ราชา ยานํ เปเสตฺวา, ตสฺส พฺราหฺมณิํ อาหราเปตฺวา, อยฺยิกฏฺฐาเน ฐเปตฺวา ปุน ปุจฺฉิ – ‘‘อญฺโญปิ, ภนฺเต, อตฺถิ ปลิโพโธ’’ติ? นตฺถิ , มหาราชาติ วุตฺเต ราชาปิ จีวรทุสฺสานิ ทาเปตฺวา, ‘‘ภนฺเต, มม สนฺตกํ ตุมฺหากํ ภิกฺขุภาวํ ชานาถา’’ติ อาหฯ อาม, มหาราชาติฯ อถ นํ ราชา อาห – ‘‘ภนฺเต, จีวรปิณฺฑปาตาทโยปิ สพฺเพ ปจฺจยา อมฺหากํ สนฺตกา ภวิสฺสนฺติฯ ตุมฺเห ตถาคตสฺส มนํ คเหตฺวา สมณธมฺมํ กโรถา’’ติฯ เถโร ตเถว อปฺปมตฺโต สมณธมฺมํ กโรนฺโต นจิรสฺเสว อาสวกฺขยํ ปตฺโตติฯ ทสมํฯ

ปฐโม วคฺโคฯ

2. อุปาสกวคฺโค

1. กสิภารทฺวาชสุตฺตวณฺณนา

[197] ทุติยวคฺคสฺส ปฐเม มคเธสูติ เอวํนามเก ชนปเทฯ ทกฺขิณาคิริสฺมินฺติ ราชคหํ ปริวาเรตฺวา ฐิตสฺส คิริโน ทกฺขิณภาเค ชนปโท อตฺถิ, ตสฺมิํ ชนปเท, ตตฺถ วิหารสฺสาปิ ตเทว นามํฯ เอกนาฬายํ พฺราหฺมณคาเมติ เอกนาฬาติ ตสฺส คามสฺส นามํฯ พฺราหฺมณา ปเนตฺถ สมฺพหุลา ปฏิวสนฺติ, พฺราหฺมณโภโค เอว วา โสฯ ตสฺมา ‘‘พฺราหฺมณคาโม’’ติ วุจฺจติฯ

เตน โข ปน สมเยนาติ ยํ สมยํ ภควา มคธรฏฺเฐ เอกนาฬํ พฺราหฺมณคามํ อุปนิสฺสาย ทกฺขิณคิริมหาวิหาเร พฺราหฺมณสฺส อินฺทฺริยปริปากํ อาคมยมาโน วิหรติ, เตน สมเยนฯ กสิภารทฺวาชสฺสาติ โส พฺราหฺมโณ กสิํ นิสฺสาย ชีวติ, ภารทฺวาโชติ จสฺส โคตฺตํฯ ปญฺจมตฺตานีติ ปญฺจ ปมาณานิ, อนูนานิ อนธิกานิ ปญฺจนงฺคลสตานีติ วุตฺตํ โหติฯ ปยุตฺตานีติ โยชิตานิ, พลีพทฺทานํ ขนฺเธสุ ฐเปตฺวา ยุเค โยตฺเตหิ โยชิตานีติ อตฺโถฯ

วปฺปกาเลติ วปฺปนกาเล พีชนิกฺเขปสมเยฯ ตตฺถ ทฺเว วปฺปานิ กลลวปฺปญฺจ ปํสุวปฺปญฺจฯ ปํสุวปฺปํ อิธ อธิปฺเปตํ, ตญฺจ โข ปฐมทิวเส มงฺคลวปฺปํฯ