7. ตติยสมณพฺราหฺมณสุตฺตวณฺณนา

[176] สตฺตเม สมุทยนฺติอาทีสุ สห ปุพฺพกมฺเมน อตฺตภาโว โกลปุตฺติยํ วณฺณโปกฺขรตา กลฺยาณวากฺกรณตา ธุตคุณาวีกรณํ จีวรธารณํ ปริวารสมฺปตฺตีติ เอวมาทิ ลาภสกฺการสฺส สมุทโย นาม, ตํ สมุทยสจฺจวเสน นปฺปชานาติ, นิโรโธ จ ปฏิปทา จ นิโรธสจฺจมคฺคสจฺจวเสเนว เวทิตพฺพาฯ สตฺตมํฯ

8. ฉวิสุตฺตวณฺณนา

[177] อฏฺฐเม ยสฺมา ลาภสกฺการสิโลโก นรกาทีสุ, นิพฺพตฺเตนฺโต สกลมฺปิ อิมํ อตฺตภาวํ นาเสติ, อิธาปิ มรณมฺปิ มรณมตฺตมฺปิ ทุกฺขํ อาวหติ, ตสฺมา ฉวิํ ฉินฺทตีติอาทิ วุตฺตํฯ อฏฺฐมํฯ

9. รชฺชุสุตฺตวณฺณนา

[178] นวเม วาฬรชฺชุยาติ สุตฺตาทิมยา รชฺชุ มุทุกา โหติ วาฬรชฺชุ ขรา ผรุสา, ตสฺมา อยเมว คหิตาฯ นวมํฯ

10. ภิกฺขุสุตฺตวณฺณนา

[179] ทสเม ทิฏฺฐธมฺมสุขวิหาราติ ผลสมาปตฺติสุขวิหาราฯ เตสาหมสฺสาติ เตสํ อหํ อสฺส ฯ ขีณาสโว หิ ลาภี ปุญฺญสมฺปนฺโน ยาคุขชฺชกาทีนิ คเหตฺวา อาคตาคตานํ อนุโมทนํ กโรนฺโต ธมฺมํ เทเสนฺโต ปญฺหํ วิสฺสชฺเชนฺโต ผลสมาปตฺติํ อปฺเปตฺวา นิสีทิตุํ โอกาสํ น ลภติ, ตํ สนฺธาย วุตฺตนฺติฯ ทสมํฯ

ตติโย วคฺโคฯ

4. จตุตฺถวคฺโค

1-4. ภินฺทิสุตฺตาทิวณฺณนา

[180-183] จตุตฺถวคฺคสฺส ปฐมํ อุตฺตานเมวฯ ทุติยาทีสุ กุสลมูลนฺติ อโลภาทิติวิธกุสลธมฺโมฯ สุกฺโก ธมฺโมติ ตสฺเสว ปริยายเทสนา ฯ อยํ ปเนตฺถ สงฺเขปตฺโถ – ยสฺส กุสลมูลาทิสงฺขาตสฺส อนวชฺชธมฺมสฺส อสมุจฺฉินฺนตฺตา เทวทตฺโต สคฺเค วา นิพฺพตฺเตยฺย, มคฺคผลานิ วา อธิคจฺเฉยฺย, สฺวาสฺส สมุจฺเฉทมคมา สพฺพโส สมุจฺฉินฺโน วินฏฺโฐฯ ปฐมาทีนิฯ

5. อจิรปกฺกนฺตสุตฺตวณฺณนา

[184] ปญฺจเม ปราภวายาติ อวฑฺฒิยา วินาสายฯ อสฺสตรีติ วฬวาย กุจฺฉิสฺมิํ คทฺรภสฺส ชาตาฯ อตฺตวธาย คพฺภํ คณฺหาตีติ ตํ อสฺเสน สทฺธิํ สมฺปโยเชนฺติ, สา คพฺภํ คณฺหิตฺวา กาเล สมฺปตฺเต วิชายิตุํ น สกฺโกติ, ปาเทหิ ภูมิยํ ปหรนฺตี ติฏฺฐติ, อถสฺสา จตฺตาโร ปาเท จตูสุ ขาณุเกสุ พนฺธิตฺวา กุจฺฉิํ ผาเลตฺวา โปตํ นีหรนฺติ, สา ตตฺเถว มรติฯ เตเนตํ วุตฺตํฯ ปญฺจมํฯ

6. ปญฺจรถสตสุตฺตวณฺณนา

[185] ฉฏฺเฐ ภตฺตาภิหาโรติ อภิหริตพฺพํ ภตฺตํฯ ตสฺส ปน ปมาณํ ทสฺเสตุํ ปญฺจ จ ถาลิปากสตานีติ วุตฺตํฯ ตตฺถ เอโก ถาลิปาโก ทสนฺนํ ปุริสานํ ภตฺตํ คณฺหาติฯ นาสาย ปิตฺตํ ภินฺเทยฺยุนฺติ อจฺฉปิตฺตํ วา มจฺฉปิตฺตํ วาสฺส นาสปุเฏ ปกฺขิเปยฺยํฯ ฉฏฺฐํฯ

7-13. มาตุสุตฺตาทิวณฺณนา

[186-187] สตฺตเม มาตุปิ เหตูติ ‘‘สเจ มุสา ภณสิ, มาตรํ เต วิสฺสชฺเชสฺสามฯ โน เจ ภณสิ, น วิสฺสชฺเชสฺสามา’’ติ เอวํ โจเรหิ อฏวิยํ ปุจฺฉมาโน ตสฺสา โจรหตฺถคตาย มาตุยาปิ เหตุ สมฺปชานมุสา น ภาเสยฺยาติ อตฺโถฯ อิโต ปเรสุปิ เอเสว นโยติฯ สตฺตมาทีนิฯ

ลาภสกฺการสํยุตฺตวณฺณนา นิฏฺฐิตาฯ

7. ราหุลสํยุตฺตํ

1. ปฐมวคฺโค