, น เอวํ ภควาฯ ภควา ปน ชานนฺโต ชานาติ, ปสฺสนฺโต ปสฺสติเยวฯ สฺวายํ ทสฺสนปริณายกฏฺเฐน จกฺขุภูโตฯ วิทิตกรณฏฺเฐน ญาณภูโต ฯ อวิปรีตสภาวฏฺเฐน ปริยตฺติธมฺมปวตฺตนโต วา หทเยน จินฺเตตฺวา วาจาย นิจฺฉาริตธมฺมมโยติ ธมฺมภูโตฯ เสฏฺฐฏฺเฐน พฺรหฺมภูโตฯ อถ วา จกฺขุ วิย ภูโตติ จกฺขุภูโตฯ เอวเมเตสุ ปเทสุ อตฺโถ เวทิตพฺโพฯ