10. จูฬปุณฺณมสุตฺตวณฺณนา

[91] เอวํ เม สุตนฺติ จูฬปุณฺณมสุตฺตํฯ ตตฺถ ตุณฺหีภูตํ ตุณฺหีภูตนฺติ ยํ ยํ ทิสํ อนุวิโลเกติ, ตตฺถ ตตฺถ ตุณฺหีภูตเมวฯ อนุวิโลเกตฺวาติ ปญฺจปสาทปฏิมณฺฑิตานิ อกฺขีนิ อุมฺมีเลตฺวา ตโต ตโต วิโลเกตฺวา อนฺตมโส หตฺถกุกฺกุจฺจปาทกุกฺกุจฺจานมฺปิ อภาวํ ทิสฺวาฯ อสปฺปุริโสติ ปาปปุริโสฯ โน เหตํ, ภนฺเตติ ยสฺมา อนฺโธ อนฺธํ วิย โส ตํ ชานิตุํ น สกฺโกติ, ตสฺมา เอวมาหํสุฯ เอเตเนว นเยน อิโต ปเรสุปิ วาเรสุ อตฺโถ เวทิตพฺโพฯ อสฺสทฺธสมนฺนาคโตติ ปาปธมฺมสมนฺนาคโตฯ อสปฺปุริสภตฺตีติ อสปฺปุริสเสวโนฯ อสปฺปุริสจินฺตีติ อสปฺปุริสจินฺตาย จินฺตโกฯ อสปฺปุริสมนฺตีติ อสปฺปุริสมนฺตนํ มนฺเตตาฯ อสปฺปุริสวาโจติ อสปฺปุริสวาจํ ภาสิตาฯ อสปฺปุริสกมฺมนฺโตติ อสปฺปุริสกมฺมานํ กตฺตาฯ อสปฺปุริสทิฏฺฐีติ อสปฺปุริสทิฏฺฐิยา สมนฺนาคโตฯ อสปฺปุริสทานนฺติ อสปฺปุริเสหิ ทาตพฺพํ ทานํฯ ตฺยาสฺส มิตฺตาติ เต อสฺส มิตฺตาฯ อตฺตพฺยาพาธายปิ เจเตตีติ ปาณํ หนิสฺสามิ, อทินฺนํ อาทิยิสฺสามิ, มิจฺฉา จริสฺสามิ, ทส อกุสลกมฺมปเถ สมาทาย วตฺติสฺสามีติ เอวํ อตฺตโน ทุกฺขตฺถาย จินฺเตติฯ ปรพฺยาพาธายาติ ยถา อสุโก อสุกํ ปาณํ หนฺติ, อสุกสฺส สนฺตกํ อทินฺนํ อาทิยติ, ทส อกุสลกมฺมปเถ สมาทาย วตฺตติ, เอวํ นํ อาณาเปสฺสามีติ เอวํ ปรสฺส ทุกฺขตฺถาย จินฺเตติฯ อุภยพฺยาพาธายาติ อหํ อสุกญฺจ อสุกญฺจ คเหตฺวา ทส อกุสลกมฺมปเถ สมาทาย วตฺติสฺสามีติ เอวํ อุภยทุกฺขตฺถาย จินฺเตตีติฯ

อตฺตพฺยาพาธายปิ มนฺเตตีติอาทีสุ อหํ ทส อกุสลกมฺมปเถ สมาทาย วตฺติสฺสามีติ มนฺเตนฺโต อตฺตพฺยาพาธาย มนฺเตติ นามฯ อสุกํ ทส อกุสลกมฺมปเถ สมาทเปสฺสามีติ มนฺเตนฺโต ปรพฺยาพาธาย มนฺเตติ นามฯ อญฺเญน สทฺธิํ – ‘‘มยํ อุโภปิ เอกโต หุตฺวา ทส อกุสลกมฺมปเถ สมาทาย วตฺติสฺสามา’’ติ มนฺเตนฺโต อุภยพฺยาพาธาย มนฺเตติ นามฯ

อสกฺกจฺจํ ทานํ เทตีติ เทยฺยธมฺมมฺปิ ปุคฺคลมฺปิ น สกฺกโรติฯ เทยฺยธมฺมํ น สกฺกโรติ นาม อุตฺตณฺฑุลาทิโทสสมนฺนาคตํ อาหารํ เทติ, น ปสนฺนํ กโรติฯ ปุคฺคลํ น สกฺกโรติ นาม นิสีทนฏฺฐานํ อสมฺมชฺชิตฺวา ยตฺถ วา ตตฺถ วา นิสีทาเปตฺวา ยํ วา ตํ วา อาธารกํ ฐเปตฺวา ทานํ เทติฯ อสหตฺถาติ อตฺตโน หตฺเถน, น เทติ, ทาสกมฺมการาทีหิ ทาเปติฯ อจิตฺติกตฺวาติ เหฏฺฐา วุตฺตนเยน เทยฺยธมฺเมปิ ปุคฺคเลปิ น จิตฺตีการํ กตฺวา เทติฯ อปวิทฺธนฺติ ฉฑฺเฑตุกาโม หุตฺวา วมฺมิเก อุรคํ ปกฺขิปนฺโต วิย เทติฯ อนาคมนทิฏฺฐิโกติ โน ผลปาฏิกงฺขี หุตฺวา เทติฯ