เมนู

ตสฺเสวตฺถสฺส ปากฏีกรณตฺถํ อาภตปกฺเข ปน อิทํ สํสนฺทนํ – เอตฺถ หิ ฉทฺวารูปมา ฉผสฺสายตนวเสน ทสฺสนวิสุทฺธิปตฺตํ ขีณาสวํ ทสฺเสตุํ อาภตา, นครสามิอุปมา ปญฺจกฺขนฺธวเสน, สิงฺฆาฏกูปมา จตุมหาภูตวเสน, นครูปมา เตภูมกธมฺมวเสน ทสฺสนวิสุทฺธิปตฺตํ ขีณาสวํ ทสฺเสตุํ อาภตาฯ สงฺเขปโต ปนิมสฺมิํ สุตฺเต จตุสจฺจเมว กถิตํฯ สกเลนปิ หิ นครสมฺภาเรน ทุกฺขสจฺจเมว กถิตํ, ยถาภูตวจเนน นิโรธสจฺจํ, ยถาคตมคฺเคน มคฺคสจฺจํ, ทุกฺขสฺส ปน ปภาวิกา ตณฺหา สมุทยสจฺจํฯ เทสนาปริโยสาเน ปญฺหปุจฺฉโก ภิกฺขุ โสตาปตฺติผเล ปติฏฺฐิโตติฯ

9. วีโณปมสุตฺตวณฺณนา

[246] นวเม ยสฺส กสฺสจิ, ภิกฺขเว, ภิกฺขุสฺส วา ภิกฺขุนิยา วาติ อิทํ สตฺถา ยถา นาม มหากุฏุมฺพิโก มหนฺตํ กสิกมฺมํ กตฺวา, นิปฺผนฺนสสฺโส ฆรทฺวาเร มณฺฑปํ กตฺวา, อุภโตสงฺฆสฺส ทานํ ปวตฺเตยฺยฯ กิญฺจาปิ เตน อุภโตสงฺฆสฺส ทานํ ปฏฺฐปิตํ, ทฺวีสุ ปน ปริสาสุ สนฺตปฺปิตาสุ เสสชนมฺปิ สนฺตปฺเปติเยว, เอวเมว ภควา สมธิกานิ จตฺตาริ อสงฺเขฺยยฺยานิ ปารมิโย ปูเรตฺวา โพธิมณฺเฑ สพฺพญฺญุตญฺญาณํ อธิคนฺตฺวา ปวตฺติตวรธมฺมจกฺโก เชตวนมหาวิหาเร นิสินฺโน ภิกฺขุปริสาย เจว ภิกฺขุนิปริสาย จ มหาธมฺมยาคํ ยชนฺโต วีโณปมสุตฺตํ อารภิฯ ตํ เปเนตํ กิญฺจาปิ ทฺเว ปริสา สนฺธาย อารทฺธํ, จตุนฺนมฺปิ ปน ปริสานํ อวาริตํฯ ตสฺมา สพฺเพหิปิ โสตพฺพญฺเจว สทฺธาตพฺพญฺจ, ปริโยคาหิตฺวา จสฺส อตฺถรโส วินฺทิตพฺโพติฯ

ตตฺถ ฉนฺโทติอาทีสุ ฉนฺโท นาม ปุพฺพุปฺปตฺติกา ทุพฺพลตณฺหา, โส รญฺเชตุํ น สกฺโกติ ฯ อปราปรํ อุปฺปชฺชมานา ปน พลวตณฺหา ราโค นาม, โส รญฺเชตุํ สกฺโกติฯ ทณฺฑาทานาทีนิ กาตุํ อสมตฺโถ ปุพฺพุปฺปตฺติโก ทุพฺพลโกโธ โทโส นามฯ ตานิ กาตุํ สมตฺโถ อปราปรุปฺปตฺติโก พลวโกโธ ปฏิฆํ นามฯ โมโห ปน โมหนสมฺโมหนวเสน อุปฺปนฺนํ อญฺญาณํฯ เอวเมตฺถ ปญฺจหิปิ ปเทหิ ตีณิ อกุสลมูลานิ คหิตานิฯ เตสุ คหิเตสุ สพฺเพปิ ตมฺมูลกา กิเลสา คหิตาว โหนฺติฯ