เอตทโวจาติ เทสนาปริโยสาเน ปสนฺโน สทฺธิํ ปุตฺตทารมิตฺตญาติวคฺเคน ภควโต ปาเท วนฺทิตฺวา เอตํ ‘‘อภิกฺกนฺตํ โภ’’ติอาทิวจนํ อโวจฯ ทุติยํฯ

3. เทวหิตสุตฺตวณฺณนา

[199] ตติเย วาเตหีติ อุทรวาเตหิฯ ภควโต กิร ฉพฺพสฺสานิ ทุกฺกรการิกํ กโรนฺตสฺส ปสตมุคฺคยูสาทีนิ อาหารยโต ทุพฺโภชเนน เจว ทุกฺขเสยฺยาย จ อุทรวาโต กุปฺปิฯ อปรภาเค สมฺโพธิํ ปตฺวา ปณีตโภชนํ ภุญฺชนฺตสฺสาปิ อนฺตรนฺตรา โส อาพาโธ อตฺตานํ ทสฺเสติเยวฯ ตํ สนฺธาเยตํ วุตฺตํฯ อุปฏฺฐาโก โหตีติ ปฐมโพธิยํ อนิพทฺธุปฏฺฐากกาเล อุปฏฺฐาโก โหติฯ ตสฺมิํ กิร กาเล สตฺถุอสีติมหาเถเรสุ อุปฏฺฐาโก อภูตปุพฺโพ นาม นตฺถิฯ นาคสมาโล อุปวาโน สุนกฺขตฺโต จุนฺโท สมณุทฺเทโส สาคโต โพธิ เมฆิโยติ อิเม ปน ปาฬิยํ อาคตุปฏฺฐากาฯ อิมสฺมิํ ปน กาเล อุปวานตฺเถโร ปาโตว อุฏฺฐาย ปริเวณสมฺมชฺชนํ ทนฺตกฏฺฐทานํ นฺหาโนทกปริยาทนํ ปตฺตจีวรํ คเหตฺวา อนุคมนนฺติ สพฺพํ ภควโต อุปฏฺฐานมกาสิฯ อุปสงฺกมีติ ปฐมโพธิยํ กิร วีสติ วสฺสานิ นิทฺธูมํ อรญฺญเมว โหติ, ภิกฺขุสงฺฆสฺส อุทกตาปนมฺปิ น ภควตา อนุญฺญาตํฯ โส จ พฺราหฺมโณ อุทฺธนปาฬิํ พนฺธาเปตฺวา มหาจาฏิโย อุทฺธนมาโรเปตฺวา อุณฺโหทกํ กาเรตฺวา, นฺหานียจุณฺณาทีหิ สทฺธิํ ตํ วิกฺกิณนฺโต ชีวิกํ กปฺเปติฯ นฺหายิตุกามา ตตฺถ คนฺตฺวา มูลํ ทตฺวา นฺหายิตฺวา คนฺเธ วิลิมฺปิตฺวา มาลํ ปิฬนฺธิตฺวา ปกฺกมนฺติฯ ตสฺมา เถโร ตตฺถ อุปสงฺกมิฯ

กิํ ปตฺถยาโนติ กิํ อิจฺฉนฺโตฯ กิํ เอสนฺติ กิํ คเวสนฺโตฯ ปูชิโต ปูชเนยฺยานนฺติ อิทํ เถโร ทสพลสฺส วณฺณํ กเถตุมารภิฯ คิลานเภสชฺชตฺถํ คเตน กิร คิลานสฺส วณฺโณ กเถตพฺโพติ วตฺตเมตํฯ วณฺณํ หิ สุตฺวา มนุสฺสา สกฺกจฺจํ เภสชฺชํ ทาตพฺพํ มญฺญนฺติฯ สปฺปายเภสชฺชํ ลทฺธา คิลาโน ขิปฺปเมว วุฏฺฐาติฯ กเถนฺเตน จ ฌานวิโมกฺขสมาปตฺติมคฺคผลานิ อารพฺภ กเถตุํ น วฏฺฏติฯ ‘‘สีลวา ลชฺชี กุกฺกุจฺจโก พหุสฺสุโต อาคมธโร วํสานุรกฺขโก’’ติ เอวํ ปน อาคมนียปฏิปทํเยว กเถตุํ วฏฺฏติฯ