เมนู

10. อุปสฺสยสุตฺตวณฺณนา

[153] ทสเม อายาม, ภนฺเตติ กสฺมา ภิกฺขุนีอุปสฺสยคมนํ ยาจติ? น ลาภสกฺการเหตุ, กมฺมฏฺฐานตฺถิกา ปเนตฺถ ภิกฺขุนิโย อตฺถิ, ตา อุสฺสุกฺกาเปตฺวา กมฺมฏฺฐานํ กถาเปสฺสามีติ ยาจติฯ นนุ จ โส สยมฺปิ เตปิฏโก พหุสฺสุโต, กิํ สยํ กเถตุํ น สกฺโกตีติ? โน น สกฺโกติฯ พุทฺธปฏิภาคสฺส ปน สาวกสฺส กถํ สทฺธาตพฺพํ มญฺญิสฺสนฺตีติ ยาจติฯ พหุกิจฺโจ ตฺวํ พหุกรณีโยติ กิํ เถโร นวกมฺมาทิปสุโต, เยน นํ เอวมาหาติ? โน, สตฺถริ ปน ปรินิพฺพุเต จตสฺโส ปริสา อานนฺทตฺเถรํ อุปสงฺกมิตฺวา, ‘‘ภนฺเต, อิทานิ กสฺส ปตฺตจีวรํ คเหตฺวา จรถ, กสฺส ปริเวณํ สมฺมชฺชถ, กสฺส มุโขทกํ เทถา’’ติ โรทนฺติ ปริเทวนฺติฯ เถโร ‘‘อนิจฺจา สงฺขารา, วุทฺธสรีเรปิ นิลฺลชฺโชว มจฺจุราชา ปหริฯ เอสา สงฺขารานํ ธมฺมตา, มา โสจิตฺถ, มา ปริเทวิตฺถา’’ติ ปริสํ สญฺญาเปติฯ อิทมสฺส พหุกิจฺจํฯ ตํ สนฺธาย เถโร เอวมาหฯ สนฺทสฺเสสีติ ปฏิปตฺติคุณํ ทสฺเสสิฯ สมาทเปสีติ คณฺหาเปสิฯ สมุตฺเตเชสีติ สมุสฺสาเหสิฯ สมฺปหํเสสีติ ปฏิลทฺธคุเณน โมทาเปสิฯ

ถุลฺลติสฺสาติ สรีเรน ถูลา, นาเมน ติสฺสาฯ เวเทหมุนิโนติ ปณฺฑิตมุนิโนฯ ปณฺฑิโต หิ ญาณสงฺขาเตน เวเทน อีหติ สพฺพกิจฺจานิ กโรติ, ตสฺมา ‘‘เวเทโห’’ติ วุจฺจติฯ เวเทโห จ โส มุนิ จาติ, เวเทหมุนิฯ ธมฺมํ ภาสิตพฺพํ มญฺญตีติ ติปิฏกธรสฺส ธมฺมภณฺฑาคาริกสฺส สมฺมุเข สยํ อรญฺญวาสี ปํสุกูลิโก สมาโน ‘‘ธมฺมกถิโก อห’’นฺติ ธมฺมํ ภาสิตพฺพํ มญฺญติฯ อิทํ กิํ ปน, กถํ ปนาติ? อวชานมานา ภณติฯ อสฺโสสีติ อญฺเญน อาคนฺตฺวา อาโรจิตวเสน อสฺโสสิฯ อาคเมหิ ตฺวํ, อาวุโสติ ติฏฺฐ ตฺวํ, อาวุโสฯ มา เต สงฺโฆ อุตฺตริ อุปปริกฺขีติ มา ภิกฺขุสงฺโฆ อติเรกโอกาเส ตํ อุปปริกฺขีติฯ อิทํ วุตฺตํ โหติ – ‘‘อานนฺเทน พุทฺธปฏิภาโค สาวโก วาริโต, เอกา ภิกฺขุนี น วาริตา, ตาย สทฺธิํ สนฺถโว วา สิเนโห วา ภวิสฺสตี’’ติ มา ตํ สงฺโฆ เอวํ อมญฺญีติฯ

อิทานิ อตฺตโน พุทฺธปฏิภาคภาวํ ทีเปนฺโต ตํ กิํ มญฺญสิ, อาวุโสติอาทิมาห? สตฺตรตนนฺติ สตฺตหตฺถปฺปมาณํฯ นาคนฺติ หตฺถิํฯ อฑฺฒฏฺฐรตนํ วาติ อฑฺฒรตเนน อูนอฏฺฐรตนํ, ปุริมปาทโต ปฏฺฐาย ยาว กุมฺภา วิทตฺถาธิกสตฺตหตฺถุพฺเพธนฺติ อตฺโถฯ ตาลปตฺติกายาติ ตรุณตาลปณฺเณนฯ จวิตฺถาติ จุตา, น มตา วา นฏฺฐา วา, พุทฺธปฏิภาคสฺส ปน สาวกสฺส อุปวาทํ วตฺวา มหากสฺสปตฺเถเร ฉหิ อภิญฺญาหิ สีหนาทํ นทนฺเต ตสฺสา กาสาวานิ กณฺฏกสาขา วิย กจฺฉุสาขา วิย จ สรีรํ ขาทิตุํ อารทฺธานิ, ตานิ หาเรตฺวา เสตกานิ นิวตฺถกฺขเณเยวสฺสา จิตฺตสฺสาโท อุทปาทีติฯ ทสมํฯ

11. จีวรสุตฺตวณฺณนา

[154] เอกาทสเม ทกฺขิณาคิริสฺมินฺติ ราชคหํ ปริวาเรตฺวา ฐิตสฺส คิริโน ทกฺขิณภาเค ชนปโท ทกฺขิณาคิริ นาม, ตสฺมิํ จาริกํ จรตีติ อตฺโถฯ จาริกา จ นาม ทุวิธา โหติ ตุริตจาริกา จ อตุริตจาริกา จฯ ตตฺถ ยํ เอกจฺโจ เอกํ กาสาวํ นิวาเสตฺวา เอกํ ปารุปิตฺวา ปตฺตจีวรํ อํเส ลคฺเคตฺวา ฉตฺตํ อาทาย สรีรโต เสเทหิ ปคฺฆรนฺเตหิ ทิวเสน สตฺตฏฺฐโยชนานิ คจฺฉติ, ยํ วา ปน พุทฺธา กิญฺจิเทว โพธเนยฺยสตฺตํ ทิสฺวา โยชนสตมฺปิ โยชนสหสฺสมฺปิ ขเณน คจฺฉนฺติ, เอสา ตุริตจาริกา นามฯ เทวสิกํ ปน คาวุตํ อฑฺฒโยชนํ ติคาวุตํ โยชนนฺติ เอตฺตกํ อทฺธานํ อชฺชตนาย นิมนฺตนํ อธิวาสยโต ชนสงฺคหํ กโรโต คมนํ, เอสา อตุริตจาริกา นามฯ อยํ อิธ อธิปฺเปตาฯ

นนุ จ เถโร ปญฺจวีสติ วสฺสานิ ฉายา วิย ทสพลสฺส ปจฺฉโต ปจฺฉโต คจฺฉนฺโตว อโหสิ, ‘‘กหํ อานนฺโท’’ติ วจนสฺส โอกาสเมว น อทาสิ, โส กิสฺมิํ กาเล ภิกฺขุสงฺเฆน สทฺธิํ จาริกํ จริตุํ โอกาสํ ลภตีติ? สตฺถุ ปรินิพฺพานสํวจฺฉเรฯ