เมนู

9. ปฐมสมุคฺฆาตสปฺปายสุตฺตวณฺณนา

[31] นวเม สมุคฺฆาตสปฺปายาติ สมุคฺฆาตสฺส อุปการภูตาฯ ตโต ตํ โหติ อญฺญถาติ ตโต ตํ อญฺเญนากาเรน โหติฯ อญฺญถาภาวี ภวสตฺโต โลโก ภวเมวาภินนฺทตีติ อญฺญถาภาวํ วิปริณามํ อุปคมเนน อญฺญถาภาวี หุตฺวาปิ ภเวสุ สตฺโต ลคฺโค ลคิโต ปลิพุทฺโธ อยํ โลโก ภวํเยว อภินนฺทติฯ ยาวตา, ภิกฺขเว, ขนฺธธาตุอายตนนฺติ, ภิกฺขเว, ยตฺตกํ อิทํ ขนฺธา จ ธาตุโย จ อายตนานิ จาติ ขนฺธธาตุอายตนํฯ ตมฺปิ น มญฺญตีติ สพฺพมฺปิ น มญฺญตีติ เหฏฺฐา คหิตเมว สํกฑฺฒิตฺวา ปุน ทสฺเสติฯ อิมสฺมิํ สุตฺเต อฏฺฐจตฺตาลีสาย ฐาเนสุ อรหตฺตํ ปาเปตฺวา วิปสฺสนา กถิตาฯ

10. ทุติยสมุคฺฆาตสปฺปายสุตฺตวณฺณนา

[32] ทสเม เอตํ มมาติอาทีหิ ตีหิ ตีหิ ปเทหิ ตณฺหามานทิฏฺฐิคาเห ทสฺเสตฺวา ติปริวฏฺฏนเยน เทสนา กตาฯ ปฏิปาฏิยา ปน ตีสุปิ อิเมสุ สุตฺเตสุ สห วิปสฺสนาย จตฺตาโรปิ มคฺคา กถิตาติฯ

สพฺพวคฺโค ตติโยฯ

4. ชาติธมฺมวคฺควณฺณนา

[33-42] ชาติธมฺมวคฺเค ชาติธมฺมนฺติ ชายนธมฺมํ นิพฺพตฺตนสภาวํฯ ชราธมฺมนฺติ ชีรณสภาวํฯ พฺยาธิธมฺมนฺติ พฺยาธิโน อุปฺปตฺติปจฺจยภาเวน พฺยาธิสภาวํฯ มรณธมฺมนฺติ มรณสภาวํ โสกธมฺมนฺติ โสกสฺส อุปฺปตฺติปจฺจยภาเวน โสกสภาวํฯ สํกิเลสิกธมฺมนฺติ สํกิเลสิกสภาวํฯ ขยธมฺมนฺติ ขยคมนสภาวํฯ วยธมฺมาทีสุปิ เอเสว นโยติฯ

ชาติธมฺมวคฺโค จตุตฺโถฯ

5. สพฺพอนิจฺจวคฺควณฺณนา

[43-52] อนิจฺจวคฺเค อภิญฺเญยฺยนฺติ ปเท ญาตปริญฺญา อาคตา, อิตรา ปน ทฺเว คหิตาเยวาติ เวทิตพฺพาฯ ปริญฺเญยฺยปหาตพฺพปเทสุปิ ตีรณปหานปริญฺญาว อาคตา, อิตราปิ ปน ทฺเว คหิตาเยวาติ เวทิตพฺพาฯ สจฺฉิกาตพฺพนฺติ ปจฺจกฺขํ กาตพฺพํฯ อภิญฺญาปริญฺเญยฺยนฺติ อิธาปิ ปหานปริญฺญา อวุตฺตาปิ คหิตาเยวาติ เวทิตพฺพาฯ อุปทฺทุตนฺติ อเนกคฺคฏฺเฐนฯ อุปสฺสฏฺฐนฺติ อุปหตฏฺเฐนฯ เสสํ อุตฺตานเมวาติฯ

สพฺพอนิจฺจวคฺโค ปญฺจโมฯ

ปฐโม ปณฺณาสโกฯ

6. อวิชฺชาวคฺควณฺณนา

[53-62] อวิชฺชาวคฺเค อวิชฺชาติ จตูสุ สจฺเจสุ อญฺญาณํฯ วิชฺชาติ อรหตฺตมคฺควิชฺชาฯ อนิจฺจโต ชานโต ปสฺสโตติ ทุกฺขานตฺตวเสนาปิ ชานโต ปสฺสโต ปหียติเยว, อิทํ ปน อนิจฺจวเสน กถิเต พุชฺฌนกปุคฺคลสฺส อชฺฌาสเยน วุตฺตํฯ เอเสว นโย สพฺพตฺถฯ อปิ เจตฺถ สํโยชนาติ ทส สํโยชนานิฯ อาสวาติ จตฺตาโร อาสวาฯ อนุสยาติ สตฺต อนุสยาฯ สพฺพุปาทานปริญฺญายาติ สพฺเพสํ จตุนฺนมฺปิ อุปาทานานํ ตีหิ ปริญฺญาหิ ปริชานนตฺถายฯ ปริยาทานายาติ เขปนตฺถายฯ เสสํ สพฺพตฺถ อุตฺตานเมวาติฯ

อวิชฺชาวคฺโค ฉฏฺโฐฯ

7. มิคชาลวคฺโค