อคณฺหนฺโต กิํ ปริวตฺเตสฺสติ? น อญฺญสฺส วเสน ปลิพุทฺโธว โหติ , กมฺมฏฺฐานํ มนสิกโรนฺโต ยถารุจิ คจฺฉติ, อิตโร วิย น พหุสํสโย โหติฯ เอกสฺมิํ คาเม วา วีถิยา วา อลภิตฺวา อญฺญตฺถ จรติฯ ตสฺมิมฺปิ อลภิตฺวา อญฺญตฺถ จรนฺโต มิสฺสโกทนํ สงฺกฑฺฒิตฺวา อมตํ วิย ปริภุญฺชิตฺวา คจฺฉติฯ

ปํสุกูลิกสฺเสว ลพฺภติ, โน อปํสุกูลิกสฺสฯ อปํสุกูลิโก หิ วสฺสาวาสิกํ ปริเยสนฺโต จรติ, น เสนาสนสปฺปายํ ปริเยสติฯ ปํสุกูลิโก ปน น วสฺสาวาสิกํ ปริเยสนฺโต จรติ, เสนาสนสปฺปายเมว ปริเยสติฯ เตจีวริกสฺเสว ลพฺภติ, น อิตรสฺสฯ อเตจีวริโก หิ พหุภณฺโฑ พหุปริกฺขาโร โหติ, เตนสฺส ผาสุวิหาโร นตฺถิฯ อปฺปิจฺฉาทีนญฺเจว ลพฺภติ, น อิตเรสนฺติฯ เตน วุตฺตํ – ‘‘อตฺตโน จ ทิฏฺฐธมฺมสุขวิหารํ สมฺปสฺสมาโน’’ติฯ ปญฺจมํฯ

6. โอวาทสุตฺตวณฺณนา

[149] ฉฏฺเฐ อหํ วาติ กสฺมา อาห? เถรํ อตฺตโน ฐาเน ฐปนตฺถํฯ กิํ สาริปุตฺตโมคฺคลฺลานา นตฺถีติ? อตฺถิฯ เอวํ ปนสฺส อโหสิ ‘‘อิเม น จิรํ ฐสฺสนฺติ, กสฺสโป ปน วีสวสฺสสตายุโก, โส มยิ ปรินิพฺพุเต สตฺตปณฺณิคุหายํ นิสีทิตฺวา ธมฺมวินยสงฺคหํ กตฺวา มม สาสนํ ปญฺจวสฺสสหสฺสปริมาณกาลปวตฺตนกํ กริสฺสติ, อตฺตโน ตํ ฐาเน ฐเปมิ, เอวํ ภิกฺขู กสฺสปสฺส สุสฺสูสิตพฺพํ มญฺญิสฺสนฺตี’’ติฯ ตสฺมา เอวมาหฯ ทุพฺพจาติ ทุกฺเขน วตฺตพฺพาฯ โทวจสฺสกรเณหีติ ทุพฺพจภาวกรเณหิฯ อปฺปทกฺขิณคฺคาหิโนติ อนุสาสนิํ สุตฺวา ปทกฺขิณํ น คณฺหนฺติ ยถานุสิฏฺฐํ น ปฏิปชฺชนฺติ, อปฺปฏิปชฺชนฺตา วามคาหิโน นาม ชาตาติ ทสฺเสติฯ อจฺจาวทนฺเตติ อติกฺกมฺม วทนฺเต, สุตปริยตฺติํ นิสฺสาย อติวิย วาทํ กโรนฺเตติ อตฺโถฯ โก พหุตรํ ภาสิสฺสตีติ ธมฺมํ กเถนฺโต โก พหุํ ภาสิสฺสติ, กิํ ตฺวํ, อุทาหุ อหนฺติ? โก สุนฺทรตรนฺติ, เอโก พหุํ ภาสนฺโต อสหิตํ อมธุรํ ภาสติ, เอโก สหิตํ มธุรํ, ตํ สนฺธายาห ‘‘โก สุนฺทรตร’’นฺติ? เอโก ปน พหุญฺจ สุนฺทรญฺจ กเถนฺโต จิรํ น ภาสติ, ลหุญฺเญว อุฏฺฐาติ, เอโก อทฺธานํ ปาเปติ, ตํ สนฺธายาห ‘‘โก จิรตร’’นฺติ? ฉฏฺฐํฯ